Karar Modelleri

Yanıt Açıklaması: Tam bilginin beklenen değerini veren eşitlik şu şekildedir: Tam Bilginin Beklenen Değeri=(Tam bilgi durumunda beklenen kâr) - (Risk ortamında beklenen kâr) Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: İki bağlı düğümden birinden diğerine tek yönlü akış olduğunu gösteren bağlantı biçimidir.

Yanıt Açıklaması: Bir benzetim modelini oluşturan unsurlar; bileşenler, değişkenler, parametreler, ilişkiler, varsayımlar, kısıtlar ve ölçütlerdir.

Yanıt Açıklaması: Tam Bilginin Beklenen Değeri=(Tam bilgi durumunda beklenen ka^r)-(Risk ortamında beklenen ka^r)

Yanıt Açıklaması: Karar ağacının öğeleri, karar düğümü, şans düğümü, bitiş düğümü, dal, sonuç ve olasılık biçiminde sıralanır.

Yanıt Açıklaması: Bu çizge tasarlanırken toplam uzunluğu en kısa yapacak şekilde bağlantılar seçilmektedir. D şıkkındaki ifade yanlıştır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bekleme süresi: 1. müşteri: 0 dk. 2. müşteri: 3 dk 3. müşteri: 2 dk 4. müşteri: 5 dk Ortalama Kuyrukta Bekleme Zamanı = (Toplam bekleme zamanı)10 : (Müşteri sayısı) 4 = 2.5 dakikadır.

Yanıt Açıklaması: Benzetim yönteminin sahip olduğu avantajlar şunlardır: • Benzetim yöntemi esnek ve kolay bir çözüm yöntemidir. • Benzetim yöntemi, hem analiz hem de tasarım aracıdır. • Benzetim yöntemi yöneticilere değişik alternatifleri değerlendirme olanağı verir. • Benzetim, zaman boyutu üzerinde tam denetim sağlar. • Benzetim tekrarlanan bir süreçtir. Benzetim modeli kurma özel bir eğitim gerektirir ifadesi dezavantajdır.

Yanıt Açıklaması: En iyi beklenen değer ölçütü, risk ortamında karar verme durumunda en çok kullanılan ölçüttür. Genellikle EMV (Expected Monetary Value) kısaltması ile gösterilir.

Yanıt Açıklaması: Bir çizge yapısı düğüm adı verilen bir dizi nokta ve bu düğümlerden bazıları veya tamamını birbirine bağlayan bir dizi çizgiden (bağlantıdan, yaydan) oluşur. Bir çizgenin tanımlanmasında (N,S) gösterimi kullanılmaktadır. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İki kısıt ve üç karar değişkenine sahip bu modelin Lagrange fonksiyonu aşağıdaki gibidir: L(x, y, z; λ1, λ2) = xy + 2xz – λ1(x - 2z) – λ2 (3x + y - 8) Her bir değişkene ait kısmi türevleri alıp sıfıra eşitlenirse elde edilen denklemler aşağıdaki gibi olacaktır: ∂L / ∂x = y + 2z - λ1 - 3λ2 = 0 ⇒ y + z = λ1 + 3λ2 ∂L / ∂y = x - λ2 = 0 ⇒ x = λ2 ∂L / ∂z = 2x+ 3λ1 = 0 ⇒ x =−λ1 ∂L / ∂λ1 =−x + 2z = 0 ⇒ x = 2z ∂L / ∂λ2 =−3x - y = 0 ⇒ 3x + y = 8 Yukarıda elde edilen denklemlerin çözümünden x = 2, y = 2, z = 1, λ1= -2 ve λ2= 2 olarak bulunur. Amaç fonksiyonu değeri ise Max f (x, y, z) = 8 olur.

Yanıt Açıklaması: Tipik bir çizge modelinin elemanları; düğümler, bağlantı ve akış olarak sıralanır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Benzetimin Avantajları ve Dezavantajları Benzetim yönteminin sahip olduğu avantajlar aşağıdaki gibi sıralanabilir: • Benzetim yöntemi esnek ve kolay bir çözüm yöntemidir. Analitik yöntemler çözüm için çok sayıda basitleştirici varsayımda bulunulmasını gerektirirken, benzetim yönteminin bu tür kısıtlamaları daha azdır ve böylece gerçek sistemi temsil etmede daha fazla esnekliğe olanak tanır. • Benzetim yöntemi, hem analiz hem de tasarım aracıdır. Bu yöntem; hem mevcut sistemdeki olası değişikliklerin sistem üzerindeki etkisini belirlemek için bir analiz aracı hem de değişen koşullar altında yeni oluşturulacak bir sistemin performansını belirlemek için bir tasarım aracı olarak kullanılabilir. • Benzetim yöntemi yöneticilere değişik alternatifleri değerlendirme olanağı verir. “Ne-eğer” türü senaryoların modellenmesiyle yöneticilerin sistemin davranışını derinliğine anlamalarını ve farklı alternatifleri değerlendirmelerini sağlar. • Benzetim, zaman boyutu üzerinde tam denetim sağlar. Uzun zaman alan sistemler ya da süreçler için zaman üzerinde oynamak gerekebilir. Benzetim yöntemi olayların istenildiği gibi hızlandırılıp, yavaşlatılabilmesine olanak sağlar. Böylece sonuçların ancak uzun zaman sonra alınabileceği durumlarda benzetim yöntemi ile sistem daha kısa sürede analiz edilebilir. • Benzetim tekrarlanan birsüreçtir. Sistem bir kez modellendikten sonra, modeli değiştirmeden sistem ile ilgili yeni görüş ve politikalar model üzerinde uygulanabilir

Yanıt Açıklaması: Bazı sistemler, dinamik bir model olmaksızın sistemin çalışmasının ve sistem içindeki karşılıklı etkileşimlerin anlaşılmasına olanak vermeyecek ölçüde karmaşıktır. Diğer bir ifadeyle, sistemi durdurmadan ya da sistemin bileşenlerini tek tek incelemeden sistemi anlamak mümkün olmayabilir. Örneğin bir üretim sisteminde karşılaşılan darboğazın nasıl meydana geldiğini anlamak amacıyla benzetim modeli kullanılabilir.

Yanıt Açıklaması: Kısıtlı optimizasyon problemleri kısıt fonksiyonlarının eşitlik ve eşitsizlik biçiminde olduğu problemlerdir.

Yanıt Açıklaması: Amaçlar, benzetim yardımıyla cevaplanacak sorulardır. Bu noktada benzetimin, formüle edilen problem ve ortaya konan amaçlar için uygun bir yöntem olup olmadığının belirlenmesi gerekir. Benzetim yönteminin uygun olduğuna karar verilmesi ile birlikte tüm proje planı gözönüne alınacak alternatif sistemlerin bir durumunu ve bu sistemlerin etkililiğini değerlendirecek bir yöntemi içerecek şekilde ortaya konmalıdır.Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Problem kazanç problemi olduğu için iyimserlik ölçütüne göre karar vericinin seçeceği proje ( 110 ,98,58) Proje 1'dir. Kötümserlik ölçütüne göre ise seçeceği proje (85,50, 25 ) Proje 3'tür. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Tam bilginin beklenen değerinin hesaplanması iki aşamadan oluşur. İlk aşamada ek bilgi öncesindeki olasılıklara göre hesaplanan, en iyi seçeneğin beklenen ka^r değeri belirlenir. Bu değer risk ortamında beklenen ka^r olarak ifade edilir. İkinci aşamada ise belirsizliğin azaltılması için elde edilen ek bilgi değerleri ve var olan bilgilere göre karar verme problemindeki seçeneklerin beklenen ka^r değerleri hesaplanır. Hesaplanan değer tam bilgi olduğunda beklenen ka^r olarak ifade edilir.

Yanıt Açıklaması: En küçük yayılma problemlerinde Problemdeki çizge yapıda düğümleri birbirine bağlayan bağlantılar yönlü olmayan bağlantılardır ve düğümler arasındaki uzaklıkları (maliyet, süre) göstermektedir. Bu çizge tasarlanırken toplam uzunluğu en kısa yapacak şekilde bağlantılar seçilmektedir. Çizge içerisinde rastgele bir düğüm seçilir. Bu düğüm kendisine en yakın düğüme bağlanır. Tüm düğümler bağlanana kadar işleme devam edilir.

Yanıt Açıklaması: 7 nolu düğüm, 5 ve 6 nolu düğümlerden 5’inci düğüme yakındır.