Karar Modelleri

Yanıt Açıklaması: Bir yöneticinin karar verme sürecinde karşılaştığı problemlerin karmaşıklığına neden olan faktörleri kaynağı olarak; problemin çok sayıda alternatif çözümü söz konusu olabilir, karar problemine ilişkin ulaşılmak istenen amaç ve amaçlar iyi tanımlanmamış olabilir, problemin nicel ve nitel boyutları söz konusu olabilir ve boyutlar arasındaki ilişkiler her zaman açık bir biçimde ifade edilmeyebilir, problem işletmenin veya organizasyonun birden fazla bölümünü ilgilendirebilir, problemin yaşandığı çevreye yönelik gelecekteki gelişmeler belirsiz olabilir. Dolayısıyla A seçeneğinde verilen ifade bir faktör olarak ileri sürülemez.

Yanıt Açıklaması: Maliyet yapılı karar problemi için ilk olarak her alternatif için en büyük ve en küçük değerler bulunur. Birinci alternatif için en küçük değer=200, en büyük değer=750; ikinci alternatif için en büyük değer=620, en küçük değer=500; üçüncü alternatif için en büyük değer=845 ve en küçük değer ise 150 olarak bulunur. Sonrasında ise en büyük bulunan değerler iyimserlik ölçütü olan 0,70 ile ve en küçük bulunan değerler de 0,30 ile çarpılıp toplanır. Birinci alternatif=750*0,7+200*0,3=585 İkinci alternatif=620*0,7+500*0,3=584 Üçüncü alternatif=845*0,7+150*0,3=636,5 Bulunan bu değerler arasından ise en büyük olan alternatif en iyi olarak seçilir. Mak(585,584,636.5)=636.5 üçüncü alternatif benimsenir.

Yanıt Açıklaması: En büyük olasılık ölçütü, hesaplaması en kolay ölçütlerden biri olmakla beraber, yalnızca bir tek doğal durumu göz önüne alması nedeniyle, diğer ölçütlere göre daha zayıf bir karar verme ölçütüdür.

Yanıt Açıklaması: Soruda verilen ifade, belirlilik ortamının tanımıdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Programlanmış kararlar; rutin, tekrarlanan nitelikteki kararlardır. Karar vermede izlenecek çözüm yolu ve kullanılacak yöntem önceden belirlenmiştir. Bu tür kararların verilmesinde çözüm yolu ve yöntemi tanımlanmış olduğundan karar vericinin müdahalesine ihtiyaç duyulmamaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Maliyetler için iyimserlik ölçütü “En düşük{En düşük{S}}” olmaktadır yani en düşük durumların en düşüğü doğru sonucu verecektir. Buna göre ülkeler için sırasıyla en düşük durumlar 4,2 , 3,3 ve 5,7 olacaktır. Bunlardan en düşüğü Ülke 2 için 3,3 değeridir.

Yanıt Açıklaması: Sunulan tabloda yer alan bilgilere göre karar verici kötümserlik ölçütünü kullanarak Alternatif 3'ü tercih etmelidir.

Yanıt Açıklaması: Karar vericinin, doğal durumların hangi değerle (durumla) ortaya çıkacağını kesin olarak bildiği karar ortamı belirlilik ortamı olarak ifade edilir. Karar vericinin doğal durumları tanımlayabildiği ancak doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarını belirleyebilmek için yeterli bilgiye sahip olmadığı karar ortamı belirsizlik ortamı olarak ifade edilir. Risk ortamında ise doğal durumların ortaya çıkma olasılıkları geçmiş verilerden ve deneylerden hareketle objektif biçimde veya kişisel yargılardan hareketle sübjektif biçimde tahmin edilir.

Yanıt Açıklaması: Karar vericinin, doğal durumların hangi değerle (durumla) ortaya çıkacağını kesin olarak bildiği karar ortamı belirlilik ortamı olarak ifade edilir. Belirlilik ortamında bir karar verme söz konusu ise karar probleminde yer alan parametrelerin değerleri kesin olarak bilinmektedir ve karar probleminde yer alan parametrelerinin çözümünde doğrusal programlama, hedef programlama gibi matematiksel tekniklerden yararlanılır.

Yanıt Açıklaması: İlk olarak her alternatif için en büyük ve en küçük değerler bulunur. Birinci alternatif için en büyük değer=750, en küçük değer=200; ikinci alternatif için en büyük değer=620, en küçük değer=380; üçüncü alternatif için en büyük değer=845, en küçük değer=150 olarak bulunur. Sonrasında ise iyimserlik ölçütü olan 0,75 ile en büyük değerler ve 0,25 ile en küçük değerler çarpılıp toplanır. Birinci alternatif=0,75*750+0,25*200=612,5 İkinci alternatif=0,75*620+0,25*380=560 Üçüncü alternatif=0,75*845+0,25*150=671,25 Her üç alternatif için bulunan değerler arasından en büyüğü seçilir. Mak(612.5,560,671.25)=671.25 ile üçüncü alternatif en iyi karar olarak benimsenir.

Yanıt Açıklaması: Eşit olasılık kriterine göre karar verilirken; olası durumlar altında yer alan her ödeme değeri eşit olasılık katsayısı ile çarpılır ve elde edilen sonucun en yüksek olanı tercih edilir. Apartman inşası 50000 (0.5) + 30000 (0.5) = 40000 Ofis inşası 100000 (0.5) – 40000 (0.5) = 30000 Depo inşası 30000 (0.5) + 10000 (0.5) = 20000 Tercih edilen en iyi değer 40000 dir.

Yanıt Açıklaması: Karar ağacı üzerinde kare şekliyle gösterilen karar düğümü, karar değişkenini temsil eder.Karar verici, karar düğümünde en az iki seçenek arasından bir seçim yaparak karar verir. Karar ağacı genellikle verilen ilk kararla başlatıldığından, karar ağacının sol yanında konumlandırılan bir karar düğümü aynı zamanda başlangıç düğümü olur. Başlangıç düğümü kök düğüm olarak da ifade edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Öncüllerin hepsi karar alma ölçütlerini içerir.