Karar Modelleri

Yanıt Açıklaması: Operasyonel kararlar, günlük konuları içeren kısa süreli kararlardır.

Yanıt Açıklaması: İyimserlik ölçütüne göre karar verici her karar alternatifinin en yüksek kazanç değerleri ile karşılaşacağını düşünür. Karar verici her karar alternatifinin en düşük maliyet değerleri ile karşı karşıya kalacağını düşünür ve yüksek risk taşır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bilimsel yaklaşımla karar verme; karar vericinin problemi bilimsel olarak ele aldığı yaklaşımdır. Karar problemi bilimsel yöntem kullanılarak çözülür. Bu yaklaşımda karar verici sistematik yolla rasyonel kararı vermeye odaklanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Karar verme sürecinde izlenen altı adım aşağıda sıralanmıştır. 1. Adım: Problemin ifade edilmesi, 2. Adım: Amaç ve hedeflerin belirlenmesi, 3. Adım: Problemin çözümü için gerekli bilgilerin toplanması, 4. Adım: Çözüm seçeneklerinin ifade edilmesi, 5. Adım: Seçeneklerin karar kriterleri ile değerlendirilmesi, 6. Adım: En uygun seçeneğin belirlenmesi. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Karar verme süreci sonucunda verilen karar bir amaca ulaşmak amacıyla alınmaktadır. Kararın iyi olması, amaca ulaşılıp ulaşılmadığıyla veya bir problem söz konusu ise problemi hangi ölçüde çözümlediği ile ilişkilidir. İyi karar etkili, verimli, uygulanabilir, gerçekçi ve zamanında verilmiş olan karardır.

Yanıt Açıklaması: “hangi alternatif seçilirse seçilsin, karar verici için en iyi sonucu verecek olan doğal durumun ortaya çıkacağı” varsayımına göre  Alternatif 1 seçilirse en yüksek kazanç değerini sağlayacak olan Durum 3 doğal durumu ile karşılaşılır ve 60 değeri elde edilir. Benzer biçimde Alternatif 2 seçildiğinde, bu kez Durum 1 ile karşılaşılacağı varsayımı ile hareket edilir ve kazancın 50 olacağı kabul edilir. Son olarak Alternatif 3’ün seçilmesi durumunda ise en iyi sonucu veren Durum 2 ile karşılaşacağı inancıyla kazanç 56 olarak belirlenir. Ölçütün uygulanmasında ilk adımı oluşturan bu belirlemelerden sonra, tabloya eklenen son sütunda yer alan en yüksek kazanç değerlerinden yine en yükseğine sahip olan değer belirlenir. Bu değere sahip olan karar alternatifi de en uygun karar olarak benimsenir.

Yanıt Açıklaması: Doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarının biliniyor olmasının karar vericiye sağlayacağı en büyük avantaj, karar vericinin benimsediği karar alternatifine göre elde etmeyi beklediği kazanç/maliyet için ne kadarlık bir riske girdiğini hesaplayabiliyor olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: İyimserlik ölçütüne göre karar vericinin benimseyeceği karar alternatifi kazanç yapılı problemlerde, EnBüyük {EnBüyük ( s i j )} i                j işlemi ile tespit edilir.

Yanıt Açıklaması: En büyük olasılık ölçütüne göre karar problemi kazanç yapılı ise, en yüksek olasılığa sahip doğal durum için karar alternatiflerinin sonuç değerlerinden en yükseğini veren karar alternatifi, en iyi karar olarak kabul edilir. Karar problemi maliyet yapılı ise, en yüksek olasılığa sahip doğal durum sonuçları içinde en küçük değeri veren karar alternatifi, en iyi karar olarak belirlenir.

Yanıt Açıklaması: Karar ağacı üzerinde kare şekliyle gösterilen karar düğümü, karar değişkenini temsil eder.

Yanıt Açıklaması: Kazanç yapılı karar problemlerinde, her bir karar alternatifi için tespit edilen değerlerinden en büyüğüne sahip olan karar alternatifi en iyi karar olarak belirlenir.

Yanıt Açıklaması: Kazanç yapılı uzlaşma ölçütüne göre EnBüyük {? EnBüyük(sij) + (1 - ?) EnKüçük(sij)} olmaktadır. Soruda tek alternatif olduğu için ve ?=0,6 olduğundan elde edilecek değer 50*0,6+20*0,4=30+8=38 olacaktır.

Yanıt Açıklaması: İyimserlik ölçütüne göre karar vericinin benimseyeceği karar alternatifi maliyet yapılı problemlerde aşağıda verilen, EnKüçük {EnKüçük ( s i j )} i                j işlemi ile tespit edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yönetim kademesine göre kararlar; stratejik, taktik ve operasyonel olmak üzere üç sınıfta incelenir.

Yanıt Açıklaması: Verilen özellikler yönetim kademesine göre olan kararlardan taktik kararlardandır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Taktik kararlar orta vadede yapılması gereken faaliyetlere ilişkin kararlardır. Bu tür kararlara örnek olarak; hangi tedarikçiden hangi ürünün veya ürünlerin satın alınması gerektiği kararı, ürünlerin depolara taşınma biçimi kararı verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Ulaşılmak istenen amaç veya amaçlar, ifade edilen amaç veya amaçları gerçekleştirmek için tanımlanmış en az iki seçenek, seçeneklerin uygulanması ile elde edilebilecek bir birinden belirgin biçimde farklı sonuçların varlığı ve hangi seçeneğin uygulanması konusunda yargıya varılmasında güçlük yaşanılması karar verme durumunun bir problem olarak ele alınmasını gerekli kılar. Karar vermeyi gerekli kılan bu tür durumlar karar problemi olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Karar teorisinde ele alınan karar ortamlarından biri de risk ortamıdır. Kısaca belirtmek gerekirse, karar verici karar problemine ilişkin doğal durumların ortaya çıkma olasılıklarını biliyorsa risk ortamında karar verme söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Risk ortamında karar vermede, doğal durumlar için belirlenmesi gerekli olan unsur olasılıklardır.

Yanıt Açıklaması: Aynı anda veya farklı zamanda verilen birbirleriyle ilişkili, aynı konuda birbirinin devamı olarak ele alınabilecek kararlara dinamik karar denir. Dinamik yapıdaki kararlar, bir kararın sonucunun kendisinden sonra alınan karar üzerinde etkili olduğu bir kararlar dizisidir.