Karar Modelleri

Yanıt Açıklaması: Karar ağacı üzerinde düğümleri birbirine bağlayan çizgilere dal adı verilir. Bir karar düğümünün sağından çıkan çizgiye karar dalı denirken, bir şans düğümünün sağından çıkan çizgi şans dalı olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Karar Ağacı oluşturulurken, yatay doğrultuda soldan sağa doğru bir yön izlenir.

Yanıt Açıklaması: Karar verici, karar düğümünde en az iki seçenek arasından bir seçim yaparak karar verir.

Yanıt Açıklaması: Karar problemi çözüm yaklaşımı, karar vericinin karar verme durumunda sergilediği davranış biçimidir. Karar problemlerinin çözümünde hangi davranış biçiminin belirleneceğine ilişkin birkaç farklı yaklaşım vardır. Bu yaklaşımlar; sezgisel karar verme, tecrübeye dayanarak karar verme, bilimsel yaklaşımla karar verme, uzmanların görüşünü uygulama ve rastgele seçim yaklaşımlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Özellikleri verilen programlanmamış kararlardır. Programlanmamış kararlar için belirsizlik ortamı söz konusudur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Nötr davranma, karar vericinin kullanabileceği ölçüt türlerinden bir tanesi değildir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bazı karar vericiler ilgilendikleri olayın sonuçlarına göre elde edebilecekleri katkıların düzeyini ve sınırını göz önüne alarak davranışlarını yönlendirirler. Bir işe girecek olan kişinin kabul edebileceği en düşük ücrette ve bunun gibi durumlarda karar vericilerin tutumları, önceden belirledikleri bir değerle yaptıkları karşılaştırma olarak ortaya çıkar. Bir karar vericinin karar probleminde kabul edebileceği en düşük katkı ya da katlanabileceği en yüksek maliyet değeri hırs düzeyi olarak nitelendirilir.

Yanıt Açıklaması: Bitiş düğümü karar ağacında kısa düşey çizgi ile gösterilir. Bitiş noktasını varış düğümü olarak kabul eden dal için nihai sonucu belirtir. Problemin karar veya maliyet yapılı olmasına göre bu nokta üzerinde toplam kâr veya maliyet gösterilir. Karar ya da şans dalından sonra bir bitiş düğümü varsa, bitiş düğümüne bağlanan dal, aynı zamanda bir bitiş dalı olur. Karar vericinin bu noktaya ulaşırken izlediği yol ise senaryo olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Karar vericinin yaptığı iş, tercihte bulunma veya seçim yapmadır. Böylesi bir durumda tercih yapabilmek için en az iki farklı seçeneğin varlığı söz konusu olmalıdır. Tek bir seçeneğin olduğu bir durumda karar verme söz konusu olmayacaktır.

Yanıt Açıklaması: Doğal durumlar karar probleminde karar vericinin kontrolü altında olmayan faktörlerdir. Karar probleminin içinde yer aldığı çevrenin farklı durumlarını ortaya koyarlar. Doğal durumlar (çevresel faktörler) karar sonuçları üzerinde etkili olmaktadır. Doğal durumlar gelecekte ortaya çıkması beklenen gerçek olaylar olmakla birlikte nasıl gerçekleşeceği kesin olarak bilinmeyen olaylardır.

Yanıt Açıklaması: Böylece antik dönemlerden başlayan yolculuğunda risk kelimesi, günümüze “en iyi çözümden olası sapma” anlamıyla taşınmıştır ve karmaşık sorunları nitelendirirken kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bağlantılı olma durumuna göre kararlar, birbirleri ile olan bağlantıları ve aralarındaki ilişki dikkate alındığında statik ve dinamik kararlar olmak üzere iki sınıfa ayrılır. Bazı karar problemleri yalnız bir defa verilen kararlardan oluşur. Bu tür kararların sonuçları başka bir kararla ilişkili olmayan yapıdadır. Bu tür kararlara statik kararlar denir.

Yanıt Açıklaması: Belirsizlik ortamında karar verme durumunda bulunan bir karar vericinin kullanabileceği ölçütler; iyimserlik, kötümserlik, uzlaşma ve eş olasılık ölçütleri biçiminde sıralanır.

Yanıt Açıklaması: İyi bir kararın taşıması gereken özellikler: Zamanında verilmelidir Uygulanabilir olmalıdır Verimli olmalıdır Etkili olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Bitiş düğümü karar ağacında kısa düşey çizgi ile gösterilir. Bitiş noktasını varış düğümü olarak kabul eden dal için nihai sonucu belirtir. Problemin karar veya maliyet yapılı olmasına göre bu nokta üzerinde toplam kâr veya maliyet gösterilir.

Yanıt Açıklaması: Doğal durumların ortaya çıkışlarına ilişkin karar vericinin herhangi bir olasılık değerine sahip olmadığı duruma belirsizlik denir. Karar verici bilmediği bir konuda yatırım yapmak üzerine karar verdiğinde doğal durumların olasılıklarını bilmediğinden belirsizlik ortamında karar vermiş olur.

Yanıt Açıklaması: Stratejik kararlar; çok karmaşık yapıda, belirsizlik ortamında verilen, sonucuna ilişkin etkilerin uzun zaman diliminde ortaya çıktığı kararlardır. Bu kararlar işletmelerde üst düzey yöneticilerin yetki alanında yer alan, işletmenin varlığı ve devamlılığı üzerinde etkili kararlardır. Bu tür kararlara örnek olarak bir işletmenin yeni bir ürünü piyasaya sürme kararı, üretimde yeni bir teknolojiyi kullanma kararı verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Karar düğümü ağaca yerleştirildikten sonra bu düğüme ilişkin karar değişkeninin alabileceği tüm olası değerler, düğümden sağ tarafa çıkan dallar (karar dalları) biçiminde çizime eklenir. Daha sonra, başlangıç kararından sonra ortaya çıkması beklenen olaylar veya kararlarla ilişkili bir şans düğümü veya bir diğer karar düğümü eklenir.

Yanıt Açıklaması: Bir karar vericinin bir karar probleminde kabul edebileceği en düşük katkı ya da katlanabileceği en yüksek maliyet değerine hırs düzeyi denir.

Yanıt Açıklaması: Problemin yaşandığı çevreye yönelik gelecekteki gelişmeler belirsiz olabilir. Problemin çok sayıda alternatif çözümü sözkonusudur. Problem işletmenin birden fazla bölümünü ilgilendirebilir. Problemin nitel ve nicel boyutları açık bir biçimde ifade edilemeyebilir. Karar problemine ilişkin ulaşılmak istenen amaçlar iyi tanımlanmamış olabilir. Tek bir seçeneğin olduğu durumda karar verme sözkonusu değildir.