Bilgi Toplumu Ve E-Devlet

Yanıt Açıklaması: Kamu bürokrasisinde eksikliği giderek daha fazla hissedilen siber güvenlik uzmanı, medya analizcisi ve sosyal medya uzmanı gibi yeni uzmanlık alanları ve uzman kadroları konularında çalışmalar yapılması ihtiyacına dikkat çekilmiştir. 2. Bir başka eksiklik ise, bilişim teknolojileri alanında uzmanlık mahkemelerinin kurulması ve bu mahkemelerde bilişim teknolojileri alanında uzmanlaşmış savcı ve hâkimlerin görev yapıyor olması gerekliliğidir. 3. Çocukların internet ortamında karşılaştıkları siber zorbalık, nefret suçları ve zararlı alışkanlıkların özendirilmesi gibi zararlı ve/ veya uygunsuz içeriklere karşı bilinçlendirilmesi gerektiğine dikkat çekilmiştir. Tam da bu konuları düzenleyen 5651 sayılı “İnternet Ortamında İşlenen Belirli Suçlarla Mücadeleyi Amaçlayan ve İçerik, Yer, Erişim Ve Toplu Kullanım Sağlayıcılarının Yükümlülüklerini Düzenleyen Kanun”, 2007 yılında yasalaşmış; 2014 yılında da önemli ölçüde değiştirilmiştir. Siber güvenlik alanında ise Ulusal Siber Güvenlik Strateji ve Eylem Planları (20132014; 2015-2016 ve 2016-2019) kabul edilerek uygulamaya geçirilmiştir. 2013-2014 Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planı’ndaki 37. maddede bir “Siber Güvenlik Kanunu”nun çıkarılması, 39. maddede ise bir “Siber Suçla Mücadele Stratejisi Eylem Planı” oluşturulması öngörülmüştür. Bu çerçevede yine 2013 yılında “Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi” (USOM) kurulmuştur. Aynı yıl çıkarılan bir tebliğ ile de kamu kurumlarında ve özel sektör kuruluşlarında kurumsal ve sektörel “siber olaylara müdahale ekipleri”nin (SOME) kurulması istenmiştir. Yine bu çerçevede hazırlanan bir Siber Suçlarla Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı’nın hazırlık çalışmaları sürmektedir. Ayrıca TÜBİTAK Siber Güvenlik Enstitüsü (SGE) ve Savunma Sanayii Müsteşarlığı işbirliğiyle siber güvenlik ekosisteminin oluşturulmasına yönelik çalıştay ve benzeri çeşitli faaliyetler de yürütülmektedir. Son olarak, TÜBİTAK SGE tarafından bir siber güvenlik eğitim portalı ve burada kullanılmak üzere bir güvenlik altyapı simülasyonu hazırlanmıştır; eğitim içeriklerinin zenginleştirmesi devam etmektedir.

Yanıt Açıklaması: E-Devlet olgusunu ortaya çıkaran asıl önemli tarihsel gelişme ise, 20. yüzyılın ikinci yarısında internet teknolojisinin keşfi, geliştirilmesi ve dünya çapında yaygınlaştırılması olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap B'dir. 2004 yılında başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Nesnelerin interneti, dünya üzerindeki her tür nesnenin üzerlerindeki sensörler yardımıyla birbirleriyle veri paylaşabilmesi ve bu verilere dayalı olarak eşgüdümlü kararlar alınabilmesine olanak vermesidir. Canlı ve cansız varlıklar üzerine yerleştirilecek sensörler yardımıyla veri paylaşımını ve eşgüdümlü uygulamaları mümkün kılan “Nesnelerin İnterneti” uygulamaları, güvenlik sektöründe de geniş bir kullanım alanına sahiptir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’nin e-Devlet konusunda uluslararası sıralamalarda daha üst basamaklara ulaşabilmesi için telekomünikasyon altyapısı alanındaki performansını artırması şarttır.

Yanıt Açıklaması: parlamentoların denetim/gözetim işlevi çerçevesinde, Brezilya Temsilciler Meclisi’ndeki “E-Demokrasi” uygulaması (http://www.edemocracia.leg.br/) yardımıyla, parlamentoda görüşülen yasa tasarıları hakkında vatandaşların görüş bildirmeleri mümkün hâle getirilmiştir. Vatandaşlar sadece parlamentoda görüşülen yasa tasarılarına geri bildirim ve katkı vermekle sınırlandırılmamıştır. Ayrıca doğrudan yasalaşabilecek yeni bazı fikirleri de Temsilciler Meclisine önerebilmektedirler.

Yanıt Açıklaması: 2005 tarihli ve 5369 sayılı Evrensel Hizmet Kanunu: kamu hizmeti ve temel vatandaşlık hakkı sayılan, temel internet hizmeti de dâhil bazı iletişim hizmetlerini vatandaşın alması için devletin atması gereken adımları ve bu çabaların nasıl finanse edileceğini düzenlemektedir. Bu yasa ile devlet, kaliteli ve kesintisiz temel iletişim hizmetlerinin vatandaşlar arasında yaşanılan bölge, sosyoekonomik durum ve engellilik gibi farklar gözetilmeden herkese sağlanmasını kendine amaç edinmiştir.

Yanıt Açıklaması: I. Belirlilik II. Ölçülebilirlik III. Gerçekçilik IV. Zamana Bağlılık

Yanıt Açıklaması: E-Devlet alanında yaşanan teknolojik sorunlardan birincisi, altyapıdaki eksikliklerdir.

Yanıt Açıklaması: Sayısal bölünmenin azaltılabilmesi için öncelikle bu sorunun çeşitli boyutlarının detaylı olarak ölçülmesi ve uygulanan politikalar sonucunda her yıl alınan mesafenin anlaşılabilmesi gerekmektedir. Bu konuda örnek alınabilecek bir ülke olan Güney Kore, Ulusal Bilgi Toplumu Ajansı eliyle sayısal bölünmenin çeşitli boyutlarına yönelik ölçme ve değerlendirme çalışmaları yapmaktadır. Bu amaçla Güney Kore’de 2003 yılından bu yana bir sayısal bölünme endeksi çıkartılmakta ve endeks verileri sayısal bölünmeyi azaltmayı amaçlayan kamu politikaları için temel bir veri kaynağı olarak kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kurumlar arası e-Belediye hizmet kalitesi ve performans farkının önüne geçilmesi, merkezî hizmet sunumu seçeneğinin muhtemel olumlu sonuçlarından biridir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E'dir. Güvenlik düzeyi düşük değil, yüksektir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de tek noktadan hizmet anlayışını yansıtan (Medeni, Kaplan, Dalbay, Medeni ve Aktekin, 2012: 264) ve “https://www.turkiye.gov.tr/” adresinde hizmet veren E-Devlet Kapısı, 2008 yılında kurulmuş ve hizmet vermeye başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Acaba gerçekten de teknolojinin daha fazla kullanılması yoluyla güvenlik hizmetlerinin miktarının, hızının ve kalitesinin artırılmasına ihtiyaç var mıdır? Bu soruya yanıt verebilmek, yani vatandaşların güvenlik alanındaki hizmetlerden ne ölçüde memnun olduğunu ölçmek için Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her yıl yapılan “Yaşam Memnuniyeti Araştırması” bünyesinde bazı ölçme ve değerlendirmeler yapılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ayrıca kullanıcı sorularının yanıtlandığı sosyal medya hesapları, mevcut E-Devlet Kapısı Çağrı Merkezi’ni (Günün 24 saati erişilebilir olan 160 numaralı hat) tamamlayıcı bir çeşit ikincil çağrı merkezi işlevi de görmektedir.

Yanıt Açıklaması: Merkezi idare bünyesindeki kamu kurum ve kuruluşları dışındaki kamu politikası aktörleri de E-Devlet Kapısı’nda yerlerini almaya başlamışlardır. Örneğin, yerel yönetim birimleri (ağırlıklı olarak belediyeler) ve üniversiteler bu mecradan giderek artan sayıda hizmet sunmaktadırlar. Aynı zamanda, belediyeler gibi özel şirketlerin de alternatif bir bilgi ve hizmet sunumu kanalı olarak E-Devlet Kapısı’nda yer almayı tercih ettikleri görülmektedir. E-Devlet Kapısı üzerinde; elektrik, telekomünikasyon, doğal gaz, mobil iletişim ile su ve kanalizasyon gibi alanlarda hizmet veren özel şirketlerin mevcut olduğu ve bu sayının giderek arttığı anlaşılmaktadır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de E-Devlet Kapısı kullanım oranının % 68 olduğu anlaşılmaktadır. Diğer bir deyişle, 2019 yılı Mayıs ayı itibarıyla Türkiye’de her üç yetişkinden ikisi E-Devlet Kapısı kullanıcısıdır. Aşağıdaki şekilde, E-Devlet Kapısı kullanıcı sayılarında yıllar içerisinde meydana gelen artış sunulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Giyilebilir Teknolojiler: Kolluk Kuvvetlerinde Vücut Kameraları Kullanımı: Kolluk kuvvetlerinin üniformaları üzerine taşınabilir kameraların takılması, son yıllarda yaygınlaşan bir uygulamadır. Örnekte verilen saat de buna benzer giyilebilir bir teknolojidir. Doğru cevap D’ dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de tek noktadan hizmet anlayışını yansıtan ve “https://www.turkiye.gov.tr/” adresinde hizmet veren E-Devlet Kapısı, 2008 yılında kurul - muş ve hizmet vermeye başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Bu iki bağlantılı kavramdan ilki olan büyük veri, veri üretim kaynaklarının artması ve çeşitlenmesi sonucunda uygarlık tarihinde görülmemiş miktarlara ulaşan, karmaşık, birçok veri türünü (yazı, rakam, görüntü, ses, vb.) içeren ve ancak gelişmiş bilgisayarlar/yazılımlar vasıtasıyla hakkıyla analiz edilebilen veriler için kullanılan genel isimdir. Veri miktarının artışına paralel olarak veri depolama ve işleme teknolojilerinin de hızlı gelişimi karmaşık büyük veri analizlerini mümkün hâle getirmiştir. Büyük veri yaklaşımıyla yapılan analizler, genel olarak kamu yönetimi sisteminde, özel olarak da e-Devlet faaliyetlerinde giderek artan oranda önem kazanmaktadır. Büyük veri kavramı özellikle 2010’lardan itibaren daha fazla tartışılmaya başlanmıştır. Bu durumun temel nedeni, dijital veri üretiminin geometrik olarak artmasıdır. Bir iddiaya göre, son 5 yılda üretilen (dijital) veri miktarı, yazının keşfinden o zamana kadar üretilen veri miktarını geçmiştir. Veri miktarındaki bu büyük artışın temel nedeni, dijital veri üreten yeni kaynakların ortaya çıkmasıdır. Büyük veri analizleri yoluyla e-Devlet hizmetleri üretilir ve kamu politikaları oluşturulurken veri güvenliği ve mahremiyetinin sağlanmasına da dikkat edilmesi kritik önem taşımaktadır. Kamu sektörüne ait verilerin açık veri olarak paylaşımı konusunda öncü ülkelerden biri olan ABD’de ise gizlilik içermeyen veri setleri 2009 yılından beri “http://www.data.gov” adresinde internet üzerinde yayımlanmaktadır.