Bilgi Toplumu Ve E-Devlet

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A'dır. Açık veridir.

Yanıt Açıklaması: Bazı ülkelerse e-Devlet faaliyetlerine ilişkin temel bir yasa çıkartmıştır. ABD’de 2002 yılında kanunlaşan “ABD E-Devlet Kanunu” ( US E-Government Act ) bu alandaki ilk örneklerden biridir.

Yanıt Açıklaması: e-Devlet uygulamalarının da idari ve siyasi olmak üzere iki temel boyutu vardır::yerel yönetim birimlerinin çeşitli teknolojilerin kullanımı yoluyla gerek kurum içi gerekse de kurum dışı birimlere/ aktörlere bilgi ve hizmet sunum süreçlerini daha hızlı, kolay, düşük maliyetli, kaliteli, kullanıcıodaklı ve Avrupa Birliği standartları ile uyumlu şekillerde yapmasıdır

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de Jandarma Teşkilatının kullandığı akıllı gözlük sistemi olan TAKBUL, gözlük yardımıyla incelenen ehliyet ve kimlik kartı gibi belgelerde veya araç plakalarında bir suç unsuru varsa kırmızı ışıkla kullanıcı kolluk personelini uyarmaktadır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: 2000’li yılların başında Türkiye’de yeni yeni ortaya çıkmakta olan mobil belediyecilik konusunda bir araştırma yürüten Yıldız (2006), özellikle İstanbul’daki ilçe belediyelerinin vergi borcu sorgulama ve tahsilatı hizmetlerinde m-Belediyecilik uygulamaları sunduğunu tespit etmiştir. Yazar ayrıca kısıtlı da olsa yerel demokrasi bağlamında mobiloylama sistemlerinin geliştirildiği ve belediye duyurularının abonelere kısa mesaj yoluyla yapıldığı örnekler bulmuştur (Yıldız, 2006: 259-260).

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de Bir E-Devlet Araştırmaları Programı’nın Oluşturulması: Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı’nda (2016-2019) E1.3.1 numaralı eylem olarak, Türkiye’de bir “e-Devlet Araştırmaları Programının Oluşturulması ve Desteklenmesi” faaliyetinin gerçekleştirilmesi öngörülmektedir. (T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, 2016: 56). Bu eylemin amacı, söz konusu strateji belgesinde şu şekilde açıklanmıştır: E-Devlet alanında araştırma, geliştirme ve yenilikçilik çalışmaları programı oluşturulacaktır. E-Devlet alanındaki ihtiyaçlar doğrultusunda öncelikli olan e-Devlet araştırma konuları belirlenerek uzmanlık tezi, proje, yüksek lisans ve doktora tez konularının planlanmasına ve tezlerin yazılmasına yönelik teşvik sağlanacaktır. E-Devlet alanına ilişkin yayınlar, projeler, yurt içi-yurt dışı araştırmalar, bilimsel temaslar ve kongreler gibi bilimsel etkinlikler teşvik edilecek ve desteklenecektir. E-Devlet çalışmaları ile ilgili yüksek öğretim müfredatı güncellenecektir. E-Devlet çalışma alanlarında hem ulusal hem de uluslararası düzeyde özel sektör, kamu, sivil toplum kuruluşları ve araştırmacılar/ üniversiteler arası işbirliğini güçlendirecek platformlar oluşturulacaktır. Doğru cevap E’ dir.

Yanıt Açıklaması: “SMART” kısaltmasındaki harflerin anlamını şu şekilde açıklamıştır: • Specific (Belirli/Özgül: İyileştirme için belirli bir alanı/konuyu hedefleyen), • Measurable (Ölçülebilir: Sayısallaştırılabilir, en azından ilerlemeyi ölçmek için bir göstergesi bulunan), • Assignable (Atanabilir: Kimin ne yapacağını açıkça belirten; belirli bir iş bölümü içeren), • Realistic (Gerçekçi: Mevcut kaynaklar göz önüne alındığında, hangi sonuçların gerçekçi şekilde elde edilebileceğini belirten) • Time-related (Zamana bağlı: Sonuçların ne zaman elde edilebileceğini açıkça belirten).

Yanıt Açıklaması: Kullanıcıların (Gerçek ve tüzel kişiler) E-Devlet Kapısı’na kimlik doğrulama yoluyla giriş yapabilmeleri için, birden fazla yol bulunmaktadır: İlk olarak, 15 yaşını doldurmuş Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları şahsen başvurarak, Türkiye içinde PTT merkez müdürlüklerinden veya yetkili şubelerinden şifre alıp sis- teme giriş yapılabilir. Şifreler, yurtdışında ise en yakın elçilik veya konsolosluktan temin edilebilir. Cep telefonunu ve e-posta adresini doğrulayan kayıtlı kullanıcılar şifrelerini sıfırlayarak yeniden şifre alabilirler.

Yanıt Açıklaması: Gruba veya kişiye özel, yaşam olayları çevresinde tasarlanmış hizmetlerin artırılması e-Devlet Kanalının gelecekte daha işlevsel ve etkin bir şekilde kullanılmasına katkı sağlayacaktır. Bu bağlamda, çocuklar, gençler, yaşlılar, engelliler, mülteciler ve turistler gibi kullanıcı gruplarına özel içerikler oluşturulabilir. Ayrıca yapay zekâ yardımıyla kişiye özel kullanıcı profillerinin oluşturulması ve geliştirilmesi düşünülebilir. Hatta bazı hizmetlerin belli kişiler tarafından yakın zamanda kullanılması gerekeceği öngörülerek (örneğin üniversiteden yeni mezun olmuş bir kişinin bir sonraki aşamada iş arayacağı öngörülerek), bu kişilere bu hizmetleri kullanmasının yararlı ve gerekli olacağı bildirilebilir. E-Devlet Kapısı’nın şu andaki mevcut halinde vatandaşların bu mecradan bilgi ve hizmet sunan kamu kurum ve kuruluşlarına istek, öneri ve şikâyetlerini iletebilecekleri iki adet kanal bulunmaktadır. Bu e-katılım kanallarından ilki, Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’dir (CİMER), bir diğer kanalı ise TBMM e-Dilekçe Hizmetidir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Merkezi^ yönetim düzeyindeki e-Devlet uygulamalarında olduğu gibi, yerel yönetimler düzeyindeki e-Devlet uygulamalarının da idari ve siyasi olmak üzere iki temel boyutu vardır:

Yanıt Açıklaması: MERNİS (Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi) ile entegrasyondan sağlanan tasarruf; 60.884.989 €

Yanıt Açıklaması: E-Devlet Kapısı’nda sunulan bilgi ve hizmetler incelendiğinde, bu platformda devletten devlete, dev- letten özel sektöre ve devletten vatandaşa olmak üzere, üç temel e-Devlet etkileşim kategorisini de kapsayacak şekilde bilgi ve hizmet sunulduğu görülmektedir. Aşağıda, her üç kategorinin kullanımına dair bazı örnekler verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de güvenlik kamerası sistemlerinin kullanımı 2000’li yılların başlarında yaygınlaşmaya başlamıştır. 2001’de Diyarbakır’da MOBESE pilot uygulaması gerçekleştirilmiş; 2005’te ise İstanbul genelinde yaygınlaştırma çalışmalarına girişilmiştir. 2017 yılı sonu itibarıyla tüm il ve ilçe merkezlerinde kameralı güvenlik sistemlerinin kurulumu ve modernizasyonu süreçleri tamamlanmıştır. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: • “Adli olaylar karşısında anında önlemler alınarak suç ve kimlik tespitine yönelik çalışmaların yapılması, • Toplumsal olaylardaki gelişmelerin izlenmesi ve gerekli tedbirlerin alınabilmesi, • Sıcak takip yapılması gereken durumlarda saha ekiplerinin yönlendirilmesi, • Trafikte seyir halinde bulunan araçların çalıntı ve aranan araç olup olmadığının otomatik olarak sistem tarafından tespit edilmesi, • Kişi hak ve özgürlüklerine dokunmadan etkin bir şekilde denetim faaliyeti yapılması, • Delilden sanığa gitmeye yönelik çalışmalara destek olması, eldeki verilerden en seri şekilde faydalanılması, istatistiki bilgilerin seri ve kolayca alınabilmesi, • Polis birimlerinin ek hizmet ve merkez binalarının çevre güvenlik ve nezarethane kamera görüntülerinin izlenmesi ve görüntülerin kaydedilmesi, • Trafik kuralı ihlallerinin ve trafik yoğunluğunun tespit edilmesi”

Yanıt Açıklaması: İç ve dış güvenlik alanlarında İHA kullanımı konusunda dünyaya ABD, Çin, Rusya ve Hindistan gibi ülkeler öncülük etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Akıllı kent uygulamalarını e-Belediyecilikten ayıran ve belki de daha üstün yapan özelliklerden biri Teknolojik uygulamaların kullanılmaması değidir.

Yanıt Açıklaması: Onuncu Kalkınma Planı’nda güvenlik politikaları ile teknoloji ilişkisinin yasal altyapısındaki bazı eksikliklere de dikkat çekilmiştir. Bu eksiklikler (T.C. Kalkınma Bakanlığı, 2013: 38, 96, 98) ve giderilmesine yönelik plan döneminde atılan adımlar aşağıdaki gibi sıralanabilir: Onuncu Kalkınma Planı hazırlıkları yapılırken kişisel verilerin korunması ile ilgili yasal bir düzenlemenin henüz kanunlaşmamış olması ciddi bir eksiklik olarak görülmüştür. Bu eksiklik, 2016 yılında 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle giderilmiştir. Söz konusu kanunla, Kişisel Verileri Koruma Kurumu ve Kişisel Verileri Koruma Kurulu adında birbirini tamamlayan iki kurumsal yapı kurulmuştur (https://www.kvkk.gov.tr). Ulusal bilgi güvenliği alanında yasal düzenleme eksikliğine dikkat çekilmiştir. Elektronik ticaret alanında var olduğu vurgulanan yasal düzenleme eksikliği 2014 yılında yasalaşan 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ile giderilmiştir. Güvenlik kavramının bir başka boyutu olan biyolojik güvenlik (Biyo-güvenlik) alanında da kanuni düzenleme eksikliğine dikkat çekilmiştir. Özellikle genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO) içeren, ileri teknolojiler kullanılarak üretilmiş ürünlere yönelik biyo-güvenlik kriterleri üretilmesi gerektiğine dikkat çekilmiştir. Yine bu alanda da vurgulanan yasal düzenleme eksikliği, 2010 yılında kanunlaşan 5977 sayılı Biyogüvenlik Kanunu ile büyük ölçüde giderilmiştir. Doğru cevap B’ dir.

Yanıt Açıklaması: e-Devlet alanında genel kabul görmüş elektronik etkileşim kategorileri, uygulamada ve akademik literatürde devletten özel sektöre (G2B) olarak belirlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bu kısımda ilk olarak “e-Devlet kapısı” kavramının anlamı ve çeşitli boyutları incelenmiştir. Takiben, e-Devlet kapılarına dünyadan bazı başarılı örnekler verilmiştir. Üçüncü ve son olarak ise, Türkiye’de “http://www.turkiye.gov.tr” adresinde hizmet veren E-Devlet Kapısı’nın gelişim süreci ve sunduğu içerik analiz edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Güvenlik politikaları kavramı, devlet düzeyinde ele alındığında, devletin iç ve dış tehditlere karşı korunması ile bu tehditleri ortadan kaldırmak veya en alt düzeye indirmek amacıyla planlanan, uygulanan ve değerlendirilen hareket tarzları olarak tanımlanabilir. Bu politikalar, kendi içinde, önleyici, izleyici ve düzenleyici politikalar veya hizmetler şeklinde alt kategorilere ayrılabilir. Dördüncü ve son bir alt kategori olarak da ilk üç alt kategorinin sorunsuz biçimde çalışması için destek hizmetleri alt kategorisinin varlığı bu tabloya eklenmelidir.