Kullanıcı Deneyimi Tasarımı

Yanıt Açıklaması: Ibn Haldun, yaptığı ihtiyaçlar sınıflamasında zarurî, hâcî ve kemalî ihtiyaçlar seklinde üç çeşit gereksinimden söz etmektedir. İlk olarak yasamak için gerekli olan beslenme ve güvenlikle ilgili ihtiyaçları zarurî ihtiyaçlar seklinde tanımlamıştır. Bu temel gereksinimlerin ardından hâcî ihtiyaçlar olarak zaruri olmayan ama mevcudiyetiyle insanı rahatlatan unsurlara duyulan ihtiyaçları belirtmiştir. Son olarak temel ve asli ihtiyaçların ötesinde insanların düşünce kaygılarını ve estetik beklentilerini karşılayan kemalî ihtiyaçlardan söz etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kişilik psikolojik değişkendir, aile toplumsal-kültürel bir değişkendir, zaman ve duygusal durum ise durumsal bir değişkendir. Yaş, cinsiyet, eğitim durumu, gelir, meslek, coğrafi yerleşim v.b. değişkenler ise demografik değişkenlerdir.

Yanıt Açıklaması: İbn Haldun, yaptığı ihtiyaçlar sınıflamasında zarurî, hâcî ve kemalî ihtiyaçlar seklinde üç çeşit gereksinimden söz etmektedir. İlk olarak yaşamak için gerekli olan beslenme ve güvenlikle ilgili ihtiyaçları zarurî ihtiyaçlar seklinde tanımlamıştır. Bu temel gereksinimlerin ardından hâcî ihtiyaçlar olarak zarurî olmayan ama mevcudiyetiyle insanı rahatlatan unsurlara duyulan ihtiyaçları belirtmiştir. Son olarak temel ve asli ihtiyaçların ötesinde insanların düşünce kaygılarını ve estetik beklentilerini karşılayan kemalî ihtiyaçlardan söz etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Konular arasındaki ilişkilerin çok net olmadığı veya yeni yeni ortaya çıktığı bilginin belirli bir davranış kalıbı içermediği durumlar için kullanılılan ilişkilendirme biçimi organik ilişkilendirmedir.

Yanıt Açıklaması: Ardışık İlişkilendirme: Ardışık yapılarda birbirini takip eden doğrusal bir süreç vardır. Bir bilgiyi atlayarak diğerine ulaşmak mümkün olmaz. Video içerikler en güzel örnekler indendir. Bir videonun içerisinde verilen bilgiler ardışık olarak birbirini izler, verilen bilgileri anlamlandırabilmek için videoyu bastan sona izlemek gerekir.

Yanıt Açıklaması: Sav Analizi : Arayüz Tasarımın bileşenlerinin kullanılabilirlik bağlamında analiz edilmesidir. Genellikle tasarımın estetik yönüne bakan farklı kısımlarına ait değerlendirmelerin birer cümle olarak ifade edilmesi sav olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Etnografide kullanıcıların gerçek ve doğal yaşam ortamları incelenirken netnografide kullanıcıların sanal dünyadaki hayatları incelenir.

Yanıt Açıklaması: “Kullanıcı” kavramı, bir ürün ya da hizmetten yararlanan ve yararlanma olasılığı bulunan kişiyi” ifade etmektedir. Sözlükte “bir şeyden belli bir amaçla yararlanmak” olarak tanımlanan “kullanmak” sözcüğünden türeyen “ kullanıcı ”, “bir şeyden belli bir amaçla yararlanan kimse” anlamında kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Estetik deneyim kullanıcıların bir ya da daha fazla duyusuna hitap eden duyusal algı ve kavrama üzerine temellenmektedir. Kullanıcıda yaratılan estetik deneyim sayesinde ürün veya hizmetin fark edilme anı için önemli işlevlerinden biri olan “dikkat çekme” sağlanır.

Yanıt Açıklaması: Kullanıcı merkezli görüşler insanların ihtiyaçlarını tanımlamaya yönelik olarak ihtiyaçların tasarım tarafından karşılanmasını deneyimin gerçekleşmesi adına yeterli görülmektedir. Kullanıcıyı merkez alan bu görüşte insanların ne düşündüğü (fikirleri, inançları, davranışları, beklentileri), insanların ne yaptığı (davranışlarının yapısı, rutinleri, anlamları ve kimlikleri) ve insanların ne kullandığı (çevreleri, eserleri, insanların ne düşünecekleri ve bunların ne yapacaklarına etkisi) ile ilgilenen deneyim merkezli tasarımlar gerçekleştirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kullanıcının ürün/hizmet ile olan ilişkisinde 4 kritik an söz konusudur: İlk kr­iti­k an önces­i: İhtiyaç hissetme İlk kr­iti­k an: Fark edilme/Dikkat çekme İk­inci­ kri­ti­k an: Kullanma/Etkileşime Girme İk­inci­ kri­ti­k an sonrası: Kullandıktan sonra hissettirdikleri

Yanıt Açıklaması: “Kullanıcı Deneyimi” ifadesi ilk olarak 1986 yılında Donald Norman ve Stephen Draper tarafından kaleme alınan “Kullanıcı Odaklı Sistem Tasarımı: İnsan-Bilgisayar Etkileşiminde Yeni Yaklaşımlar (User Centered System Design: New Perspectives on Human-Computer Interaction)” kitapta “kullanıcının deneyimi” (user’s experience) şeklinde kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Erkek kullanıcılar tasarımın daha çok davranışsal özellikleri ile ilgilenirken kadın kullanıcılarda estetik deneyim ön plana çıkmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Evrensel gezinim, yerel gezinim, bağlamsal gezinim ve tatmlayıcı gezinim birere gezinim tasarımı iken çevresel gezinim diye bir tasasırm söz konusu değildir.

Yanıt Açıklaması: Coğrafi yerleşim demografik değişkenlerden biridir. Tutum ve algılama psikolojik değişkenlerdendir. Fiziksel ortam durumsal değişkenlerden biridir. Toplumsal gruplar, aile, sosyal sınıf, kültür, alt kültür, kişisel etkiler v.b. ise toplumsal kültürel değişkenlerdir.

Yanıt Açıklaması: Etkileşim düzeyi­, karşılık verebilme durumuna göre etkileşimli­, yarı-etkileşimli­ ve etkileşims­iz olmak üzere üçe ayrılır. Örneğin bir politikacının basın toplantısı ele alınırsa toplantıyı yöneten politikacı şüphesiz ­iletişim kurmaktadır. Fakat politikacı soru almadığı sürece konferans etkileşimsiz kalacaktır. Sadece sorulara ­izin vermek de konferansı etkileşimli yapmayacaktır. Politikacı en azından basın mensuplarının sorularını cevaplandırırsa, toplantı tepkisel/yarı-etkileşimli­ olacaktır.

Yanıt Açıklaması: ENIAC 1946’da icat edilen, elektrikle çalışan ve elektronik veri işleme kapasitesine sahip ilk bilgisayardır. Ancak etkileşim tasarımının ilk örnekleri 1830-1940 yılları arasındaki dönemde ortaya çıkan mors alfabesi, telgraf, telefon, radyo ve televizyondur.

Yanıt Açıklaması: Kullanıcılarına cevap veren sistemlerin davranışlarının tasarlanmasına etkileşim tasarımı denir. Belirli bir sistem, hizmet ya da ürün için kullanıcıların beklenen algılarını ve deneyimlerini gerçekleştirebilecekleri arayüzün tasarlanması kullanıcı arayüzü tasarımı; bilginin bulunabilirlik seviyesini arttırmak için bilgiyi organize etmek ve etiketlemek bilgi mimarisi; iletişim problemlerine yönelik olarak görsel bir iletinin tasarlanması iletişim tasarımı; kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi istenen arayüzün belirlenen hedef kitlede belirlenen görevlerin yaptırılması ve bu süreçte kullanıcıdan verimlilik, etkililik ve memnuniyet değerlerinin alınması kullanılabilirlik testidir.

Yanıt Açıklaması: İnsanlar arası etkileşim, sözlü veya yazılı olarak gerçekleşebilir. Sözlü ­iletişimin bir parçası olarak ortaya çıkan etkileşimde konuşma dili, beden hareketler­, jest ve mimikler etkili­ olur. Yazılı olarak gerçekleşen etkileşim ­ise bir araç vasıtasıyla olur. Yazının ­ilk bulunduğu yıllarda bu araçlar taştan tabletlerdi­, kâğıdın ­icadı i­le mektuplar, matbaanın icadı le kitap ve gazeteler kullanılmaya başladı. Daha sonra bu araçları televizyon, bilgisayar ve cep telefonları ­izled­i.

Yanıt Açıklaması: İnsanlar arası etkileşim sözlü ve yazılı olarak gerçekleşebilir. Etkileşim iletişimin bir parçasıdır. Etkileşim düzeyi etkileşimli, yarı-etkileşimli ve etkileşimsiz olmak üzere üçe ayrılır. Cep telefonu, tablet gibi teknolojik ürünler insanlar arası etkileşimi önemli oranda etkilemiştir.