Bilişim Hukuku

Yanıt Açıklaması: TCK’nin 135. maddesi uyarınca kişisel verilerin hukuka aykırı olarak kaydedilmesi suçtur. Buna göre kişisel verileri hukuka aykırı olarak kayıt eden kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasının verilmesi öngörülmüştür.

Yanıt Açıklaması: Özellikle son yıllarda kabul edilen yasal düzenlemelerde kişisel verilerin korunmasına yönelik hükümlere yer verildiği görülmektedir. Bunlar içerisinde şüphesiz en dikkat çekici olan, 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren yeni Türk Ceza Kanunu uyarınca kişisel verilerin hukuka aykırı kayıt edilmesi, verileri hukuka aykırı verme, yayma veya ele geçirme ile gereken sürelerin geçmesine karşın verileri yok etmemenin suç olarak düzenlenmesidir. Bu açıdan Türk hukuk sisteminde yasal düzeyde konuya ilişkin en kapsamlı korumanın Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) yer aldığı söylenebilir. Doğru cevap E.

Yanıt Açıklaması: Kimi yerlerde veri güvenliğinin veri korumayı niteleyecek şekilde, sanki her iki kavram eş anlamlıymış gibi kullanıldığı görülmektedir. Oysa her ikisi arasında açık bir ayrım bulunur. Verilerin korunması, “veri”lerin değil, bu verilerin ilişkili olduğu gerçek kişilerin korunmasına yönelmiştir. Veri güvenliği ise doğrudan verilerin korunmasını hedefler. Bu açıdan amaç, kişilerin değil, verilerin korunmasıdır. Ancak bu veriler, kişilerle ilgili olduğu ölçüde, veri güvenliği, kişisel verilerin korunmasına da hizmet edecektir. Kişisel verilerin korunmasına ilişkin pek çok hukuksal düzenlemede veri güvenliğinin temel ilkeler arasında yer alması da bu nedenledir. Veri güvenliği ilkesi çerçevesinde kişisel verilerin; • kazara veya hukuka aykırı tahribine, • kaybolmasına, • değiştirilmesine, • yetkisiz yayımı veya erişimine ve bunlara benzer diğer güvenlik açıklarına karşı teknik ve örgütsel önlemleri alması öngörülmektedir

Yanıt Açıklaması: AİHS’nin “Özel ve aile yaşamına saygı hakkı” kenar başlıklı 8. maddesi şu hükmü içerir: “1. Herkes özel ve aile yaşamına, konutuna ve haberleşmesine saygı gösterilmesi hakkına sahiptir. 2. Bu hakkın kullanılmasına bir kamu otoritesinin müdahalesi, ancak ulusal güvenlik, kamu emniyeti, ülkenin ekonomik refahı, dirlik ve düzenin korunması, suç işlenmesinin önlenmesi, sağlığın veya ahlakın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması için, demokratik bir toplumda gerekli olan ölçüde ve yasayla öngörülmüş olmak koşuluyla söz konusu olabilir”.

Yanıt Açıklaması: İnternet yayını katalog halinde sunulan suçlardan birini oluşturduğu ve ilgili yayının içerik veya yer sağlayıcısı yurt dışında bulunması durumunda veyahut yer sağlayıcısı yurt içinde bulunsa bile, internet yayını çocukların cinsel istismarı, müstehcenlik veya fuhuş suçlarını oluşturduğu durumlarında, erişimin engellenmesi kararı re’sen Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanı tarafından verilmektedir. Buna idari tedbir olarak erişimin engellenmesi de denilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kişisel veri, en genel tanımıyla, belirli ya da belirlenebilir bir kişiye ilişkin her türlü bilgidir. Ancak bu noktada her türlü bilginin önünde yer alan tanımlamayı unutmamak gerekir. Buna göre her türlü bilgi, mutlaka belirli ya da belirlenebilir bir kişiye ilişkin olmalıdır. Unutulmamalıdır ki kişiyi doğrudan ya da dolaylı olarak belirlenebilir kılan bütün bilgiler kişisel veridir. ştirme hakkını da belirli bir düzeyde içermektedir”. Dolayısıyla kişinin kamusal alandaki etkinliklerinin özel yaşamın gizliliği hakkının dışında olduğunu düşünmek olanaklı değildir. Buna göre, kamusal alanların kişilerin görüntülerini alan araçlarla izlenmesi ancak bu görüntülerin kayıt edilmemesi durumunda özel yaşama müdahale sayılmaz. Nite-kim burada kamera ile yapılan izlemenin, kamusal alanda, örneğin bir meydanda, caddede, otogarda rastlantısal olarak yanımızdan geçip giden insanlarla karşılaşmamızdan bir farkı bulunmamaktadır. Ancak görüntülerin kayıt edilmesi ve bu kaydın sistemli ya da kalıcı olarak yapılması bu durumu değiştirir. Çünkü yapılan kayıt ile o anda görüntülerin belirli bir kişiyle bağlantısı kurulmamış olsa bile ileride bu bağlantının kurulması olanaklı duruma gelmekte, dolayısıyla görüntüsü kayıt edilen kişi “belirlenebilir” olmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İnternet kullanımı geçen 15 yıl içerisinde (2000-2015) dünya genelinde yüzde 753 oranında artmıştır. Bugün dünyada üç milyarın üzerinde İnternet kullanıcısı olduğu tahmin edilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Suçun manevi unsuru gerek 1. fıkradaki gerekse de 4. fıkradaki suç bakımından kasttır. Suçu oluşturan fiillerin hangi amaçla gerçekleştirildiğinin bir önemi yoktur. Bu bağlamda suçların gerçekleşmesi bakımından özel kast aranmaz. Cevap A dır.

Yanıt Açıklaması: İçerik sağlayıcı, bağlantı sağladığı başkasına ait içe- rikten sorumlu değildir. Yer sağlayıcı (m. 2/m), yer sağladığı içeriği kontrol etmek veya hukuka aykırı bir faaliyetin söz konusu olup olmadığını araştırmakla yükümlü değildir. Yer sağlayıcı, yer sağladığı hukuka aykı- rı içeriği bu Kanun’un 8. ve 9. maddelerine göre haberdar edilmesi halinde yayından çıkarmakla yükümlüdür. Erişim sağlayıcı (m. 2/e), kendisi aracılığıyla erişilen bilgilerin içeriklerinin hukuka aykırı olup olmadıklarını ve sorumluluğu gerektirip gerektir- mediğini kontrol etmekle yükümlü değildir.

Yanıt Açıklaması: Bünyesinde bilişim hukukunu ilgilendiren normlar bulunduran mevzuatın genel özelliği, bunların esas olarak başka hukuk dallarını düzen­lemeleri, ancak yine de bünyelerinde bilişim huku­kunun ilgi alanına giren normlara yer vermeleridir. İlerleyen bölümlerde gerekli oldukça söz konusu mevzuatla ilgili olarak daha detaylı bilgiler verilece­ğinden, bu noktada bunlardan bazılarının isimle­rini zikretmek yeterli olacaktır: 6533 sayılı Avrupa Siber Suç Sözleşmesini iç hukukumuza aktaran Sa­nal Ortamda İşlenen Suçlar Sözleşmesinin Uygun Bulunduğuna Dair Kanun; 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu; 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu; 2803 sayılı Jandarma Teşkilat ve Yetkileri Kanunu; 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu; 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstih­barat Teşkilatı Kanunu; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu; 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun; 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu; 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu; 6102 sa­yılı Türk Ticaret Kanunu; 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun; 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu; 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu; 6279 sayılı Çoğaltılmış Fikir ve Sanat Eserlerini Derleme Kanunu; 5411 sayılı Bankacılık Kanunu; 5464 sayılı Banka Kart­ları ve Kredi Kartları Kanunu; 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu; 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu; 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu; 5147 sayılı Entegre Devre Topoğ­raflarının Korunması Hakkında Kanun; 4734 sa­yılı Kamu İhale Kanunu; 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi Kontrol Kanunu; 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu; 6100 sayı­lı Hukuk Muhakemeleri Kanunu; 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu; 6112 sayılı Radyo ve Televizyon Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun; 7201 sayılı Tebligat Kanunu; 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu; 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu.

Yanıt Açıklaması: TCK’de konuya ilişkin olarak belirtilen suçlara ve yaptırımlara yer verilmiş olmasına karşın, bu eylemlerin tanımlandığı ve kişisel verilerin korunmasında temel ilkelerin belirlendiği bir düzenlemenin bulunmaması önemli bir eksiklik olarak hissedilmektedir. Bu kapsamda özellikle “kişisel veri”nin tanımı konusunda mevzuatımızda açıklayıcı hükümlerin son derece sınırlı olması ve temel ilkelerin düzenlememesi nedeniyle “hukuka aykırılık”ın belirlenmesinde yaşanan güçlükler özellikle dikkat çekicidir.

Yanıt Açıklaması: Yer sağlayıcı (m. 2/m), yer sağladığı içeriği kontrol etmek veya hukuka aykırı bir faaliyetin söz konusu olup olmadığını araştırmakla yükümlü değildir. Yer sağlayıcı, yer sağladığı hukuka aykı­rı içeriği bu Kanun’un 8. ve 9. maddelerine göre haberdar edilmesi halinde yayından çıkarmakla yükümlüdür. Yer sağlayıcı, yer sağladığı hizmetlere ilişkin trafik bilgilerini bir yıldan az ve iki yıldan fazla olmamak üzere yönetmelikte belirlenecek süre kadar saklamakla (İnternet Ortamında Yapı­lan Yayınların Düzenlenmesine Dair Usul ve Esas­lar Hakkında Yönetmelik’in 7. maddesine göre altı ay) ve bu bilgilerin doğruluğunu, bütünlüğünü ve gizliliğini sağlamakla yükümlüdür. Yer sağlayıcı, Kurum’un talep ettiği bilgileri talep edilen şekilde Kurum’a teslim etmekle ve Kurum tarafından bil­dirilen tedbirleri almakla yükümlüdür (md. 5).

Yanıt Açıklaması: Bilgi kavramı, 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'un 2. maddesinde "Verilerin anlam kazanmış biçimi" olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Aynı konutta beraber yaşayan eşin zararına olarak işlenmesi halinde

Yanıt Açıklaması: Kişinin belirli kimselerle ve belirli ölçüde paylaştığı yaşam parçaları kişinin özel yaşam alanını oluşturur. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Evrensel hizmet: Türkiye Cumhuriyeti sı- nırları içinde coğrafi konumlarından ba- ğımsız olarak herkes tarafından erişilebilir, önceden belirlenmiş kalitede ve herkesin karşılayabileceği makul bir bedel karşılı- ğında asgari standartlarda sunulacak olan, internet erişimi de dahil elektronik haber- leşme hizmetleri ile bu Kanun kapsamında belirlenecek olan diğer hizmetleri ifade eder.

Yanıt Açıklaması: İlgili kişinin katılım ve denetimine yönelik ilkeler çok çeşitlidir. Bu kapsamda kişiye bazı haklar tanındığı, veri işleyenlere ise yükümlülük yüklendiği görülür. Bu hak ve yükümlülüklere örnek olarak şunlar verilebilir: • İlgilinin bilgilendirilmesi • İlgilinin kendisine ilişkin bilgilere erişim hakkı • İlgilinin kendisine ilişkin bilgileri düzeltme hakkı • İlgilinin veri işlemeye itiraz hakkı • İlgilinin otomatik kararların konusu olmama hakkı Kişisel verilerin amacından daha uzun süre tutulmaması ise kişisel verilerin niteliğine ilişkin temel ilkelerdendir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: İnternet üzerindeki veri iletişimi omurga (backbone) olarak adlandırılan ana iletişim hatları üzerinden sağlanır. İnternet içindeki bilişim sis- temlerinin birbirleriyle iletişim kurabilmeleri ve veri aktarımında bulunabilmeleri için birtakım ku- rallara uygun hareket etmeleri gerekmektedir. Bu kurallar, iletişimdeki eşler arasında veri trafiğinin kurallarını oluşturup daha etkin bir iletişim sağ- lanmasını gerçekleştirirler. Bu kurallara, internet protokolleri ya da TCP/IP (Transmission Cont- rol Protocol/Internet Protocol) protokoller ailesi denir. DNS (Domain Name System/alan adı sistemi) de bir TCP/IP servis protokolüdür. İnternet adresleri ülkelere ayrıldıktan sonra .com, .edu, .gov, .biz, .tv, .org gibi daha alt bölüme ayrılırlar (gTLD/generik top level doma- in).

Yanıt Açıklaması: Özel haberleşmenin gizliliği ile kişilerin telefon, telgraf, mektup, elektronik posta gibi araçlarla gerçekleştirdikleri özel iletişiminin gizliliğini ve güvenilirliğini korumak hedeflenmektedir. Soruda verilen örnekte de dikkat çekilmek istenen temel hak ve özgürlük, "özel haberleşmenin gizliliği" olarak karşımıza çıkmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Verilerin işlenmesi ile kastedilen yalnızca ilgili bilgilerin toplanması, kaydedilmesi ya da kullanılması değildir. Kişisel verileri değiştirme, silme, yok etme gibi işlemler de verileri işleme manasına gelir. Doğru cevap E şıkkıdır.