Restorasyon ve Koruma İlkeleri

Yanıt Açıklaması: Kültür varlığı söz konusu olduğunda tespit fişi adından da anlaşılacağı üzere yapının mevcut durumuna dair her türlü bilgiyi içerir.

Yanıt Açıklaması: Yeni yapılarda karşıtlık, yeni ve tarihi yapıların ayrı ayrı algılanmasına yardımcı olur, insanlara mimarinin tarih boyunca geçirdiği değişimi hissettirir. Karşıtlık fikrinin çıkış noktası, gerek malzeme, gerekse mimari yaklaşım olarak tarihi dokuda tamamen farklı form ve malzemede aykırı bir biçim olarak tasarım yapılmasıdır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Restorasyon sürecinde üretilen çizili belgelerin ilki yapının mevcut güncel durumunun saptandığı rölövedir. Bu belgeleme yönteminde yapı tüm hasarları, değişiklikleri, malzeme ve detayları içerecek biçimde analitik olarak çizimler yardımıyla günümüzdeki haliyle belgelenir. Rölöveler diğer mimari projelerde olduğu gibi plan kesit görünüş, sistem detayları ve nokta detayları ölçeklerinde üretilir. Yapı- da yatay ve düşey düzlemlerde oluşmuş mevcut tüm yer değiştirmeler ile benzeri hasarlar bu çizimler üzerinde kotlar, açılar ve açıklama notları ile gösterilmelidir. Rölöve çiziminde kullanılan ifade tekniği, görülebilenin ve ölçülebilen düzlem ve elemanların çizilmesi şeklinde olur. Görülemeyen ve detayları saptanamayan kesit düzlemleri bu çizimlerde gösterilmez.

Yanıt Açıklaması: Kapilarite /kılcallık ile yükselen suyun  duvarlardan etkilendiği bir bozulma biçimidir. Bu bir dış etkendir. Doğrudan insan kaynaklı değildir. Yine yüksek nemin varlığı da doğrudan insan kaynaklı değildir. Ancak Vandalizm ile yapılara kasıtlı olarak zarar verilmesi, yapıların kötü kullanım ya da onarımları, anıtların varlığını göz ardı ederek oluşturulan plan ve uygulamalar dahilinde yapılan barajlar doğrudan insan kaynaklıdır.

Yanıt Açıklaması: Düşey ölçüler alınırken ilk yapılacak iş herhangi bir yöntemle yatay düzlemin belirlenmesidir. Ölçüler ancak bundan sonra sağlıklı olarak alınabilir.

Yanıt Açıklaması: St. Louis Missouri’deki Pruitt-Igoe konut kompleksinin 1972’de dinamitle yıkılmasını teorisyenler modern mimarlığın kültür mirası olarak tanımlanması meselesinin başlangıcı olarak nitelerler.

Yanıt Açıklaması: A, B, C ve D seçeneklerindeki ifadeler anıtlarda bozulmaya neden olan dış etkenlerden doğal afetler başlığı içerisinde bulunmaktadır. Doğal etkenler; mevsimsel ısı değişiklikleri, günlük ısı değişiklikleri, kızıl ötesi ışınlar, yıllık yağış miktarı, yeraltı suları ve zemindeki nem, buzlanma ve don olarak sıralanabilir (D’Ossat, 1982: 12). Değişen iklim koşullarında ısı ve nem dengesinin değişmesi, uzun süreli yağışlara ve don etkisine maruz kalmak, anıtların malzemelerinde ve taşıyıcı sistem elemanlarında kayıplara sebep olacaktır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Fotografın kullanılmaya başlamasından önceki, 19. yüzyıl ortalarına kadar olan dönemde yapılar, yakın çevreleri ve siluetler gravür olarak tanımlanan çizimler aracılığıyla betimlenmişlerdir. Söz konusu bu teknik, çizimi yapılacak yapı, yapılar grubu veya silueti bakarak resmeden bir sanatçı tarafından yapılmakta ve bu nedenle çizimi yapan sanatçının tekniği ve yorumu ile sınırlıdır. Doğru seçenek B' dir.

Yanıt Açıklaması: İngiltere’de 1963 yılında Endüstriyel Anıtları İnceleme Kurulu kurulmuş ve ilk kayıt işlemleri başlatılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Yazılı belgelemenin ilk ayağı olarak, söz konusu kültür varlığı için hazırlanan, öncelikle onun tescil edilmesinde önemli bir belge olan tespit fişi gösterilebilir. Tespit fişi için, eğer konumuz taşınmaz bir kültür varlığı ise, yapının künyesi ya da nüfus bilgileri denebilir. Bu yazılı belgede yapının fiziksel durumunu gösteren kısa ve öz bilgiler bulunur. Bir nevi katalog çalışması olarak da tanımlanabilecek fişlerde yapının kendisine ve çevresi ile olan ilişkisine yönelik bilgiler yer alır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı devrine ait keşif ve narh defterleri de yapılacak çalışmaya ışık tutacak yazılı belgelerdendir. Söz konusu belgelerde dönemlerine ait her türlü imalatın gideri, malzeme miktarı, çalışanları tek tek belgelenmiş ve kaydı tutulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Mekânın karşılıklı iki duvarı veya köşesinde tutulan hortumun iki ucunda su hareketi durduğunda yatay düzlemin iki noktası belirlenmiş olur; diğer duvar ve köşelerde de işlemin tekrar edilmesiyle tüm mekânda yatay bir düzlem belirlenmiş olur. Bundan sonra her noktanın ait olduğu düzlemde noktalar arasında çekilecek bir ip yardımı ile düşey ölçüler alınabilir. Çokça kullanılan bu yöntemi uygulamak için birden fazla kişi gereklidir. Soruda geçen yöntemin adı hortum terazidir.

Yanıt Açıklaması: “Endüstri Mirası Semineri”nde hazırlanan endüstriyel alanların yeniden canlandırılması ile ilgili değerlendirme raporunda ele alınan ekonomik etki ve yararlar; yeni iş olanakları yaratması, yapı ve miras yönetimi konusunda eğitim olanaklarını teşvik etmesi, tarihi miras alanları insanların yaşayarak çalıştığı hatta yatırım yaptığı alanlar olması, kendi kendine yeten ekonomiler yaratması, ulusal ekonomiye katkı sağlaması şeklinde sıralanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: UNESCO 1960, 1962 ve 1964 tarihli farklı toplantılarda müzecilik, peyzaj ve kaçakçılık konularına yoğunlaşan üç tavsiye metni yayınlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Gustavo Giovannoni (1873-1947) tarafından geliştirilen bu ilkeler, Atina’da, 1931 yılında toplanan, “Tarihi Anıtların Korunması ile ilgili Mimar ve Teknisyenlerin I.Uluslararası Konferansı”nda uluslararası boyut kazanmıştır. Aynı ilkeler, İtalya’da geliştirilerek Restorasyon Tüzüğü/Carta Del Restauro adı ile yasal mevzuata dönüştürülmüştür (Ahunbay, 1996: 18, 19).

Yanıt Açıklaması: Endüstri mirası ve arkeolojisi üzerine çalışan gruplardan bazıları  şunlardır: ICOHTEC, SHOT, NEKTAR, E-FAITH, AIA, CILAC, SIA. OECD bunlardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: 2002 yılında kurulan DoCoMoMo-Türkiye Ulusal Çalışma Grubu, kurulduğu tarihten bu yana Türkiye’deki Modern Mimarlık mirasının belgelenmesi ve korunması konusunda faaliyet göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: İstanbul için hazırlanmış eski sigorta haritaları Pervittich paftaları olarak da anılır ve restorasyon çalışmalarında çok yararlı bilgiler içerir. Bu haritalar Pervittich tarafından hazırlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kültür varlığını belgeleme yöntemleri yazılı, çizili ve görsel olarak üç ana başlık altında toplanır.

Yanıt Açıklaması: Yapılar haritaların lejantında belirtilen renklere göre sınıflandırılmış olup, buradan onların kargir, ahşap ya da karma yapıdaki fiziksel özellikleri, kat adetleri, bulundukları yakın çevredeki kot ilişkileri, kapı numaraları, eğer önemli ise kime ait oldukları ve yapı adları ile bulundukları sokakların adları belgelenmiştir. Plan ölçüleri bu bilgiler içerisinde yer almaz.