Yaşlılarda Davranış Sorunları Ve Uyum

Yanıt Açıklaması: Gelişim sürecindeki diğer dönemlerden farklı olarak daha çok kayıplarla anılan yaşlılık döne­mindeki bireylerin kronolojik yaşları gereği de bazı önemli yaşam olaylarını yaşama olasılıkları diğer yaş gruplarına oranla daha yüksektir. Fiziksel geli­şim alanındaki kayıp ve çöküşler nedeni ile sağlıkla ilgili ciddi değişiklikler, yeme ve uyku alışkanlıkların­da ciddi değişimler, yaşlıların tamamına yakınında gözlenen önemli yaşam olaylarındandır. Psikomotor becerilerindeki yavaşlamalar nedeni ile kaslarını eskisi kadar hünerli olarak kullanama­yan yaşlılar, daha yavaş hareket etmekte, uyarıcılara tepki verme süreleri uzamakta, bu nedenle araba kullanma gibi psikomotor becerilerin kullanımını gerektiren etkinlikleri yapamaz hâle gelmektedir­ler. Psikomotor becerilerin­deki zayıflamanın yanı sıra sinir hücrelerinin kay­bı nedeni ile duyularında ortaya çıkan kayıplar da yaşlıların yaşamında ciddi değişiklikler yapmasına ve stres tepkisine yol açmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Verilen ifadelerden I ve II numaralı olanlar doğrudur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Emeklilik genellikle 60 yaş civarında başlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Uyum, bireyin ortaya çıkan dengesizliği gidermek için sergilediği davranışlar sonrasında ulaştığı geçici dengelilik durumudur. Başka bir ifadeyle uyum, genel olarak bireyin kendisinde ya da çevresinde meydana gelen değişikliklere yönelik olarak tepki vererek kendisini yeni durumlara uydurması olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Duyusal Sistemlerdeki Değişimler ve Uyuma Etkileri: 40 yaşından sonra koku duyarlılığı da önemli ölçüde azalmaktadır. 60 yaşındaki kişinin kokuları ayırt etme yeteneği 20 yaşındakinden %50 daha azdır. Yaşlı, koku duyusundaki azalma sonucunda evdeki yanık, yangın ve hava gazı kokusunu alamadığı için kendini tehlikelerden koruma konusunda sorun yaşayabilir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap C şıkkıdır. Kas iskelet sistemindeki değişimler gözle görülür ve günlük yaşamı daha kısıtladığı için daha dikkat çekicidir. Yaşlanmanın neden olduğu fizyolojik değişiklikler ,kronik psikolojik, sosyal sorunlar ve hareketsizliğe bağlı problemleri de beraberinde getirir

Yanıt Açıklaması: Gelişim görevlerinin fonksiyonları; içinde bulunulan gelişim döneminde bireylerden beklenen kazanımların edinilmesi, sonraki gelişim dönemlerine hazırlık yapılması ve bireyin öz güven ve yeterlilik duygusunu kazanmasıdır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Durumu reddetme kişilerin olumsuz duygularını kontrol etmek için kullandıkları yöntemlerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Tedaviyi reddeden yaşlı ile iletişimde; • Sağlık durumu ile ilgili doğru bilgi vermek, uzmanlardan bilgi alınmasını sağlamak, • Merak ettiği sorulara yanıt vermek, • İlaca karşı olumsuz yaklaşımı varsa ilacı kullanmanın yararını ve kullanmamanın zararını anlatmak, • Sağlık personeline karşı olumsuz bir tutumu varsa düzeltmek yerinde olur

Yanıt Açıklaması: Menopoz dönemindeki sorunlar fizyolojik olarak Sıcaklık basması, terleme Baş dönmesi Başağrısı Yorgunluk Uykusuzluk Sinirlilik Depresyon gibi belirtilerdir.  Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal yaşam içinde her birey iş yapmaya, meslek sahibi olmaya ve çalışmaya ihtiyaç duymaktadır. Bir başka ifade ile her yetişkin birey, bir işte çalışma eğilimi içindedir. Çünkü çalışma yaşamı ile ilgili etkinlikler yaşam boyu gelişim sürecinde bireylerin çeşitli gereksinimlerini doyurmalarına aracılık etmektedir. Çalışma yaşamının yetişkin bireylerin yaşamındaki önemi Freud ve Erikson gibi kuramcılar tarafından da vurgulanmıştır. Bu kuramcılardan Freud’a göre yetişkinlik yıllarındaki gelişim, çalışma ve sevme alanlarındaki deneyimler çerçevesinde devam etmektedir. Freud gibi Erikson da yetişkinlik yıllarında üretkenliğe karşı durgunluk çatışmasının yaşandığını belirtmekte ve üretime katkıda bulunan yetişkinlerin yaşlılık dönemine daha iyi uyum sağladığını ileri sürmektedir.

Yanıt Açıklaması: Görme problemi olan yaşlıların iletişimini ve günlük yaşamını kolaylaştırmak için; • Bulunduğu yeri öğrenmesi için birlikte yürüyüşler yapmak, göremediği durumlarda yaşlıya yol göstermek, • Yaşlıya yaklaşırken ismiyle seslenmek, yanından ayrılırken söylemek, • Çevredeki uyaranlarla, bulunulan ortamla, yaptıklarınızla ilgili bilgi vermek, • Yürürken koluna girmek ya da kolunuza girmesine izin vermek, • Ona nasıl yardımcı olabileceğinizi sormak, • Yapabileceği işleri yapmasına fırsat vermek, • Hareketini zorlaştıran nesneleri ortamdan kaldırmak yarar sağlar (Kanar, 2012).

Yanıt Açıklaması: Bireyler yeniden yönelim evresinde, emeklilik koşullarını tekrar gözden geçirerek, bu koşullara uygun emeklilik rolleri geliştirmeye yönelmektedir. Bu roller sosyal yardım kuruluşlarında ya da sivil toplum örgütlerinde çalışma; yemek yapma, pasta yapımı, el sanatları gibi yeni ilgi alanları edinme ve kurslara katılma; torunlara bakma gibi etkinlikler olabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bireylerin emekliliğe uyumunu etkileyen biyolojik faktörler, sosyokültürel faktörler, psikolojik faktörler ve ekonomik faktörler bulunmaktadır. Bireylerin emekliye ayrılma kararı üzerinde biyolojik faktörlerin etkisi büyüktür. Çünkü emeklilerin çoğu sağlık durumu elvermediği için işten ayrılmaktadır. Sağlık durumunun kötü olması ise bireylerin emeklilikten sonra kuracakları, yeni yaşam düzeninin önemli bir belirleyicisidir.

Yanıt Açıklaması: Uyum bozukluğu belirlenebilen, somut bir psikososyal stres kaynağı ya da yaşamdaki değişiklikler karşısında gösterilen geçici uyumsuzluk tepkisi olarak tanımlanmaktadır. Uyum bozukluklarının diğer psikolojik bozukluklardan en önemli farklılığı, uyumsuz davranışların mutlaka ve mutlaka bir stres algısına dayalı davranış örüntülerini içermesidir. Uyum bozuklukları farklı nitelik ve farklı büyüklükteki psikososyal stres faktörleri sonucunda ortaya çıkmakta, bu nedenle uyum bozuklukları stres tepki sendromu olarak ele alınmaktadır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Demans genç yetişkinlerde daha ağır tablo ile ve çok uzun süreli gözlemlenmektedir. Bu durum genç yetişkinlerin demanstan etkilenme sürelerinin yaşlı yetişkinlere göre daha uzun olması ile ilişkilidir. Bellekte yaşla meydana gelen bozulma ile Alzheimer hastalığının başlarında meydana gelen bozulmayı ayırt etmek son derece zor olsa da bu tür bir bozulma tespit edildiğinde en kısa sürede sağlık kurumlarına başvurmak önemlidir. Özellikle episodik bellekte meydana gelen bozulmalar bellek türleri içinde Alzheimer hastalığının tahmin edilmesinde daha önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Çalışma yaşamında yarı zamanlı iş gibi yaşlıların koşullarına daha uygun olan esnek çalışma seçeneklerinin üretilmesi erken emekliliği azaltabilecek bir seçenek olarak görülmektedir. Çünkü yaşlı bireyler için fazla yapılandırılmış olan çalışma saatlerine ve iş çevresine uygun hareket etmek kolay değildir. Oysa yarı zamanlı iş seçeneği, yaşlıların yaşamlarını kendi gereksinimlerine göre düzenlemelerine olanak sağlamaktadır. Yaşlı çalışanlar, kendi ihtiyaçlarına uygun bir şekilde yapılandırdıkları koşullarda daha az yorulmakta, iş doyumları artmakta ve daha iyi performans sergilemektedir (Hooyman& Kıyak, 1991). Yaşlılara yönelik yarı zamanlı iş seçeneklerinin bulunduğu toplumlarda yaşlı bireyler becerileri ve yeterlilikler ölçüsünde kendilerine uygun işlerde çalışarak üretken olma gereksinimini de karşılayabilecektir.

Yanıt Açıklaması: Uyum, bireyin ortaya çıkan dengesizliği gidermek için sergilediği davranışlar sonrasında ulaştığı geçici dengelilik durumudur.

Yanıt Açıklaması: İşitme problemi olan yaşlıların iletişimini ve günlük yaşamını kolaylaştırmada yavaş, düşük ses tonuyla, bağırmadan konuşmak gereklidir.

Yanıt Açıklaması: Yeniden yorumlama stratejisinde olumsuz bir olayın olumlu olarak yeniden yorumlanması sürecinde gerçeğin çarpıtılmaması çok önemlidir. Önemli olan gerçeklik sınırları içerisinde olumlu alternatif düşünce ve çözüm üretilmesidir.