Yaşlılarda Davranış Sorunları Ve Uyum

Yanıt Açıklaması: Vedalaşmaya odaklanma

Yanıt Açıklaması: Yaşlılar telafi etme süreci ile sağlıklarını ve bağımsızlıklarını sürdürmelerini sağlayan temel etkinliklere ve rutinlere daha fazla zaman ve enerji harcamakta veya yeni kaynaklar oluşturmaktadırlar. Örneğin, azalan fiziksel güçleri nedeni ile gün içerisinde daha çabuk yorulan yaşlılar enerjilerini geri kazanmak için fazla uyuklamaktadırlar. Bu yolla kaybolan enerjilerine geri kavuşmaktadırlar. Telafi etme stratejisi, aynı amaca ulaşmayı sağlayan alternatif kaynaklar ve yöntemler olduğunda kullanılmaktadı

Yanıt Açıklaması: Kabullenmek bireyin yaptıklarından pişmanlık duymaması şimdiki yaşamından memnuniyet duyması sağlar.

Yanıt Açıklaması: Fatma teyze kendi yemek yapamadığı için istediği zamanlarda yemek yaptırmak için bir yardımcıdan ücretli olarak destek alabilir ve böylece hem düzeninin bozulmasından dolayı yaşadığı stres kaynağını kontrol edebilecek hem de çocuklarına yük olma düşüncesinden dolayı yaşadığı olumsuz duygularını azaltma şansı bulacaktır. Bu durumda, yemek yapamama problemine dayalı stresle baş etmenin yolunu bulmuştur. Cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Tedaviyi reddeden yaşlı ile iletişimde; • Sağlık durumu ile ilgili doğru bilgi vermek, uzmanlardan bilgi alınmasını sağlamak, • Merak ettiği sorulara yanıt vermek, • İlaca karşı olumsuz yaklaşımı varsa ilacı kullanmanın yararını ve kullanmamanın zararını anlatmak, • Sağlık personeline karşı olumsuz bir tutumu varsa düzeltmek yerinde olur

Yanıt Açıklaması: Çalışmak bireyler için düzenli bir gelir kadar toplumsal statü, kimlik, yaşam doyumu, gibi daha karmaşık anlamlara da sahip olduğunu işaret etmektedir (Baumeister, 1991). Bir başka ifade ile çalışma, gelişimin tüm boyutlarında bireyleri etkileyen bir yaşantıdır.

Yanıt Açıklaması: Sağlık davranışı, bireyin zararlı alışkanlıkları, sağlık problemi ile ilgili bilgisi, hastalığının günlük yaşamını kısıtlayıp kısıtlamaması gibi durumları içerir. Dolayısıyla doğru yanıt sağlık davranışıdır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılığa uyum süreci seçim yapma, telafi etme, etkili ya da fonksiyonel kılma olmak üzere üç bileşenle açıklanmaktadır. Bireyler yaşlılık döneminde işlevselliklerindeki azalma nedeniyle günlük yaşamla etkili olarak baş etmek ve hayatın bu evresine ve özelliklerine uyum sağlamak için üç şekilde tepki vermektedirler. Bu üç bileşen hem azalan işlevselliği arttırmaya imkân sağlamakta hem de işlevselliğin azalmasından bağımsız olarak var olan kaynakları etkin kullanmayı da gerektirmektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İşitme problemi olan yaşlıların iletişimini ve günlük yaşamını kolaylaştırmak için; • Yüz yüze iletişim kurmak, • Yaşlı duymadığından, korkmasını önlemek için kendimizi fark ettirmek, • Cihaz kullanıyorsa cihazın çalıştığından emin olmak, • Yaşlının hangi kulağı iyi duyuyorsa o tarafta konuşmak, • Gürültülü ve dikkat dağıtıcılı ortamlarda iletişim kurmamaya dikkat etmek, gürültüyü azaltmak, • Yavaş, düşük ses tonuyla, bağırmadan konuşmak, • Basit kelimeler ve kısa cümleler kullanmak, yaşlı söylenileni anlamadığında farklı şekilde ifade etmek, • Yaşlıya cevap vermesi için zaman vermek, aceleci davranmamak, • Gerektiğinde kağıda yazarak, görsel materyal veya beden dili kullanarak iletişim kurmak, • Yaşlı yorgun veya hasta ise daha fazla iletişim sorunu yaşayabileceğini göz önünde bulundurmak yararlıdır (Kanar, 2012).

Yanıt Açıklaması: Fiziksel güç ve deneyimle birlikte çalışma yaşamında yaşlı bireylerin rol ve görevlerinde belirleyici olan bir diğer faktör de teknolojidir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılıkta görülen psikolojik değişiklikler; eskiye aşırı bağlılık, yeni durumlara uyum sağlayamama ve egoizm (bencillik) görülebilir. Yaşlılıkta egoizm (benmerkezcilik), yaşlının kendisinden başkasına önem vermemesi, yalnız kendini sevmesidir. Bazı yaşlılar hiç kimse için sıkıntıya girmek, kendini yormak istemeyebilir. Sürekli gençleri eleştirip kendi gençliklerini övebilirler.

Yanıt Açıklaması: Emekliliğe uyum emeklilik öncesi evre, balayı evresi, hayal kırıklığı evresi, yeniden yönelim evresi, kararlılık evresi ve sonlandırma evresi olarak adlandırılan altı evre çerçevesinde incelenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Seçeneklerde belirtilenlerin tümü gelişim görevlerinin fonksiyonlarındandır.

Yanıt Açıklaması: Kaslarda istemsiz titreme, hareketlerin yavaşlaması ve kısmi yüz felçleri ile kendini gösteren Parkinson hastalığı nörofizyolojik bir bozukluktur. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: duygu odaklı

Yanıt Açıklaması: Görsel-mekânsal işlevler demansın bilişsel alandaki belirtilerinden biridir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılıktaki önemli duyu kayıplarından birisi de “işitme” dir. Bu durum bireyin hayattan aldığı zevki, güvenliğini olumsuz etkiler. Az işiten yaşlılar trafik kazaları ile daha sık karşı karşıya kalabilirler. İnsan sesini işitmede kayıp olması da sosyal ilişkileri etkiler (Kahveci, 2015). Yaşlılarda sıklıkla gözlenen işitme kayıpları neredeyse beklenen ve fazla ciddiye alınmayan bir yetersizliktir. Ancak işitme kaybı bireyin iletişim yetisini etkilemesi açısından beklenenden daha sıkıntılı olabilir. 65-74 yaş nüfusunun 1/3’ü, 75 yaştan daha yaşlı olanların yarısı işitme problemi yaşar.

Yanıt Açıklaması: Bireyler Durumu ya da Olayı Yeniden Yorumlama, Durumu Kabul Etme, Sosyal Karşılaştırma, Sosyal Destek Arama ve Bulma, Durumu Görmezden Gelme, Durumdan Kaçınma gibi yöntemleri kullanarak olumsuz duygularını kontrol etmeye, azaltmaya çalışmaktadırlar. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bazı yaşam olayları, kazanç-kayıp açısından değerlendirilmektedir. Kazanç olarak algılanan değişikliklere büyükanne/büyükbaba olmayı örnek verebiliriz çünkü büyükanne ya da büyükbaba olan birey var olan rollerine yeni bir rol eklemektedir. Örneğin evlilik eş rolünün kazanımı, toplumsal statüde değişiklik, gelirin artması gibi getirilerinin yanı sıra eşin ve evin sorumluluğunu üstlenme, özgürlüğün sınırlanması, eşin yakın ve akrabalarıyla ilişki ve iletişim kurmak zorunda olma gibi nedenlerle olumsuzlukları da içermektedir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, kayıp gibi olumsuz olayların yanı sıra olumlu olayların da uyum bozukluklarına yol açabileceğidir. Doğru cevap D şıkkıdır.