Yaşlılarda Davranış Sorunları Ve Uyum

Yanıt Açıklaması: İlaç kullanımı ile ilgili olarak yaşlının ilaçlarını alma zamanını bilmesi, ilaçlarını zamanı geldiğinde kendisinin alması, ilaçların etkileri ile yan etkilerini ve alerjisi olan ilaçları bilmesi, ilaçlarını alabilmesi ve saklayabilmesi de önemlidir . Yaşlının ilaçlarını düzenli kullanması sağlığı ile ilgili yapması gerekenleri yapıp yapmadığı hakkında bize ipucu verir.

Yanıt Açıklaması: Emekliliğe uyumu etkileyen faktörlerden biri de sosyo-ekonomik faktörlerdir. Sosyoekonomik faktörler toplumsal yaşamda hem devlet yönetim sistemi içinde hem de vatandaşlar arasında emeklilere yönelik algı ve tutumları içermektedir. Sanayi toplumu içinde emekli bireyler genellikle üretkenlikleri sona ermiş kişiler olarak görülmektedir. Emekliler aynı zamanda da yaşı kişiler oldukları için emeklilere yönelik tutumlar ile yaşlılara yönelik tutumlar arasında bir ilişki vardır.

Yanıt Açıklaması: Kayıp yaşayan bireyin, ölen yakınıyla bağlarının aslında kopmadığını, kayıptan sonra da devam ettiğini ifade eden kavram, sürdürülen bağlar kavramıdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Durumu görmezden gelme,

Yanıt Açıklaması: Kişilerin bedensel özelliklerinde, bilinçli deneyimlerinde ve sosyal davranışlarında yansımasını bulan kişilik özellikleri genel olarak tutarlılık ve kararlılık gösterir. Bir özelliğin kişilik özelliği olabilmesi için bireyi eşsiz kılacak ve başkalarından ayıracak şekilde yaygın ve uzun süreli bir biçimde bireyin hayatında ortaya çıkıyor olması gerekmektedir. Bu özellikler listesi saymakla bitmeyecek denli uzundur, aralarında ilk akla gelenler, sinirlilik, yumuşak başlılık, açıklık, utangaçlık, sakinlik, vicdanlılık /düşüncelilik, bağımlılık, hantallık, acelecilik, şüphecilik, içe dönüklük, dışa dönüklük, benmerkezcilik, katılık, duygusallık, soğukluk, cana yakınlık, çocuksuluk, mantıksallık gibi özelliklerdir (Byrne & Neville, 2010). Belli başlı kişilik özelliklerinin kümelenip kümelenmediği psikolojik araştırmaların konusu olmuştur. Diğer bir ifadeyle bu özelliklerin tamamı her insanda mı bulunmakta yoksa bazı insanların bu özelliklerden bazılarına sahip olması mı söz konusudur? Aynı şekilde acaba bu özelliklerin bazıları bazı insanlarda bazıları da başka insanlarda mı bulunmaktadır? Kısacası bu özellikleri belli gruplar hâlinde mi yoksa tek tek mi düşünmek gerekmektedir? Çalışmalar söz konusu özelliklerin farklı biçimlerde gruplanabildiğini ve farklı kişilerin farklı özellikler gösterdiğini ortaya koymaktadır. Doğru Cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Egzosistem, toplumda organize edilmiş yapı ve kurallardan oluşarak kişiyi doğrudan içine almayan türden düzeneklerdir. Birden fazla grupla ilişki içinde olup bütün gruplara aktif olarak katılmayan kişiler olabilir. Örneğin; kişinin iş hayatı, ailesiyle olan bireysel ilişkisini olumlu ya da olumsuz yönde etkileyebilir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılıkta egoizm (benmerkezcilik), yaşlının kendisinden başkasına önem vermemesi, yalnız kendini sevmesidir. Bazı yaşlılar hiç kimse için sıkıntıya girmek, kendini yormak istemeyebilir. Sürekli gençleri eleştirip kendi gençliklerini övebilirler. Paraya ve maddi şeylere karşı olan düşkünlüğü, bağlılığı artabilir, geçmişte var olan ancak kontrol edebilen cimrilik, tutuculuk gibi kişisel özellikler üzerindeki kontrol kaybedilebilir.

Yanıt Açıklaması: Kayıp öğeleri, duygusal, bilişsel, davranışsal ve fizyolojik boyutları içeren tepkilerdir. Duygusal boyutu içeren tepkiler derin üzüntü/keder, kıskançlık, korku, utanç, rahatlama, güçsüzlük ve uyuşukluk hissi, hayal kırıklığı, kaygı, kızgınlık, şok, hasret/özlem, çaresizlik, özgürlük, düşmanca duygular ve yalnızlık olabilmektedir. Fizyolojik öğeler arasında ise uyku ve iştah problemleri, bitkinlik , sosyal geri çekilme, huzursuzluk, ağlama ve kaybedilen yakının görüldüğü kabuslar yer alabilir. Bu yüzden cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık döneminde müdahale gerektiren belli başlı bazı psikolojik belirtiler şöyle sıralanabilir: Gerçeği Değerlendirme Yetisinin Bozulması ve Psikoz İntihar veya Zarar Verme Düşünceleri Depresif Duygu Durumu Beden Şikayetleri ile Aşırı Meşgul Olma Daha Önce Zevk Alınan Aktivitelerden Zevk Almama İştahta ve Kiloda Değişim ve Uyku Bozukluğu Suçluluk, Umutsuzluk ve Karamsarlık Duyguları Libido Azlığı ve Cinsel İsteksizlik Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: II numaralı ifadede yer alan bilgi dışındaki diğer ifadelerln hepsi Ekolojik Sistemler Kuramı ile ilgili olarak doğru bilgi içermektedir. Ekolojik Sistem Kuramı, birleştirici ve bütünleştirici özelliği ile insan ilişkilerini daha iyi anlamamızı kolaylaştıran bir yaklaşım sunar. Tek tek parçalar üzerinde durmak yerine, bütün bu parçalar arasındaki bağıntılar, karşılıklı etkileşimler ve bağımlılıklar üzerine odaklanmaktadır. Bir başka deyişle, parçalar tek başlarına düşünülmeden, aralarındaki etkileşim ele alınır ve bütünün görülmesi önerilir. Sistem yaklaşımı, sistemin bir bileşeninde ortaya çıkan değişimin, diğer bileşenleri nasıl etkilediğini ve bu etkinin yine baştaki bileşene ne şekilde yansıdığını görmeye olanak verir. Böylece, sistemin parçalarının bir bütün oluşturmak üzere ne şekilde birbirleriyle etkileştiklerini incelemek mümkün olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Amerika Birleşik Devletleri’nde ruh sağlığı uzmanlarının hastalarına/danışanlarına kazandırmayı istedikleri değerlerden yola çıkarak bir psikolojik sağlık ölçütleri listesi oluşturulmuştur. Buna göre psikolojik sağlık ölçütleri olarak; özgür bir birey olma, kimlik duygusuna sahip olma, kendini değerli hissetme, kişiler arası iletişim becerisi, duyarlılık, öz bakım ve güven becerisi, aile, evlilik gibi toplumsal ilişkiye katılma, değerler ve anlamlara sahip olma, öz güven ve dürüst olma, oto kontrol ve kişisel sorumluluk gibi değerler tespit edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Tetikleyici bir unsurla birlikte normal zamanından görece uzun süre sonra bir şekilde ortaya çıkan yas yaşantısına gecikmiş yas denir. Örnekte verilen durum da bu yas türüne girmektedir. Doğru cevap D'dir

Yanıt Açıklaması: Bireyin yaşadığı anormallik sebebiyle yaşamının önemli bazı alanlarında bozulmaların olması ya da yeti yitimi anormal davranışın önemli bir parçasıdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Dürtü Kontrol Bozukluğu İle Birlikte Seyreden Uyum Bozukluğu

Yanıt Açıklaması: Sallanan sandalyeli tip: İçinde bulunduğu durumla barışık, ilişkilerinde dengeli olmakla birlikte edilgen ve içe dönük özellikler gösterir. Sorumluluktan kurtulduğu, emekli olduğu için mutlu olan bireyleri ifade eder. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Demansın başlangıç semptomları yavaş bir şekilde bellek kaybı, yeni problemlere uyum ve bunları çözmede zorluk, çevreden gelen uyaranlara alışıldıktan daha geç cevap verme şeklinde özetlenebilir. Bunun yanında lisan, uzamsal beceriler, dikkat, yargılama ve sonuç çıkarma alanlarında bozulma meydana gelir. Günlük yaşamı bozularak etkileyen fonksiyonların başında ise kendini yönetme fonksiyonları gelir. Bu alan plan yapmayı, yapılan planları başlatmayı ve davranış kontrolünü içerir. Entelektüel beceriler diğer alanlardan daha hızlı yıkılırlar. Örneğin; gelirlerini idare etme, yolculuk yapma gibi.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılığa uyum süreci Seçim Yapma, Telafi Etme, Etkili ya da Fonksiyonel Kılma olmak üzere üç bileşenle açıklanmaktadır. Telafi Etme, yaşlılığın getirdiği kayıplarla ve olumsuzluklarla baş edebilmek, istenen düzeyde işlevsel olabilmek için yeni ve alternatif yollar, yöntemler kullanılması ile gerçekleştirilmektedir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kişilik özelliklerinin yaşlı bireylerin intiha­rındaki rolüne dair az sayıda araştırma bulunmak­la birlikte, takıntılı düşünce ve davranışlara sahip, katı, kaygılı, duygusal alanları kısıtlı, özellikle yeni deneyimlere açık olma kapasitesi düşük bireylerin yaşlılıklarında intihar kurbanı oldukları araştır­malarda gösterilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlı kişi karşılaştığı güçlü zorlanmalar karşısında esnekliğini kaybettiğinden daha önce onda mevcut olan olumsuz nitelikler daha fazla göze batmakta ve çevresi tarafından adeta büyüteç altında gözlenircesine hemen dikkati çekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Özerklik kontrol duygusunu  içerir.