Yaşlılarda Davranış Sorunları Ve Uyum

Yanıt Açıklaması: Bireylerin korku, öfke, üzüntü gibi olumsuz duyguları yaşama eğilimidir.

Yanıt Açıklaması: Demans, birden fazla bilişsel işlev alanında, kişinin günlük yaşamını etkileyecek, sosyal ve mesleki işlevsellikte bozulmaya neden olacak ilerleyici yıkımla karakterize bir sendromdur.

Yanıt Açıklaması: Yas sürecinde kayıptan sonra geçen süre ile ilgili olarak I numara dışındaki ifadelerde verilen bilgilerin hepsi doğrudur, ancak ortalama olarak normal bir yas süreci 1-1.5 yılı ve bazen 2 yılı bulabilmektedir. Yani en az 2 yıl değildir. Bu ifadeyi içermeyen D seçeneği doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Costa ve McCrae tarafından gerçekleştirilmiş olup alanyazında “büyük beşli” olarak anılmaktadır. Bunlar “vicdanlılık/düşüncelilik, deneyime açıklık, dışadönüklük, yumuşak başlılık/kolay geçimlilik ve nevrotizm’dir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğadaki bütün varlıklar birbirini etkileyerek veya birbirinden etkilenerek doğal çevrelerinde yaşamlarını sürdürürler. Hiç bir varlık tek başına değildir. Bir bölge içerisinde bulunan canlı ve cansız varlıkların karşılıklı oluşturdukları sisteme “ekosistem” adı verilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Önem verdiği kişilerden (aile, arkadaş,eş) onay alan, değerli bulunan, kendisini sosyal bir yapının parçasıymış gibi hisseden bireyler kendilerini güçlü hissetmekte, zorluklar karşısında yılgınlığa düşmemektedirler. Bu nedenlerle sosyal destek yaşlıların uyum sağlama süreçlerini kolaylaştırmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yaşam doyumu ise kişinin yaşamında ne istediği ve ne elde ettiğinin karşılaştırılmasının sonucudur. Fiziksel sağlığın iyi olması, ekonomik rahatlık, sosyal yaşan­tının yeterliliği, serbest zaman etkinlikleri bireyin yaşam kalitesinin göstergeleridir ancak yaşam do­yumunun yüksek olmasının garantisi değildir.

Yanıt Açıklaması: Depresyon ana hatları ile kişinin yaşamdan zevk almadığı, mutsuz ve umutsuz olduğu bir duygu durum dönemini tanımlar. Bu döneme bazı belirtiler eşlik eder. Bu dönemde aşağıda tanımlanan 5 veya daha fazla belirtinin eşlik etmesi durumunda “Majör Depresyon “ gelişmesi söz konusudur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Anormal kavramını belirleyen bazı ölçütler şunlardır; İstatistiksel Seyreklik Normların İhlal Edilmesi Kişisel Rahatsızlık Hissetme Yeti Yitimi ya da İşlev Bozulması Beklenmedik Olma

Yanıt Açıklaması: Sorumlulukların azalması

Yanıt Açıklaması: Bütün bireyler gelişimsel görevleri açısından aynı görevlere, yaşam açısından eşin ölümü, yakın arkadaşların ölümü, bağımsızlığını kaybetme, emekli olma, büyükanne ve büyükbaba olma gibi benzer yaşam olayları yaşayıp benzer değişikliklere maruz kalsalar da bu değişimlere farklı tepkiler göstermektedirler. Tepkilerdeki bireysel farklılıklar da bireylerin farklı uyum davranışları sergilemelerinden kaynaklanmakta, farklı düzeylerde uyum sağlamalarına yol açmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Mezosistem profesyonel bir ilişkiyi yansıtmakla birlikte burada mikro sistem içerisindeki ağlar ve ilaveten de yeni sosyal ağlar söz konusudur. Ör­neğin kişinin zamanını geçirdiği çevreler, arkadaş toplantıları gibi onu besleyen farklı ortamları kast edilir.

Yanıt Açıklaması: Çalışma yaşamının her alanında yaşlı bireyleri gördüğümüzü söylemek zordur. Çünkü ülkemizde 55-65 yaş arası dönemde bireyler genellikle emekli olmayı tercih etmektedirler.

Yanıt Açıklaması: Kübler-Ross’un (1970) önerdiği beş aşamalı yas süreci, Worden (2001) tarafından önerilen de dörtlü yas görevleri bulunmaktadır. Cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Psikotik belirtiler ya da “psikoz” kişinin gerçeklik ile bağının koptuğu bir durumdur. Böylesi bir durumda kişinin gerçek olan ile gerçek olmayanı birbirinden ayrıt etmeyebilmektedir. Psikoz durumunda kişi gerçekte olmayan bazı algılamalara sahiptir.

Yanıt Açıklaması: İleri yaştaki yetişkinlerin anlamsal bellek konusunda yaşadıkları sıkıntıyı en iyi açıklayan durum “dilimin ucunda ama” tepkisidir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Deliryum; hızlı başlayan, dalgalı seyir gösteren, çok farklı nedenlerden dolayı ortaya çıkan, bilinç, algılama, düşünce, uyku-uyanıklık döngüsü değişimlerinin eşlik ettiği bir klinik sendromdur. Nöropsikiyatrik anormalliklerle ortaya çıkar ve yaşlılarda sık görülür. Deliryumda bilinç bulanıklığı, dikkati toplama ve devam ettirme bozukluğu, bulunduğu yeri, zamanı ve kişileri bilememe durumu, hayaller görme, bilinç düzeyinde dalgalanma, konuşma bozukluğu, ellerde titreme, istemsiz hareketler, hareket etme kusuru şeklinde durumlar gözlemlenir.

Yanıt Açıklaması: İntihar fikirleri de kişinin acil müdahale ihtiyacını belirleyen önemli bir belirtidir. Kişinin intihar edeceği yönünde bir fikir ileri sürmesi, intihar edebileceği yönünde herhangi bir davranışta bulunması acil müdahale gerektirir. Bu noktada en ufak bir belirtinin bile dikkate alınması gerektiğini söylemek gerekmektedir. Eğer bir kişi şaka yollu bile olsa ölümden bahsediyorsa intihar olasılığı var demektir. Bu nedenle bu durumu asla göz ardı etmemek gerekmektedir.İntihar fikirleri bazı durumlarda psikotik bir sürecin ürünü de olabilmektedir.Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Travmatik yas, kaybın aniden ve beklenmedik şekilde yaşanması, korkunç bir şekilde meydana gelmesi ve buna tanıklık etmek gibi yaşantılar olduğunda ortaya çıkabilecek bir durumdur. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Beklenen yas, kişinin kendisinde ya da yakınında beliren ölümcül bir hastalıktan, boşanma, hayat yada organ kaybı riski taşıyan önemli bir ameliyat öncesi vb. bir durumdan dolayı yas sürecinin kayıptan önce başladığı ve yas sürecini içeren yaşantının kayıptan önce gözlemlendiği yas türüne denir. Yaşlılarda sağlık sorunlarının sıkça görüldüğü, ölümcül hastalıklara yakalanma riskinin arttığı hesaba katılırsa yaşlılığın beklenen yas görülme açısından bir risk oluşturduğu söylenebilir. Bu durumda yas sürecinde gözlemlendiği daha önce belirtilen yaşantıların beklenen yas kapsamında kayıptan önce meydana gelmesi söz konusudur. Beklenen yasta kişi karşılaşacağı kayıp için önceden yas tutmaya başlar fakat bu kayıp sonrasında da yas yaşamayacağı anlamına gelmez. Doğru cevap B şıkkıdır.