Yaşlılarda Çatışma Ve Stres Yönetimi 1

Yanıt Açıklaması: Başa çıkmanın farklı türlerinin hangi durumlarda kullanıldığı, kullanılması durumunda elde edilen sonuçların neler olduğu, belli başa çıkma türlerine yönelmenin ne tür kişilik özellikleriyle bağlantılı olduğu sıklıkla incelenen konulardır. Örneğin; birçok araştırmadan elde edilen bulgulara göre aktif, problem odaklı stratejileri kullanan kişiler daha uyumlu bulunmuştur. Buna karşılık inkâr, zihinsel anlamda durumla ilgili olmama, sorunla yüzleşmekten kaçma gibi kaçınma stratejilerini kullanan kişilerin, stresli yaşam olaylarının ardından uyumsuzluk yaşamış oldukları belirlenmiştir. Son yıllarda yapılan ileriye dönük (prospektif) çalışmalar, başa çıkmanın kişilik değişkenleri ile stresli yaşam olaylarına uyum yapma değişkenleri arasındaki ilişkiye aracılık ettiğini göstermiştir. Diğer şıklardaki değişkenler, stresle mücadelede sağlık durumu, kişilerarası ilişkiler gibi değişkenleri ön plana çıkarmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılar bilgiyi işlemek için daha uzun süreye ihtiyaç duyarlar. Tanıma, isimlendirme, dikkatini yöneltme, soyut düşünme, yargılama, sentez yapma ve planlama gibi bilişsel işlevlerde daha fazla zamana gereksinimleri vardır.

Yanıt Açıklaması: Kaygının bilişsel belirtileri şunlardır: • İncitileceği ya da korkutulacağı düşüncesi • Canavar ya da vahşi hayvanlar düşüncesi • Kendini eleştirme düşüncesi • Beceriksizlik ya da yetersizlik düşüncesi • Konsantre olmada zorluk • Unutkanlık • Aptal görünme düşüncesi • Bedenin incitileceği düşüncesi • Sevdiği birinin incitileceği düşüncesi • Çıldıracağı düşüncesi • Kirleneceği düşüncesi Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: İnsanların yeni olaylara karşı sert tepki göstermeye yönelik benzersiz evrimsel yatkınlıkları vardır." şeklindeki görüşü savunan kuram Adaptasyon Kuramı'dır.

Yanıt Açıklaması: Bütünleştirme-iş birliği yapma, yapıcı çatışma çözme stratejilerinden biridir ve stratejileri arasında karşılıklı iş birliği arayışı, anlaşma olasılıklarının araştırılması, karşılıklı güven ortamı oluşturma vb. yer almaktadır. Uyma ve itaat etme, karşı taraf ile ilişkinin sürdürülmesi önemli ise kullanılabilecek stratejilerden biridir. Taraflardan birinin kendi istek ve çıkarlarını geri plana atarak karşısındakinin isteklerini yerine getirmesi uyma-itaat etmedir. Hükmetme- üstünlük kurma şeklinde ifade edilen çatışma çözme stratejisinde, karşı taraf üzerinde baskı oluşturma, kendi isteğini yerine getirme söz konusudur. Burada sözel ve fiziksel saldırı, tehdit, ısrarcı olma gibi stratejiler uygulanır. Uzlaşma-karşılıklı ödün verme, her iki tarafın da karşılıklı olarak ödün vermelerini içeren stratejidir. Kaçınma ise, bireylerin çatışma durumlarında herhangi bir şey yapmayarak görmezden gelme davranışı göstermesidir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık yeni şeyler öğrenmek, üretmek ve yaşamı devam ettirmek için engelleyici bir süreç değildir. Ancak toplumuzda ki kültürel önyargılar, kalıp yargılar ve efsaneler yaşlıların toplum yaşamından dışlanmasına neden olmaktadır. Her türlü öğretim ve eğitim etkinlikleri ile yetişkin eğitimleri geliştirilebilir. Ayrıca  yaşlılara yönelik sosyo-ekonomik ve kültürel destekler yoluyla sorunların çözümüne sistemik yaklaşımlar da önemlidir. Yazılı ve görsel basın, sürekli eğitim ve araştırmalarla zihinlerde sosyal ve toplumsal duyarlılık oluşturulmalı ve eğitimler yoluyla   uzayan insan ömrüne yeniden anlam kazandırılmalıdır.Huzurevinde kalan yaşlılara sunulan hizmetin kalitesi açısından bu kurumlarda çalışan  elemanların nitelikli olması sağlanmalıdır.Yaşlılık dönemindeki olası sağlık problemlerini önlemek adına periyodik muayene ve kontrol hizmetleri yaygınlaştırılabilir. Yaşlı bakımı konusunda bazı ülkelerde yaygın olarak uygulanan karma bakım modeli  Türkiye’de de yaygınlaştırılabilir. Emeklilik yaşı artırılarak yaşlıların daha çok çalışma hayatında kalmaları teşvik edilebilir. E seçeneğinde ise bunun tam tersi söylendiği için yanlış olan cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: TUİK verilerine göre 2002- 2014 yılları arasında devlete ait huzurevlerinde kalan yaşlı sayısı üç kat artmıştır.

Yanıt Açıklaması: Maslow’un ihtiyaçlar piramidinde yer alan ilk basamak, fizyolojik ihtiyaçların karşılanmasıdır  İkinci sırada güvenlik ihtiyacı gelmektedir.Üçüncü ihtiyaç olan sevgi ve ait olma ihtiyacı ise diğer insanlar ile sevgi temelinde bir ilişki kurmaya ve sosyal bir gruba ait olmaya yönelik bir ihtiyaçtır. Dördüncü ihtiyaç saygı ihtiyacıdır. Saygı ihtiyacı, öz güven ve saygınlık çabalarını kapsamaktadır. Son ihtiyaç ise kendini gerçekleştirme ihtiyacı olarak tanımlanmış olup, bireyin tüm kapasitesini en üst düzeyde geliştirme ihtiyacını kapsamaktadır.

Yanıt Açıklaması: A, B, C, D şıklarının hepsi Yaşlılarda Psikolojik İyi Oluş' un özelliklerinden biridir

Yanıt Açıklaması: Çatışma, birbiriyle bir şekilde bağı olan insanların aralarında bir şeyin uygun olmadığını, denk düşmediğini algılamalarına dayalı bir etkileşimdir (Folger, Poole ve Stutman, 2013). Bir arada olmanın gerekli olduğu durumlarda çatışmanın olmaması mümkün değildir ve çatışma durumu her yaştan bireyin her türlü ortamda karşılaşabileceği bir durumdur.

Yanıt Açıklaması: Çatışma ile ilgili çalışmalar, bireylerin çatışmalara verdikleri tepkilerin bütünleştirme, uyma, hükmetme, kaçınma ve uzlaşma olmak üzere beş başlık altında toplandığını ifade etmektedirler.

Yanıt Açıklaması: Yaşlı kişiler genelde değişiklikten kaygılanırlar ve başarılı oldukları alışkanlıklarını sürdürmeyi tercih ederler. Değişiklikten yana değillerdir. Bu durum öğrenme yetisindeki yavaşlamadan da kaynaklanabilir. Zor öğrenen, kolay unutan yaşlı, yeni durumlara uyum sağlamakta güçlük yaşadığı için değişiklik yapmaktan kaçınıyor olabilir.

Yanıt Açıklaması: Yetkinlik; ustalaşmaya ve öğrenmeye yönelik deneyimlere açık olma eğilimidir. Ayrıca çevreyi etkileme ve istenen sonuçlara ulaşma eğilimidir.

Yanıt Açıklaması: Çatışma, birbirleriyle bir şekilde bağı olan insanların aralarında bir şeyin uygun olmadığını, denk düşmediğini algılamalarına dayalı bir etkileşim olarak tanımlanmaktadır. Kaçınma, sorunu ve çatışmayı görmezden gelmeyi ifade etmektedir. Ara buluculuk ise, bireyler arasında yaşanan çatışmaların çözülmesi için üçüncü kişilere başvurmaktır. Verilen tanım müzakereye aittir. Müzakerenin amacı, her iki tarafı da memnun edebilecek bir noktada buluşmaktır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılarda Tükenmişlikle Baş Etmenin Gerekliliği

Yanıt Açıklaması: Headey ve Wearing tarafından geliştirilen Dinamik Denge Modeli, bireylerin kişilikleri tarafından belirlenen farklı iyi olma ortalamalarına sahip olduklarını, dışa dönük kişiliğe sahip olanların içe dönük kişiliğe sahip olanlara göre bazı deneyimleri yaşama olasılıklarının daha yüksek olduğunu savunmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Literatür incelendiğinde, bireyin yaşamda bir amacı olmasının psikolojik ihtiyaçların karşılanmasına katkı sağladığı ifade edilmektedir. Kasser ve Ryan (1993, 1996), içsel ve dışsal amaç olmak üzere iki tür amaçtan söz etmişlerdir: Topluma katkı, kişisel gelişim, kişiler arası ilişki ve fiziksel sağlık gibi amaçları içsel yaşam amacı; ünlü olma, çekici olma ve zengin olma gibi amaçları ise dışsal yaşam amacı olarak adlandırmışlardır. İçsel amaçların, öz saygı ve kendini gerçekleştirme ile olumlu yönde; depresyon ve kaygı ile olumsuz yönde ilişkili olduğu bulunmuştur. Doğru yanıt E’dir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılara, öğrenme yetilerindeki yavaşlamayı engellemek için zihinsel alıştırmalar yapmaları önerilmektedir. Duyusal uyarılma da yaşlılıkta öğrenme yetisinin yavaşlamasını önlemek için işe yarayan yöntemlerden biridir. Bilişsel işlevler için önerilen bir başka yöntem de kaba/ince motor beceriler için fiziksel egzersizdir. Düzenli beden egzersizleri yapma bilişsel başarıyı artırmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal problem çözme, baş etme stratejilerinin, kendini kontrol yöntemlerinin öğrenilmesi sürecidir. Problemin çözümünde problemi tanıma, çözümler üretme, karar verme ve çözümü uygulamadan oluşan dört aşama önermektedir

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık dönemi, bilişsel gelişim açısından ele alındığında tam bir duraklama ya da gerileme dönemi olarak görülmez. Yaşlılık döneminde, tecrübeler sonucu oluşan bilgide artış olur. Bununla birlikte dil kullanma, bellek, dikkat gibi konularda yaşla birlikte işlev bozuklukları görülür.