Bakım Elemanı Yetiştirme Ve Geliştirme 3

Yanıt Açıklaması: Ateroskleroz-hipertansiyon-kalp damar hastalığı şeklinde birbirine bağlı bozukluklar zincirinin ortaya çıkışını kolaylaştıran ortak risk faktörlerinden bazılarını değiştirme olanağı yoktur. Bu önlenemeyen risk faktörleri ise cinsiyet, yaş ve genetik yatkınlıktır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Yaslının kapsamlı değerlendirmesinde; biyolojik, psikolojik, ekonomik ve sosyal sorunlar tanımlayıcı ve çözüm üretici bir şekilde ele alınması gerekmektedir. Yaslı bireylerin işitsel, görsel, algı bozuklukları, yardımcı cihaz kullanıp kullanmadığı, beslenme özellikleri, günlük yasam aktiviteleri, ihmal-istismar, bası yaraları, diş sorunları, düşme, idrar tutamama (inkontnans), enfeksiyon, kemik erimesi (osteoporoz), ilaç kullanımı, rehabilitasyon gereksinimleri, uyku bozuklukları incelenmelidir (Keskin, Borman ve Eser 2008; Dişcigil, 2009). Değerlendirilmesi gereken konular içerisinde eğitim bulunmamaktadır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Üriner İnkontinans rahatsızlığı olan hastalar alkollü ve kafeinli içeceklerden uzak tutulmalıdır, 2 litreden sonra sıvı alımı kısıtlanabilir. Rahat ve pratik giyecekler, lifli yiyecekler ve egzersizlerle tuvalete gidiş kolaylaştırılmalı ve arttırılmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Bilişsel bozukluğu olan yaşlı düşünme ya da hatırlama güçlüğü çeker. Bunun yanı sıra konuşmada da güçlükler baş gösterir. Söyleyeceğini sık sık unutur. Bazı ha^llerde konuları karıştırdığı görülür. Daha ileri aşamalarda bunama veya demansdan bahsedilebilir. Bu açıklamalar Bilişsel Değişiklikleri anlattığından doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Solunum sisteminin anatomik yapısı, bir ağaca benzetilebilir. Ana gövdeyi oluşturan soluk borusu (trakea), çapı giderek küçülen dallara (bronş ve bronşiol) ayrılarak akciğerlerdeki küçük hava keseciklerinde (alveol) sonlanır. Nefes alma sırasında hava akciğerlere dolar, nefes verme sırasında da akciğerlerden dışarı doğru çıkar. Bu işlemle vücudun gereksinimi olan oksijen alımı ve artık madde olan karbondioksit atılımı sağlanır. Yaşlılıkta solunum sisteminde belirgin işlevsel bozukluğa yol açmayan ancak hastalıklara zemin hazırlayan bir dizi değişiklik gerçekleşir. Akciğer dokusunun esnekliğinin azalması, göğüs duvarını oluşturan yapıların sertleşmesi ve kasların güçsüzleşmesi sonucu akciğerlerin genişleme kapasitesi azalır. Bronşiyoller daraldığı için hava akımına karşı ek bir direnç oluşur. Alveollerdeki dejenerasyon, oksijen ve karbondioksit geçişlerini sağlayan yüzeylerin küçülmesine, gaz alışverişinin azalmasına neden olur. Soluk verme süresi uzar. IV. seçenekte yer alan ‘’Alveollerdeki dejenerasyon, oksijen ve karbondioksit geçişlerini sağlayan yüzeylerin büyümesine, gaz alışverişinin artmasına neden olur. Soluk verme süresi kısalır.’’ ifadesi yanlış olduğundan doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Fizyolojik yaşlanma; vücut bileşimi, kalp ve damar sistemi, böbrekler, karaciğer, hormon sistemi, beyin ve diğer sistemlerde görülen yetersizliklerdir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlanma ile birlikte hareket becerisindeki gerileme, düşmeleri de beraberinde getirmektedir (Pınar ve Çınar 2001). Yaşlıda hareket sorunlarına bir de görme sorunları eklendiğinde düşmeler fazlalaşmakta ve sonucunda da yaşam kalitesinin azalmasına yol açmaktadır. Yaşlı nüfusun yarısından fazlasını etkilemekte ama cinsiyete göre de farklılık göstermektedir. Düşme ve sakatlıkların kadınlarda erkeklere göre daha fazla olduğu belirlenmiştir (Dönmez, Gökkoca ve Dedeoğlu 2005). Yaşlılıkta düzenli egzersizlerin yaşam kalitesini arttırdığı belirtilmektedir. Doğru cevap E.

Yanıt Açıklaması: Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 1963’te yaptığı çalışmada yaşlıları kronolojik olarak üç gruba ayırmıştır. 45–59 yaş orta yaşlıları kapsamaktadır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlıların kendilerine, çevrelerine ve ailelerine karşı kaygısızlık hali yaşamaları ve bu doğrultuda bütün gün pijama ile gezme, saçlarını taramama, eskiden zevk aldığı şeylerden mutlu olamama gibi durumların ortaya çıkması bilişsel değişikliğin ifadesidir.

Yanıt Açıklaması: Hücre, doku, organ ve tüm biyolojik, psikolojik sistemlerde onarılamaz yapısal ve fonksiyonel bozukluğa sahip kişiye “yaşlı” adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Kas kütlesinde azalma, şişmanlık, kalp-damar hastalıkları, zihinsel işlevlerde azalma, osteoporoz, hipertansiyon, zayıflık, denge bozukluğu, enfeksiyona yatkınlık, ve diyabet yaşlılıkta beslenme ile ilgili sorunlar arasında yer almaktadır. Dolayısıyla ortaya çıkan bu sorunlar da yaşlının yaşam kalitesini azaltabilmektedir. Doğru cevap D.

Yanıt Açıklaması: Evde bakımın birçok yaşlı tarafından tercih edilmesinin nedenleri vardır. Bunların başında, bireyin kendini güvende hissetiği ev ortamında, yakınları ve ailesiyle birlikte olmasıdır. Ayrıca ev ortamında bakımın kalitesinin arttığı belirtilmektedir. Bakıma muhtaç kişinin sorumluluğunun aile bireylerinden alınması da diğer bir sebeptir.

Yanıt Açıklaması: Diyabet temel olarak 2 tiptir. Tip 1 diyabet, daha çok çocukluk çağında ortaya çıkmaktadır. Yaşlılık sürecinde insülin salınımını azalması, insülin direnci gelişmesi, yağ dokusunun artması, fiziksel aktivitenin azalması ve genetik yatkınlık nedeniyle görülen diyabetlerin tamamına yakını ise Tip 2 diyabettir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık döneminde bireyin sağlık davranışları, bağımsızlık düzeyi, sosyal katımı, üreticiliği, kişiler arası ilişkileri birçok diğer faktörden de etkilenmektedir ve yaşam kalitesini azaltabilmektedir. Sosyal ağda daralma yaşlıkta yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bir faktördür. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Psikolojik göstergeler: Bu göstergenin kapsamında yaşlının genel mutluluk ve doyum duygularının yer aldığı görülür. Yaşlı bireyler açısından aile, akraba ve arkadaş çevresi dediğimiz sosyal çevresinden aldığı doyum, kendi sağlık durumundan duyduğu memnuniyet, kısaca yaşamından aldığı doyum gibi faktörler akla gelir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: 1946 yılında da tüm insanların sağlık durumlarını iyileştirmeyi amaçlayan DSÖ kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Genetik yatkınlık önlenemeyen risk faktörlerinden biridir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Yaş, bir canlının doğumundan başlayarak tükettiği zaman birimidir. Doğum anından başlayarak dakika, saat, gün, hafta, ay, yıl gibi zaman birimleriyle ifade edilir. Ancak genellikle yaş kavramı yıl kavramı ile eş tutulur. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sağlanacak hizmetler şu şekilde sınıflandırılabilir: Sağlığın geliştirilmesi (temel sağlık hizmetleri, bağışıklama, taramalar, birinci basamak sağlık hizmetleri, ağız ve diş sağlığı hizmetleri ve göz sağlığı hizmetleri), kamu hizmetleri (semt bakım evleri, ev ziyaretleri ve evde bakım), sosyal servisler (gündüz bakım evleri, seyyar aşevleri, geçici bakımlar, komşu desteği projeleri, başkasının bakımı altına girme, tatil aktiviteleri ve iş-uğraşı terapisi) ve hastane (acil tıbbi bakım, acil psikiyatrik bakım, erken taburculuk programları, özel birimler inme, ortogeriatri vb. rehabilitasyon, ev ziyaretleri ve gündüz poliklinikleri) Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bilişsel bozukluklar en çok 80 ve üzeri yaşta kendini gösterir. Doğru cevap E'dir.