Bakım Elemanı Yetiştirme Ve Geliştirme 3

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık döneminde bireyin sağlık davranışları, bağımsızlık düzeyi, sosyal katılımı, üreticiliği, kişiler arası ilişkileri birçok diğer faktörden de etkilenmektedir ve yaşam kalitesini azaltabilmektedir. Örneğin, politik faktörler; ulusal politika ve kararlar yaşlı sağlığı ve yaşam kalitesini etkilemektedir (Öztürk ve Oran 2004). Sosyal faktörler yani yaşlının barınma koşulları, ekonomik yetersizliği, ulaşım zorlukları, sosyal ağda daralma ve kişilerarası ilişkilerde bozulma, öz-bakım gücünde azalma ve ihmal-istismar yaşam kalitesini etkilemektedir. Emeklilik ya da evin geçimini sağlayan bireyin ölümü gibi ekonomik faktörler; yaşlıların yaşam kalitelerini etkileyen diğer faktörlerdir (Keister ve Blixen 1998). Doğru cevap A.

Yanıt Açıklaması: Boş zaman ve eğlence bu başlıklar altında yer almaz. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bilişsel bozukluklar en çok 80 ve üzeri yaşta kendini göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: Yüksek tansiyon, kronik beyin damar hastalığı, diabet, fekal İnkontinans ve depresyon yaşlılıkta görülen kronik hastalıklardandır.

Yanıt Açıklaması: Lifli besinlerin ve sıvıların yetersiz miktarlarda alınması, diyabet, troid bozuklukları, bazı ilaçların ve psikolojik faktörlerin etkisiyle kabızlık ortaya çıkabilir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlanma Türleri Fizyolojik yaşlanma; vücut bileşimi, kalp ve damar sistemi, böbrekler, karaciğer, hormon sistemi, beyin ve diğer sistemlerde görülen yetersizliklerdir. Kişi fizyolojik olarak erken de yaşlanabilmektedir. Psikolojik yaşlanma; çeşitli yoksunluklar, kronolojik ve fiziksel hastalıklar, yetersizlik- ler, depresyon psikolojik yaşlanmayı hızlandırmaktadır. Sosyokültürel ve sosyal yaşlanma; kişinin, toplumun yaşlılığa bakışını, kişinin kayıp- larla başa çıkmasını, emekliliğe, hastalığa ve ölüme olan bakışını belirlemektedir. Toplu- mun yaşlılık alanındaki değerlerini, gelenekleri, tutumları, rolleri ortaya çıkarmaktadır. Ekonomik yaşlanma; emeklilik, üretim dışı kalmak, toplumda statü kaybını belirle- mektedir. Bu dönem ‘kayıplar dönemi’ olarak da anılmaktadır. Toplumsal yaşlanma; ‘doğumda beklenen yaşam süresi’, ‘ortalama yaşlanma’ gibi konuları değerlendirir. Nüfus grupları içinde yaşlıların payı yükseliyorsa ‘Toplumsal Yaşlanma’dan bahsedilebilir. Son yıllarda tüm toplumlarda toplumsal yaşlanma artma eği- limindedir. Nüfus piramitleri değişmiştir. Yaşlı grubun tüm nüfus içindeki oranı artma eğilimindedir.

Yanıt Açıklaması: Viyana Eylem Planı gelişmiş ülkelere, Madrid Eylem Planı ise daha çok gelişmekte olan ülkelere yönelik vurgular yapmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Son yıllarda “sağlığı geliştirme” terimi koruyucu sağlık hizmetleri alanında sıkça kullanılmaktadır. Bu kavram ilk olarak, Ottawa Bildirgesi’nde (DSÖ, 1978) ortaya çıkmış ve ‘insanların kendi sağlıkları üzerindeki kontrolü arttırmaları ve böylece sağlıklarını geliştirmeyi sağlama süreci’ olarak belirtilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Boy kısalması ve görme bozuklukları, fiziksel; kayıtsızlık hali, bilişsel; egoizm sergileme, psikolojik; reflekslerin zayıflaması, biyolojik değişikliklerdendir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlıların mülkiyet sahipliği ekonomik gösterge iken sağlık güvencesi sosyal gösterge olarak tanımlanmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bu problem yaşayan yaşlının günlük sıvı gereksinimi (yaklaşık 2 litre) mutlaka karşılanmış olmak koşulu ile akşamdan sonra bir miktar sıvı kısıtlaması yapılabilir. Asla alması gereken günlük sıvı miktarının altına düşülmeye çalışılmamalıdır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bu genel kabule ek olarak aşağıda belirtilenler bireysel düzeyde yapılması önerilen uygulamalardır: 1. Düşmelerin önlenmesi 2. Bedensel etkinliğin artırılması 3. Bağışıklama hizmetlerinin sunulması 4. Kişisel bakım ve evde bakım hizmetlerinin sistematik olarak sunulabilmesi 5. Sağlık çalışanlarının geriatrik ve gerontolojik açıdan kapasitelerinin geliştirilmesi. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: İnme sonrası hastanın göstereceği küçük başarılar dahi özgüvenini artıracağından, hasta öz-bakım işlerine özendirilmeli, tuvalet, banyo, saç tarama, diş fırçalama gibi kişisel bakım işlerine hastanın katılımı sağlanmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Kronik hastalığı bulunan yaşlılara hizmet veren bakım elemanlarının uyması gereken en temel ilke, başta hasta yakınları olmak üzere tüm ilgililerle düzenli bir iletişim ve iş birliği içinde bulunmaktır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İnme, tıkanan yada kanayan damarın beslediği beyin bölgesi, yeterli oksijen ve enerji alamayan hücrelerin ölmesi sonucu hasarlanan, oluşan hasarın yeri ve boyutlarına bağlı olarak, kişide çoğu zaman yaşam boyu süren işlevsel bozukluktur.

Yanıt Açıklaması: Sağlık hizmetlerinin verildiğikurum modelleri hastaneler, gündüz hastaneleri, özel üniteler, bakım evleri, gündüz bakım merkezleri, özel bakım evleri şeklindedir. Sağlıklı yaşlılar için de huzur evleri, sığınma evleri, yaşlı kulüpleri olabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Teknolojik gelişmelerle sağlıklı yaşam koşullarının ortaya çıkması, bulaşıcı hastalıkların sonlanması, sağlıklı beslenme, ev ve çevre şartlarının düzenlenmesi, antibiyotiklerin keşfedilmesi, tıbbi teşhis teknolojilerinin çoğalması, sağlık eğitiminin ve bilincinin kazandırılması, hijyen, altyapı hizmetlerinin düzeltilmesi, aşılar ve koruyucu hekimliğin ön plana çıkması gibi gelişmelerle insanlar daha uzun yaşamaya başlamışlardır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlı kavramı yaşı ilerlemiş, kronolojik takvim yaşı ve biyolojik yaşı artmış kişi anlamındadır. Hücre, doku, organ ve tüm biyolojik, psikolojik sistemlerde onarılamaz yapısal ve fonksiyonel bozukluğa sahip kişi ‘yaşlı’dır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Depresyon, yaşlılık döneminde çok sık karşılaşılan sorunlar arasındadır. Yaşlılarda depresyonun yaygınlığı %4.4-69 arasında saptanmıştır (Aksüllü ve Doğan, 2004). Yaşlılarda depresyon; beceri kayıplarına, fiziksel sorunların ilerlemesine, toplumsal uyumda ve günlük yaşam işlerinde sınırlılıklara ve intihara yol açmasından dolayı yaşam kalitesini oldukça düşürmektedir.