Bakım Elemanı Yetiştirme Ve Geliştirme 3

Yanıt Açıklaması: Birincil korumadan (prevantif) söz edildiğinde, hastalık ortaya çıkmadan klinik öncesi dönemde hastalığa sebep olacak etkenlerin ortadan kaldırılması, sağlığın bozulmasının önlenmeye çalışılması anlaşılır.

Yanıt Açıklaması: Güvenli, faydalı ve keyifli bir fiziksel egzersiz için; • Fiziksel aktivitelerin faydaları düzenli yapıldığı zaman ortaya çıktığından ara sıra değil, az da olsa düzenli ve günlük aktiviteler yapılmalıdır. • Rahat, sıkmayan, esnek giysiler ve spor ayakkabı giyilmelidir. • Biraz terletecek ve nefesi arttıracak ama rahatsız da hissetmeyecek kadar çalışılmalı, hâlâ karşılıklı konuşabilecek kadar rahat nefes alınabilecek hâlde olunmalıdır. • Dışarıdayken mutlaka güneşten korunmak için kenarlıklı şapka ve güneş gözlüğü takılmalıdır. • Günün en sıcak zamanlarından kaçınılmalıdır. • Yemekten hemen sonra veya çok açken egzersiz yapmaktan kaçınılmalıdır. • Aktivite öncesi, sonrası ve aktiviteyi yaparken mutlaka su içilmelidir, susamayı beklememek gerekir. • Egzersiz öncesi ve sonrasında germe-esneme harketleri yapılmalıdır; böylece kas ağrısı ve yaralanmalardan korunulabilir. • Birkaç hafta içinde aktivite düzeyi yavaş yavaş arttırılmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Mikroorganizmaların doğal olarak yasayıp üredikleri ortama enfeksiyon kaynağı denir.

Yanıt Açıklaması: Etilen Oksit (EO) Sterilizasyonu: EO renksiz, kokusuz, havadan biraz daha ağır, yanıcı ve patlayıcı, zehirli bir gazdır. Birçok tıbbi malzeme ile uyumlu olup sıcaklığa duyarlı malzemelerde tercih edilen bir yöntemdir. EO sterilizasyon için sürenin, nemin ve ısının belli seviyelerde olması gerekmektedir. EO gazı kolayca penetre olduğu için steril malzemeler üzerindeki gaz artıklarını uzaklaştırmak amacı ile sterilizasyon sonunda malzemeleri havalandırmaya ihtiyaç vardır. Avantajları: ısıya ve neme hassas malzeme ve aletler, sentetik, fiberoptik ve PVC malzemeler steril edilebilir. Uygulanması ve takibi kolaydır. Medikal aletlerin çoğunluğu ile uyumludur. Lümenli aletlerin sterilizasyonu için uygundur. Lümen uzunluk ve çap sınırlaması yoktur. Dezavantajları: Sterilizasyon ve havalandırma süresi uzundur. Sıvılar steril edilemez. Kazan hacmi küçüktür. Paketleme materyali olarak kumaş kullanılamaz. Çevre, hasta ve sağlık çalışanları için güvenlik riski vardır. Yanıcı ve patlayıcı bir gazdır. Zehirli artık bırakabilir. Birinci sınıf kanserojendir. Buhar sterilizasyon yöntemine göre pahalıdır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılarda depresyon; beceri kayıplarına, fiziksel sorunların ilerlemesine, toplumsal uyumda ve günlük yaşam işlerinde sınırlılıklara ve intihara yol açmasından dolayı yaşam kalitesini oldukça düşürmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılıkta duyu organlarının algılama kapasiteleri artmaz; aksine azalır ve hatta eksiklikler bir cihazla giderilebilir ya da düzey yükseltilebilir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık döneminde ortaya çıkan işitme kaybı, osteoartrit, görme ile ilgili sorunlar, Alzheimer ve diğer demans tipleri, iskemik kalp hastalıkları (GBD, 2008) bireylerin yaşam kalitelerini yakından etkilemektedir. Bu dönemde bireysel özelliklerin olumsuzluğu (sosyoekonomik durumun kötülüğü, öğrenim düzeyinin düşüklüğü, cinsiyet vb.), günlük yaşam aktivite düzeyinin azalması, hareket yeteneğinin gerilemesi, hareket ve görme sorunlarından kaynaklanan düşme kaygısı, uyku sorunları, engelliliğe neden olan diğer koşul ve durumlar yaşam kalitesini azaltmaya yol açmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bası yarasına bakıldığında hangi evrede olduğunu anlamak için evrelendirme özelliklerini bilmek gerekir. Bası yaralarının evrelendirilmesi: Evre I: Ciltte basmakla kaybolmayan kızarıklık vardır. Cilt bütünlüğü bozulmamıştır. Evre II: Cildin üst tabakalarını içeren cilt kaybı vardır. Yara yüzeyeldir, sıyrıklar vardır ve su toplamıştır. Evre III: Cilt ve cilt altı dokuları içine alan, kas tabakasının altına inmemiş yara vardır. Yara içe doğru oyulmuş şekildedir ve çevre dokularda da ayrılmalar vardır. Evre IV: İleri derecede doku harabiyeti ve ölmüş (siyahlaşmış) alanlar görülür; cilt, yağ, kas ve kemik dokularının harabiyeti vardır.

Yanıt Açıklaması: Gastroözofageal spazm Distrofiler* Kist veya tümörler İnme Dil büyüklüğü (makroglossi) Dejeneratif hastalıklar, Amiyotrophik lateral skleroz (ALS) Parkinson hastalığı, Multipi skleroz (MS) Boyun fıtıkları

Yanıt Açıklaması: Düşük Gİ: barbunya, nohut, kuru fasulye, mercimek, fındık, elma, portakal (çoğu meyve ve sebze), makarna, kepekli ekmek. Normal Gİ: esmer pirinç, şeker kamışı, çavdar ekmeği, muz (fazla olgunlaşmamış), dondurma, fırında patates. Yüksek Gİ: patates, beyaz ekmek, beyaz pirinç, beyaz şeker, işlenmiş meyve suları, muz (olgun), karpuz, krakerler, mısır cipsi, mısır gevreği.

Yanıt Açıklaması: Bol ve sık sık idrara çıkma (poliüri), aşırı susama duygusu ve sıvı alımında aşırı artış (polidipsi) ve çok yemeye neden olan belirgin iştah artışı (polifaji), diyabetin iyi bilinen 3 klasik belirtisidir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bahçe işleri ile uğraşma, kahve ya da çay bahçesine gitme, dışarıda yemek yeme, kuaföre gitme, akraba ya da arkadaşları ziyaret etme, arkadaşlarla gün düzenleme, balık tutma, piknik yapma, maça gitme, hayvanat bahçesi gezme, müzeleri gezme, şehir içi/dışı turlara katılma, sinema/tiyatro/konser vb. izlemeye gitme, yürüyüş yapma, bisiklete binme, alış verişe çıkma, pazara gitme, camiye gitme, evde okunan dualara katılma, kütüphanede zaman geçirme, vakıf ya da dernek gibi sivil toplum kuruluşlarına katılma, dışarıda yemeğe çıkma dış mekân aktivitelerinden bazılarıdır.

Yanıt Açıklaması: Orta ve düşük düzey dezenfeksiyon için kullanılan bileşikler Alkol çözeltileri (etil ve isopropil alkol): Bakterisidal etkili dezenfektan ve antiseptiktir. Kuarterner amonyum bileşikleri: Genel olarak katyonik deterjan özelliği gösteren yüzeye etkili bir dezenfektandır. Fenolikler: Yüksek konsantrasyonlarda kullanılan fenol deriveleridir. İyodoforlar: İyot ve polivinil pirolidon bileşiği olan povidon iyodür en sık kullanılan iyodofor olup bakterisidal, tuberkülosidal, virusidal ve fungusidal etki gösterir.

Yanıt Açıklaması: Mali istismar (çalma); sahte belge imzalatma, mallarını alma, eşyalarını yok etme olarak tanımlanabilir. Kısaca; saygısız olma ve yaşlıdan izinsiz yaptırımlarda bulunma hatta bunları sağlamak için zor kullanma hâline mali istismar adı verilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Tedavi edici sağlık hizmetleri; hastalanan bireylerin tekrar sağlığına kavuşturulması ya da hastalığın olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi için yapılan çalışmaların tamamını içerir. Tedavi edici sağlık hizmetlerinin tamamı sağlık personeli tarafından sağlık kurumlarında yürütülen hizmetlerdir. Bu hizmetler genellikle koruyucu sağlık hizmetlerinin yetersizliğinden dolayı ortaya çıkmıştır. Tedavi edici sağlık hizmetleri kendi içinde üçe ayrılır: Birinci basamak tedavi hizmetleri; ilk başvuru ve ayaktan tedavinin yapıldığı hizmetlerdir (örneğin, aile sağlığı merkezleri). İkinci basamak tedavi hizmetleri; yataklı tedavinin sürdürüldüğü hizmetlerdir (örneğin, hastaneler). Üçüncü basamak tedavi hizmetleri; ileri teknoloji ve uzmanlık gerektiren tedavinin sürdürüldüğü hizmetlerdir (örneğin; eğitim, uygulama ve araştırma hastaneleri, özel dal hastaneleri). V. seçenekte yer alan ‘’Sağlığın korunması, hastalıkların önlenmesi için yapılan hizmetler ve düzenlemelerdir.’’ ifadesi esasen ’Koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında olduğundan yanlıştır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Dekontaminasyon dezenfeksiyon / sterilizasyon öncesinde fiziksel ve/veya kimyasal yöntemlerle bir yüzey veya malzemeden organik madde ve patojenleri uzaklaştırarak güvenli hâle getirme işlemidir. Doğru cevap 'B' seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 1.60 m boyunda ve 95 kg ağırlığında olan bir bireyin BKI 95÷1,60 X1,60= 37.10 kg/m² dir. Sınıflamaya göre, bu birey “şişman” sayılır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Bakım elemanı yaşlı bireye her zaman ne istediğini sormalı ve fikirlerine önem verdiğini belirtmelidir. Yemek sırasında seçenekler sunmalı, ne zaman ve ne yemek istediği konusundaki isteklerine mümkün olduğunca önem vermelidir. Ayrıca hakkında verilecek kararlara mümkün olduğunca bireyi de ortak etmeli sanki orada yokmuş gibi birey hakkında konuşmamalı ve kararlar vermemelidir. Her ne kadar yüksek derecede bakıma ihtiyaç duysa da onun bir yetişkin olduğu unutulmamalı ve kendisine çocuk muamelesi yapılmamalıdır. Bu açıklamaya dayanarak C seçeneği sorunun yanıtı olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık döneminde malnütrisyon, doğal yaşlanmaya bağlı olarak klinik, yaşam davranışları ve sosyal faktörler ve psikolojik faktörler olmak üzere gelişen üç ana kategoride incelenmelidir. Konfüzyon, depresyon, anksiyete ve demans gibi faktörler bu yaş grubu için psikolojik nitelikli risk faktörlerini oluşturur. Kanser, diyabet, diş sorunları ve tat ve koku alma duyusunun azalması klinik faktörlerdir.

Yanıt Açıklaması: Koruyucu sağlık hizmetleri; sağlığın korunması, hastalıkların önlenmesi için yapılan hizmetler ve düzenlemelerdir. Doğru cevap A'dır.