Bakım Elemanı Yetiştirme Ve Geliştirme 3

Yanıt Açıklaması: Kalp ve damar sisteminde biyolojik ve klinik olarak birçok bozukluğa yol açtığı iyi bilenen en önemli risk faktörü ‘metabolik sendrom’dur. Metabolik sendrom; kan şekeri yüksekliği (diyabet), kan basıncı yüksekliği (hipertansiyon), yağ dokusunun diğer dokular aleyhine giderek artması (ileri şişmanlık, obezite), kanda kolesterol yüksekliği (hiperkolesterolemi) ve kan yağlarında artış (hiperlipidemi) şeklinde sıralanan bağımsız risk faktörlerinden en az 3’ünün aynı bireyde bir arada bulunması hâlidir. C seçeneğinde yer alan ‘’yağ dokusunun diğer dokular aleyhine giderek azalması (obezite),’’ ifadesi yanlıştır çünkü obezite  yağ dokusunun diğer dokular aleyhine giderek artması, ileri şişmanlık anlamına gelir ve yanlıştır. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Bakım, hayat yardımıdır ve toplum için gerekli bir sosyal hizmettir. İster sağlıklı ister hasta tüm yaş gruplarında fiziki, psikolojik, ve sosyal aktivitelerin ve işlevlerin sağlanmasında yardımcı olmaktır”. Fiechter ve Meier’in tanımında (1981), bakımın insani ilişkiler çerçevesinde ortaya çıkan bir iletişim süreci olduğundan; bu süreçte bakan ve bakılan iki kişinin ortak bir hedefe ulaşmak için bakım sürecinde bir arada bulunmalarından söz edilir. Bakım, temel günlük yaşam aktivitelerinde minimal kişisel destekten, tüm bakımı kapsayan ihtiyaçlara kadar genişleyebilir. Uzun süreli bakım, kronik durumlar ve fonksiyonel kısıtlılığa sahip tüm yaş gruplarında sürekli servisin sağlandığı durumdur; yaşlılar için ev ya da kurumsal hizmetleri de kapsayabilir. IV. seçenekte yer alan ‘’Bakım, temel günlük yaşam aktivitelerinde sadece minimal kişisel desteği kapsar.’’ ifadesi yukarıdaki açıklamalar ışığında yanlış olduğundan doğru cevap  C’dir.

Yanıt Açıklaması: Psikolojik göstergeler: Bu göstergenin kapsamında yaşlının genel mutluluk ve do­yum duygularının yer aldığı görülür. Yaşlı bireyler açısından aile, akraba ve arka­daş çevresi dediğimiz sosyal çevresinden aldığı doyum, kendi sağlık durumundan duyduğu memnuniyet, kısaca yaşamından aldığı doyum gibi faktörler akla gelir. Doğru yanıt E’dir.

Yanıt Açıklaması: Kronik hastalıklarda risk yaşlılık döneminde artmaktadır. Bu dönemde yaşlının yaşamın­da hipertansiyon, kalp hastalıkları, diyabet, romatizmal hastalıklar, kanser ve astım gibi sorunlar önemli bir yer tutmaktadır. Yaşlılarda kronik hastalıklar büyük oranda yaşam kalitesini azaltmaktadır (Özkan, Yalvarmış ve Güler 2006). Yaşlı bireylerde sık karşılaşılan kronik hastalıklardan bazıları şunlardır: Yüksek Tansiyon, Fekal İnkontinans, Beyin Damar hastalığı, Diabetes mellitus (Şeker Hastalığı), Sosyal ve bilişsel durumlar, depresyon. Doğru yanıt C’dir.

Yanıt Açıklaması: Bol ve sık sık idrara çıkma (poliüri), aşırı susama duygusu ve sıvı alımında aşırı artış (polidipsi) ve çok yemeye neden olan belirgin iştah artısı (polifaji), diyabetin iyi bilinen 3 klasik belirtisidir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlanma sürecinde, sinir sistemini ilgilendiren hastalıklar için zemin hazırlayan en önemli faktör; beyin dokusunda biriken zararlı maddelerdir. Hücre içinde ve hücreler arasında biriken zararlı maddeler, normal dışı yapısal ve işlevsel değişikliklere yol açarak nöronların ve bağlantılarının kaybına neden olan bir süreç başlatmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Geriatri; yaşlılığın tıbbi sorunları ile uğraşmaktadır. Yaşlılığın fiziksel, fizyolojik, psikolojik ve hormonal yönlerini inceleyen bilim dalıdır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlıların yaşam kalitelerinin artırılmasında birincil, ikincil ve üçüncül korunma prensip­leri temel alınarak, verilecek sağlık hizmetleri ve sosyal hizmetler bir arada düşünülmeli­dir. Sağlanacak hizmetler şu şekilde sınıflandırılabilir: Sağlığın geliştirilmesi (temel sağ­lık hizmetleri, bağışıklama, taramalar, birinci basamak sağlık hizmetleri, ağız ve diş sağlı­ğı hizmetleri ve göz sağlığı hizmetleri), kamu hizmetleri (semt bakım evleri, ev ziyaretle­ri ve evde bakım), sosyal servisler (gündüz bakım evleri, seyyar aşevleri, geçici bakımlar, komşu desteği projeleri, başkasının bakımı altına girme, tatil aktiviteleri ve iş-uğraşı te­rapisi) ve hastane (acil tıbbi bakım, acil psikiyatrik bakım, erken taburculuk programları, özel birimler inme, ortogeriatri vb. rehabilitasyon, ev ziyaretleri ve gündüz poliklinikleri). Doğru yanıt A’dır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de, Sağlık Bakanlığı tarafından sunulan, evde sağlık hizmetlerinin uygulama usul ve esasları hakkında yönergede amaç, kapsam, dayanak ve tanımlar verilmiştir (www. saglik.gov.tr). Bu yönergenin amacı; Evde sağlık hizmeti sunumuna ihtiyacı olan bireylerin muayene, tetkik, tahlil, tedavi, tıbbi bakım ve rehabilitasyonlarının evinde ve aile ortamında sağlanması

Yanıt Açıklaması: Kalp ve damar sisteminde biyolojik ve klinik olarak birçok bozukluğa yol açtığı iyi bilinen en önemli risk faktörü “Metabolik Sendrom” dur. Metabolik sendrom diyabet, hipertansiyon, obezite, kanda kolesterol yüksekliği ve kan yağlarında artış gibi bağımsız risk faktörlerinden en az 3’nün aynı bireyde bir arada bulunması halidir.

Yanıt Açıklaması: QALY (Quality Adjusted Life Year), "Kaliteye Ayarlı Yaşam Yılı” anlamına gelen sözcüklerin kısaltmasından oluşmaktadır ve hastalıkta yaşanan süreyi hem kalite hem de süre olarak değerlendirmektedir. QALY yönteminde farklı hastalık ve sağlık durumları için hastaların sağlıklılık algıları derecelendirilir ve kaliteli yaşam indeksi belirlenir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Psikolojik göstergeler kapsamında yaşlının genel mutluluk ve doyum duygularının yer aldığı görülür. Yaşlı bireyler açısından aile, akraba ve arkadaş çevresi dediğimiz sosyal çevresinden aldığı doyum, kendi sağlık durumundan duyduğu memnuniyet, kısaca yaşamından aldığı doyum gibi faktörler akla gelir.

Yanıt Açıklaması: Demans, belirli bir hastalık adı değil zihinsel yetilerde günlük yaşamı bozacak düzeydeki azalmayı, bozulmayı tanımlayan genel bir terimdir.

Yanıt Açıklaması: Kamu ve Sosyal Hizmetler: Bu hizmetlerin varlığı, yaşlıların evlerinde bakımlarının sağlanması ve gereksiz hastane kullanımlarının engellenmesi için önemlidir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Farklı günlerde yapılan en az iki ölçümde açlık kan şekerinin 126 mg/dL’nin üzerinde bulunması ile diyabet tanısı konulmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Tipik olmayan göğüs ağrısı, karı ağrısı, genel yorgunluk, solunum güçlüğü, bulantı, kusma ve senkop gibi yakınma belirtilerin yaşlılarda KKH habercisi olabileceği unutulmamalıdır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Sigara ve alkolden uzak durmasını sağlama, görme işitme bozukluklarının tedavi ettirilmesini sağlama, güvenli koşullarda düzenli yürüyüşler yapmasını sağlama gibi yöntemler düşme riskini azaltıcı olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Sindirim sistemi genel sağlığı açısından geçerli olan bol lifli-az yağlı beslenme, yeterli sıvı alımı, düzenli egzersiz, düzenli tuvalete gitme alışkanlığı gibi önlemler, kabızlığa karşı da yararlıdır.

Yanıt Açıklaması: Metabolik sendrom; kan şekeri yüksekliği (diyabet), kan basıncı yüksekliği (hipertansiyon), yağ dokusunun diğer dokular aleyhine giderek artması (ileri şişmanlık, obezite), kanda kolesterol yüksekliği (hiperkolesterolemi) ve kan yağlarında artış (hiperlipidemi) şeklinde sıralanan bağımsız risk faktörlerinden en az 3’ünün aynı bireyde bir arada bulunması hâlidir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Takvim yaşı olarak da ifade edilebilecek kronolojik yaş ile insanların biyolojik yapılarına bağlı olan biyolojik yaş her zaman uyumlu olmayabilir. Örneğin, bazı insanların kronolojik yaşı genç olduğu halde, biyolojik yaşı yüksek olduğundan başkalarının desteğine gereksinim duyabilir.