Yaşlı Psikolojisi

Yanıt Açıklaması: Duygu, belli düşüncelere sahip olduğumuz şeye karşı, düşüncelerimizle tutarlı biçimde gösterdiğimiz duygusal tepkileri ifade eder.

Yanıt Açıklaması: I.Gerçeğe dayalı zengin bilgi; yaşam ve onun türlerine ilişkin genel ve özel bilgi II. Zengin işlemsel bilgi; hayata dair konularda yargı ve öneri geliştirme stratejileri hakkında genel ve özel bilgi III. Yaşam boyu bağlamsallık; yaşam bağlamları ve onun zamansal ilişkisine yönelik bilgi Yukarıdaki üç madde de ile ilgili bilgi ve becerilerdendir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılıkla birlikte gerçekleşen fiziksel gerilemeler, ağrı ve sızılar nedeniyle daha genç yaşlarda yapılan aktiviteler bu dönemde gerçekleştirilemeyebilir. Bu nedenle bireylerin azalan fiziksel kapasiteyle yaşamdan keyif alma yollarını bulmaları gerekir.

Yanıt Açıklaması: Özellikle klinik psikiyatrik sorunlar yaşanıldığında, başvurulması gereken uzman, psikiyatrdır. Psikiyatri uzmanı olabilmek için öncelikle tıp eğitimini tamamlamak, sonra tıp eğitimi sonrası uzmanlık eğitimini almak gerekiyor. Psikiyatrlar ruhsal sorunlara bağlı belirtileri ilaçlarla (farmakolojik araçlarla) azaltmaya çalışırlar. Ahmet Bey'in de, ilaç kullanıyor olduğu için, bir psikiyatrdan yardım aldığı söylenebilir. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Yardım arama davranışı, belirti algısı, belirtiyi yorumlama, değerlendirme, karar verme ve bir uzmana başvurmaya güdülenme gibi öğelerden oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılar ve çocukları arasında yaşanan çatışmaların genellikle iletişim biçimleri, alışkanlıkları ve yaşam tarzları, çocuk yetiştirme uygulamaları, inançları ve ideolojileri, iş yönelimleri ve ev ile ilgili sorumlulukları çerçevesinde ortaya çıktığı belirtilmektedir. Yaşlı bireyler yetişkin çocuklarının bebek sahibi olmalarına, çocuklarına kardeş yapmalarına ve çocuk yetiştirme tarzlarına müdahale edebilmekte ya da çocuklarının politik düşünceleri, dini ritüellere bağlılıkları, inançsız olmaları gibi konularda çocuklarıyla uyumsuzluk yaşayabilmektedirler. Eğitimi sürdürme kararı, ancak ekonomik olarak aileye bağlı olunması durumunda yaşanabilecek bir zorluk olacaktır. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kişiliğin yaşam boyu gelişimine ilişkin kapsamlı açıklamalardan birisi Erik Erikson’a aittir. Geliştirmiş olduğu psikososyal gelişim kuramına göre kişiliğin gelişimi yaşam boyu devam eder. Kişiliğin yaşam boyu geliştiği düşüncesini epigenetik ilkeye dayandırmıştır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ergenlik

Yanıt Açıklaması: Bilimin açıklama amacında "niçin", "nasıl", "neden" sorularına yanıt aranır. O nedenle doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık dönemi 60 yaşından sonraki dönemi kapsamaktadır. Bu dönemin en belirgin gelişim görevi fiziksel gücün azalması, iş yaşamının sona ermesi, sevdiklerinin ölümü gibi kayıplara uyum sağlamaktır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık döneminde benlik değişimine ilişkin bir başka bakış açısını Olası Benlikler Kuramı ortaya koymaktadır. Olası benlikler bireyin gelecekteki benliğine ilişkin değerlendirmelerini içermektedir. Üç tür olası benlik tanımlanmıştır; beklenen, umulan ve korkulan benlik. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Peck'in benlik bütünlüğüne dair yaptığı araştırmaları sadece erkekler üzerinde yaptığı çalışmalara dayandırmasından kaynaklanan eleştiriler mevcuttur.

Yanıt Açıklaması: Ünlü kuramcı Gordon Allport, önyargıyı “bir kişi veya şeye karşı gerçek bilgi edinmeden önce veya gerçek bilgiye dayalı olmayan hoş veya nahoş duygu” olarak tanımlamıştır. Psikolojik bağlamda tutum, bireyin bir olaya, kişiye, nesneye veya olguya dair düşünce, duygu ve davranışlarını düzenli bir biçimde oluşturan eğilim şeklinde tanımlanabilir. Düşünce, belli bir şeye dair sahip olduğumuz bilgileri, onunla ilgili olarak yapmış olduğumuz nedensel açıklamaları ifade eder. Duygu, belli düşüncelere sahip olduğumuz şeye karşı, düşüncelerimizle tutarlı biçimde gösterdiğimiz duygusal tepkileri ifade eder. Tutumun son öğesi olan davranış ise, belli bir şeye dair sahip olduğumuz düşünce ve duygulara uyumlu olarak gösterdiğimiz tüm davranışları, eylemleri ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Kişiliğin yaşam boyu gelişimine ilişkin kapsamlı açıklamalardan birisi Erik Erikson (1950)’a aittir. Geliştirmiş olduğu psikososyal gelişim kuramına göre kişiliğin gelişimi yaşam boyu devam eder. Kişiliğin yaşam boyu geliştiği düşüncesini epigenetik ilkeye dayandırmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bireylerin yaşlanma, hastalıklar ve ölüm ile başa çıkma becerilerinin yaşlılık döneminde evlilik doyumunu belirleyen temel faktörler olduğu vurgulanmaktadır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Doğru yanıt D'dir. Diğer seçenekler yardım arama tutumunu olumsuz etkileyen etmenler arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Yaşamı gözden geçirme sürecinin sonucunda yaşam değerlendirilir, yorumlanır. Bu gözden geçirme sonucunda yaşamını olumlu değerlendiren bireyler yaşamlarını anlamlı olarak değerlendirirler. Yaşamı gözden geçirme geçmiş ve şu anın bütünleşmesine olanak sağlayabilir. Yaşamı gözden geçirme yaşlılık dönemindeki bireylerin ruh sağlıkları üzerinde de olumlu bir etkiye sahip olabilmektedir. Yaşamı gözden geçirme yaşlılık döneminde benlik saygısının korunmasında, umutsuzluktan ve depresyondan korunmada katkılar sağlayabilmektedir. Ayrıca ölüm korkusunun azalmasına katkı da sağlayabilmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Çevreden gelen uyarıcılar sırasıyla duyusal bellek, kısa süreli bellek ve uzun süreli bellekte değişik stratejiler kullanılarak ve kodlama, saklama ve geri çağırma aşamalarından geçerek işlenir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlı bireylere psikolojik destek, tedavi sunmak üzere bazı uzmanlık alanları devreye girebilmekte. Aşağıda bu meslek elemanları kısaca tanımlanmıştır: Psikiyatr: Özellikle klinik psikiyatrik sorunlar yaşanıldığında, başvurulması gereken uzman, psikiyatrdır. Psikiyatri uzmanı olabilmek için öncelikle tıp eğitimini tamamlamak, sonra tıp eğitimi sonrası uzmanlık eğitimini almak gerekiyor. Klinik Psikolog: Klinik psikolog unvanı, genel psikoloji eğitiminin üzerine en az 2-3 yıl süren klinik psikoloji yüksek lisans veya doktora eğitiminin tamamlanması sonrasında elde edilir. Psikiyatrik Hemşire: Standart hemşirelik eğitiminin üzerine psikiyatri hemşireliği yüksek lisansı yaparak uzmanlaşmış hemşirelerdir. Psikolojik Danışman: Psikolojik danışman eğitimi Eğitim Fakültelerinde bulunan Psikolojik Danışma ve Rehberlik Programlarında (PDR) sunulmaktadır. Ayrıca, enstitülere bağlı PDR yüksek lisans ve doktora eğitimleri alarak da psikolojik danışman unvanı alınmaktadır.