Yaşlı Psikolojisi

Yanıt Açıklaması: Benlik kavramı bireyin kendisine ilişkin sahip olduğu imajdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yetişkinlik ve yaşlılık sürecinde de kişilik özelliklerinin bazılarında değişimler olabilmektedir. Bu özelliklerin yıllar içerisindeki değişimini inceleyen araştırma sonuçlarına göre, bireyler yaşlılık dönemiyle birlikte diğer insanlar ile daha uyumlu ilişkiler geliştirebilen ve yaşamlarında daha sorumlu bireyler olmakta; ancak bir yandan da yeni fikir ve deneyimlere daha kapalı bireyler olma eğilimi göstermektedirler. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Flanagan (1978, 1980, akt. Newman ve Newman, 1995), yetişkinlerde yaşam doyumunu etkileyen 15 etkenden bahsetmektedir. Bu etkenler; Maddi iyi oluş ve maddi güvence Sağlık ve kişisel güvenlik Eşle ilişkiler Çocuk sahibi olmak ve yetiştirmek Anne-babalarla, kardeşlerle, evlatlarla ve diğer yakınlarla ilişkiler Arkadaşlarla ilişkiler Diğer insanlara yardım etmeye ve onları cesaretlendirmeye yönelik etkinliklerde bulunmak 8. Yerel ve ulusal yönetimlerle ilgili etkinlilerde bulunmak Entelektüel gelişim Kişisel anlayış ve planlama Mesleki rol Yaratıcılık ve kendini ifade etme Sosyalleşme Rekreasyonel etkinliklere edilgen ve gözleme yoluyla katılım Rekreasyonel etkinliklere aktif katılım

Yanıt Açıklaması: Bellek kayıplarını azaltmak amacıyla yapılabilecek bazı çalışmalar vardır. Bu çalışmalar; • Bellek geliştirme becerileri geliştirme, • Korunan bellek işlevlerini en üst düzeyde kullanabilme becerisi geliştirme (bulmaca çözme, kağıt oyunları, satranç, kelime oyunu oynama vb. etkinlikler), • Bellek kayıplarına ilişkin korku ve kaygıyla başa çıkma becerisi geliştirme, • Fiziksel ve zihinsel sağlığın korunması (fiziksel etkinlikler yapma, uğraşılar geliştirme vb) şeklinde sıralanabilir.  Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kişilik tanımlarındaki ilk ortak nokta kişiliğin ayıredicilik özelliğidir. Her bireyin kişiliği kendine özgü olduğu için kişilik bireyi diğerlerinden ayıran özellikler ve nitelikler topluluğudur. Ayrıca tanımlarda ortak biçimde kişiliğin çeşitli özelliklerin yapılaşmış, birbiri ile ilişkiler oluşturan özellikler bütünü olduğunun da vurgulandığı görülmektedir. Kişilik tanımlarında aynı zamanda kişiliğin sürekliliğine ve tutarlılığına da vurgu yapılmaktadır. Ancak çeşitlilik, kişilik tanımlarında yer alan ortak ögelerden değildir.

Yanıt Açıklaması: Meslek seçimi hakkında rehberlik, genellikle ergenlik döneminde kişinin gündeminde olan ve yetişkin yaşamı boyunca kişinin sahip olmak istediği meslekle ilgili yardım aldığı bir süreçtir. Bu kapsamda, yaşlı bireylerin böyle bir yardıma ihtiyaç duymayacakları söylenebilir. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yapılan araştırmalarda evli yaşlıların bekâr yaşlılardan daha uzun yaşadıkları ancak yaşam doyumları açısından arasında bir fark olmadığı bulunmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık aşaması ise bu modelde üç aşamada ele alınmıştır. Yaşlılığın ilk yıllarını kapsayan aşama yeniden düzenleme aşamasıdır. Yaşlılığın bir ileri aşaması ise yeniden birleşme aşamasıdır ve bilişsel çabanın nasıl harcandığı konusunda çok daha seçici olunan bir dönemdir. Yaşlılığın son aşaması ise miras yaratma aşamasıdır ve bu aşama pek çok yaşlı bireyin ulaştığı bir aşamadır. Schaie’ye göre yaşlılıkta bilişsel çaba sürmekte, bu gelişimin odağı ise emekliliğe uyuma odaklanmayla başlayıp, sadece anlamlı bilgileri edinmeyle devam edip yaşamı gözden geçirme ve miras oluşturmayla tamamlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Tüm süreçler deneyim ve sosyal etkileşim ile gerçekleşir. Olgunlaşmanın da katkısı ile birey daha karmaşık düşünce süreçleri geliştirir.

Yanıt Açıklaması: Bilimsel araştırmalar belli bir sistematiklik içinde ve belli bir süreçte gerçekleştirilir. Bu sürecin ilk aşaması bilimsel merak sonucunda ortaya çıkan bir güçlüğün sezilmesidir. İkinci aşamada bilim adamı sezdiği güçlüğün yarattığı problemi tanımlar ve üçüncü aşamada ise ortaya konmuş olan problemin olası çözümünün ne olabileceği yönünde bir kestirimde bulunur. Bu kestirim dördüncü aşamada hipotezlere dönüşür ve beşinci aşamada ise kurulan hipotez ya da hipotezlerin doğrulanıp doğrulanmadığı ortaya konur. Altıncı aşama elde edilen bilimsel bilginin değerlendirilmesi sürecidir. Araştırmacı bu aşamada elde ettiği verilere açıklık getirir ve bilgilerin ne anlama geldiği açıklanır.  Son aşamada ise elde edilen bilgi bilimsel yöntem ışığında diğer araştırmacılara ve diğer insanlara da ulaşabilmesi amacıyla bir rapor halinde yayınlanır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bilişsel yeterliklerin geçmişi gözden geçirme amacıyla kullanıldığı aşama miras yaratma aşamasıdır. Bu dönemde bireyler varlıklarını yakınları ve arkadaşları ile paylaşabilir ya da vasiyetlerini hazırlayabilirler

Yanıt Açıklaması: Yetişkinlik yıllarında ise üretkenliğe karşı durgunluk karmaşası yaşanır. Bu dönemdeki karmaşanın başarılı biçimde çözümlenmesi ile ‘ ilgi ’ kazanılır.

Yanıt Açıklaması: Alanda yapılan araştırmalar genç yetişkinlik boyunca benlik saygısının arttığını ve 60-69 yaş arasında bireylerin en yüksek benlik saygısına sahip olduğunu ancak 70’li ve 80’li yaşlarda benlik saygısında belirgin bir düşüş olduğunu göstermiştir. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Gözlem gelişigüzel ve sistematik olmak üzere iki türlü olabilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Özellikle klinik psikiyatrik sorunlar yaşanıldığında, başvurulması gereken uzman, psikiyatrdır. Psikiyatri uzmanı olabilmek için öncelikle tıp eğitimini tamamlamak, sonra tıp eğitimi sonrası uzmanlık eğitimini almak gerekiyor.

Yanıt Açıklaması: Sosyal gelişim kişilerarası ilişkiler çerçevesinde ortaya çıkan ve devam eden bir gelişim alanıdır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılara Yönelik Tutum Ölçeği ,her ikisi de 17 maddeden oluşan iki boyuttan oluşmaktadır. Bir boyut olumsuz tutumu, diğer boyut ise olumlu tutumu tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ebeveynlik tutumuna sahip büyükanne ve büyükbabaların torunlarıyla ilişkisinde de daha çok bakıcı rolü ön plana çıkmaktadır. Bu bireylerin torunlarına yemek hazırlamak ve onları okula götürüp getirmek gibi görevler edindikleri görülmektedir. Ayrıca torunlarıyla ilişkilerinde iyi ve kötü davranışı öğretmeye, gerektiğinde ödül ve cezayı kullanmaya yer verdikleri dikkat çekmektedir. Bunun yanında torunlarının ebeveynlerine çocuğu disipline etme konusunda önerilerde bulundukları da belirtilmektedir. Çünkü bu yaşlılar, iyi bir çocuk yetiştirmeyi amaçlamaktadır ve torunlarını yetiştirmede kendilerinin de sorumluluğu olduğunu düşünmektedir.

Yanıt Açıklaması: Beklenen benlik bireyin şuan ki koşullarını değerlendirip, gelecekte gerçekleşeceğini düşündüğü benliği, umulan benlik ise gerçeklemesini istediği benliği ve korkulan benlik ise bireyin gerçekleşmesinden korktuğu benliğini içermektedir. Diğer şıkların kuramla ilgisi yoktur.

Yanıt Açıklaması: Bütünleşmemiş tipte ise psikolojik işlevlerde bütünüyle bozukluk, duygu kontrolünde zayıflık ve düşünme işleminde bozulmalar söz konusudur.