Yaşlı Psikolojisi

Yanıt Açıklaması: Bireyin çevrenin kendisinden çok zihnindeki bilişsel tasarımına cevap verdiğini ileri süren bilişsel davranışçı yaklaşımda danışanla işlevselliği bozuk bilişsel süreçler ile onlara eşlik eden duygu ve davranış örüntüleri üzerinde çalışılır.

Yanıt Açıklaması: Son çocuğun da yetişkin bir birey olması ve evden ayrılmasıyla ortaya çıkan boş yuva sendromu yaşlı çiftin ilişkisinin yeni bir boyut kazanmasına yol açmaktadır. Yaşlı çift, o güne kadar çocuklarıyla birlikte yaşadıkları evde bundan böyle baş başa yaşayacak olmanın getirdiği farklı bir sürece girmektedir. Bu süreçte çiftin rolleri ve yaşam biçimi değişmektedir. Çiftin ilişkilerinden algıladıkları doyum düzeyi, boş yuva sendromunun daha yoğun ve uzun sürelerle yaşanmasına yol açabilecek faktörlerden biri olarak kabul edilebilir. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Başarma aşaması genç yetişkinlik yıllarını kapsar. Birey; önceki yıllarda edinmiş olduğu bilgi birikimini,  bağımsız olmak,  yetkinleşmek, kariyer ve aile kurmak gibi uzun süreli hedefleri için kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Piaget'in gelişim kuramına göre benmerkezciliğin olduğu dönem işlem öncesi dönemdir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılığın son aşaması ise miras yaratma aşamasıdır ve bu aşama pek çok yaşlı bireyin ulaştığı bir aşamadır.

Yanıt Açıklaması: Büyükanne ve büyükbabalar torunlarıyla ilişkili rollerinin yanında yetişkin çocuklarının aileleri açısından da özel bir yere sahiptir. Çünkü yetişkin çocukların ailelerinde boşanma, ölüm, şiddet, hastalık, kaza, ekonomik kayıplar gibi bir kriz ortaya çıktığında büyükanne ve büyükbabalar devreye girmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yardım arama davranışı, belirti algısı, belirtiyi yorumlama, değerlendirme, karar verme ve bir uzmana başvurmaya güdülenme gibi öğelerden oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık danışmanlığında/terapisinde kullanılmakta olan temel yaklaşımları 4 grupta toplamakta ve bu grupların altında da alt kuramlardan bahsetmektedirler. Bu gruplandırma; 1. Bireysel Dinamik Psikoterapiler a. Psikoanalitik Psikoterapi 2. Dinamik Olmayan Psikoterapiler a. Kısa Süreli Psikoterapi b. Destekleyici Psikoterapi c. Bilişsel-davranışçı Terapi d. Cinsellik (seks) Terapisi e. Yaşamı Gözden Geçirme Terapisi 3. Aile Terapisi 4. Grup Psikoterapileri Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Yardım arama davranışı, bir ihtiyacı, gereksinimi gidermek amacıyla tedavi veya rahatlama arayışı eylemi olarak tanımlanmaktadır

Yanıt Açıklaması: Bellek kayıplarını azaltmak amacıyla yapılabilecek bazı çalışmalar vardır. Bu çalışmalar; • Bellek geliştirme becerileri geliştirme, • Korunan bellek işlevlerini en üst düzeyde kullanabilme becerisi geliştirme (bulmaca çözme, kağıt oyunları, satranç, kelime oyunu oynama vb. etkinlikler), • Bellek kayıplarına ilişkin korku ve kaygıyla başa çıkma becerisi geliştirme, • Fiziksel ve zihinsel sağlığın korunması (fiziksel etkinlikler yapma, uğraşılar geliştirme vb) şeklinde sıralanabilir

Yanıt Açıklaması: Yaşam doyumu yüksek olan yaşlıların daha az düzeyde yaşlanma kaygısı ve ölüm korkusu yaşadıkları ve yaşlanmaya dair daha olumlu tutumlara sahip oldukları görül­mektedir. Yetişkinlerde yaşam doyumunu etkileyen 15 etken bulunmaktadır. Bu etkenler; Maddi iyi oluş ve maddi güvence Sağlık ve kişisel güvenlik Eşle ilişkiler Çocuk sahibi olmak ve yetiştirmek Anne-babalarla, kardeşlerle, evlatlarla ve di­ğer yakınlarla ilişkiler Arkadaşlarla ilişkiler Diğer insanlara yardım etmeye ve onla­rı cesaretlendirmeye yönelik etkinliklerde bulunmak Yerel ve ulusal yönetimlerle ilgili etkinliler­de bulunmak Entelektüel gelişim Kişisel anlayış ve planlama Mesleki rol Yaratıcılık ve kendini ifade etme Sosyalleşme Rekreasyonel etkinliklere edilgen ve gözle­me yoluyla katılım Rekreasyonel etkinliklere aktif katılım Doğru yanıt A’dır.

Yanıt Açıklaması: Erikson'un Psikososyal Gelişim Kuramına göre yaşlılık dönemindeki bireylerin bulunduğu gelişim dönemi "Benlik Bütünlüğüne Ksrşı Umutsuluk"tur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bireyler bu dönemin kazanımlarını elde ettiğinde önceki dönemlerden farklı olarak soyut kavramları anlayabilir, varsayımlarla düşünebilir, tümdengelimci bir yaklaşımla düşünerek çıkarımlarda bulunabilir.

Yanıt Açıklaması: Bir duygu durum bozukluğu olarak depresyon, yaşlılıkta en sık yaşanılan ruhsal hastalıklar arasında yer almaktadır. 65 yaş ve üstü bireylerin yaklaşık %10-25’inde dikkate değer düzeyde depresyona rastlanılmaktadır. Risk etmenleri arasında; kadın olmak, dul veya bekar olmak, gelir ve eğitim düzeyinin düşüklüğü, sosyal destek eksikliği, önemli kayıpların yaşanması, kronik bir fiziksel hastalığın varlığı gösterilmektedir.

Yanıt Açıklaması: D seçeneği dışındaki seçeneklerde verilenler tutumların oluşumunda etkili olan unsurlardır. Bireye sunulan yeni bilgiler ise var olan tutumların değişmesini sağlar. Tutumların oluşmasında bireysel deneyimlerin daha etkili olabildiği görülürken, bireye yeni bilgiler sunmak veya farklı, yeni deneyimlere maruz kalmalarını sağlamak tutumların değişmesinde etkili olabilmektedir. Öyle ki herhangi bir konu veya nesne ile ilgili yeni bilgiler edinmek, önyargıların dahi değişmesine katkı sunabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bireylerin takvim yaşının yanı sıra sosyal yaşı bulunmaktadır. Sosyal yaş bireyin sosyal göre belirlenmektedir. örneğin 40 yaşında yeni anne olmuş bir kadın ile 40 yaşında lise son sınıfa giden bir ergen annesi olan iki kadının sosyal rolleri farklıdır. Bu kadınların gelişimleri sahip oldukları sosyal rollerden etkilenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Anlamsal

Yanıt Açıklaması: Pasif-bağımlı kişilik tipinin ilgi arayan ve serbest olmak üzere iki alt tipi vardır. İlgi arayan tip yüksek bağımlılık gösteren ve duygusal ihtiyaçlarını karşılayacak birini arayan tiptir. Serbest tip ise ilgisiz, pasif kişidir. Bu kişiler düşük etkinlik düzeyine ve orta ya da düşük yaşam doyumuna sahiptirler. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Zırhlı-savunmacı kişilik tipindeki bireyler, hırslı, başarı odaklı, kaygıya karşı iyi savunması olan kişilerdir. Bu kişilik tipi de sebatlı ve daralmış kişilik olmak üzere iki alt tipi barındırmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Bütünleşmiş kişilik tipindeki bireyler yüksek yaşam doyumuna sahip, iyi işleyen, bilişsel yetenekleri tam, olgun, esnek bireylerdir.