Yaşlılarda Görülebilecek Sorunlar Ve Bakım Hizmetleri

Yanıt Açıklaması: Agnozi vücudun paralizi olan tarafının farkındalığında eksiklik ya da belirgin bir ilgisizlik ve etkilenen taraftaki çevrenin ihmali/göz ardı edilmesi şeklinde bir algı eksikliği şeklinde tanımlanmaktadır (aleksi: yazılı metni tanımada yetersizlik, anosognozi: yetersizlikleri reddetme). Ayrıca agnozisi olan SVH hastaları banyo yapma, tıraş olma, makyaj ve saç tarama gibi günlük yaşam aktiviteleri (GYA) sırasında vücudunun etkilenen tarafını görmezden gelebilir. Tüm bu nedenlerle yaşlılarda düşme sorunu gelişme riski yüksektir. Bakım veren bu sorunları dikkate alarak düşmeyi önleyecek girişimlerde bulunmalıdır. Bu girişimler; • Hasta ve yakınlarına oda tanıtım yapılmalı, çağrı zili kullanımı ve düşme riski hakkında bilgi verilmeli ve odanın düzenlemesi hastaya uygun şekilde yapılmalı • Hasta odalarında ve diğer kullanım alanlarında, hastaların çarpmasını ve düşmesini önleyecek şekilde düzenlemeler yapılmalı • Yatağın seviyesi yaşlıya uygun olmalı • Hasta yataktan kademeli şeklide kaldırılmalı • Tekerlekli sandalyeye oturtma esnasında düşmemesi için kemer kullanılmalı ve sandalyenin ayakları kilitlenmeli • Hasta ayakta durmakta zorlanıyorsa walker ya da baston gibi yardımcı araçlarla hasta desteklenmeli • Hastaya aktiviteleri için zaman tanınmalı ve acele ettirilmemeli

Yanıt Açıklaması: Yaşlı DM Hastalarında DM Kontrolünü Etkileyen Faktörler: Duyu değişiklikleri Gıda hazırlamada ve gıda emilimindeki değişiklikler Susama ve açlık hissinde değişiklikler Böbrek ve karaciğer fonksiyonlarında değişiklikler Diğer hastalıkların etkisi Egzersiz ve hareket yeteneğinin azalması İlaçlar Nörolojik ve psikiyatrik sorunlar Sosyal faktörler

Yanıt Açıklaması: SVH Uyarıcı Belirtileri Beş önemli uyarıcı belirtisi bulunmaktadır. • Vücudun bir tarafında yüz, kol ve bacakta ani güçsüzlük ve zayıflık • Baş dönmesi, denge ve koordinasyon kaybı • Ani, şiddetli ve açıklanamayan baş ağrısı • Ani konfüzyon (bilinç bulanıklığı) ve konuşma ve anlamada güçlük • Bir ya da her iki gözde görmede bozulma

Yanıt Açıklaması: Yaşlı bireyin kendisinden kaynaklanan risk faktörleri; • 75 yaş ve üzerinde olma • Kadın olma • Dul olma/yalnız yaşama • Eğitim seviyesi/hiç eğitim almamış olma • Sosyal güvencenin olmaması • Ekonomik bağımlılık • Çocuğunun/akrabasının evinde ikamet etme • Dört ya da daha fazla kişi ile birlikte/geniş ailede yaşama • Hafif/orta bilişsel bozukluğu olma (Alzheimer vb. rahatsızlıklar) • Kronik hastalığı bulunma/Fiziksel ve mental bozukluk • Fiziksel engeli bulunma • Günlük yaşam etkinliklerinde yetersiz olma/başkalarına bağımlı olma • Aile içi ilişkilerinin kötü olması

Yanıt Açıklaması: Verilenlerin hepsi istismar ve ihmal belirtileri arasında yer aldığı için doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Paralizi hemipleji (vücudun bir tarafında görülen güç kaybı) ve hemiparezi (Vücudun bir tarafındaki kaslardaki görülen kuvvet kaybı) istemli hareketlerde motor kontrolün azalmasına neden olur. Bu nedenle hastalarda ciddi anlamda hareketlerde bozulma ve özbakım aktivitelerini gerçekleştirmede sorunlar gelişebilir. Eğer sakıncası yoksa hastaların ilk 24 saat içinde rehabilitasyon programına alınması önerilmektedir.

Yanıt Açıklaması: KOAH’lı hastaların oksijen tedavisi alırken dikkat edilmesi gereken kurallar şöyle sıralanabilir: Oksijen tedavisinin günde en az 15-16 saat (özellikle geceleri) uygulanması gerekir. Önerilen oksijen akış hızının dışına çıkılmamalıdır. Oksijen kosantratörünün düzenli bakımı yapılmalıdır. Nasalkanül ve nemlendiriciler temiz tutulmalı, kirlendiğinde değiştirilmelidir. Oksijen cihazlarının yanında kibrit, çakmak yakılmamalı ve sigara içilmemelidir. Ayrıca oksijen tüpü veya konsantratörü ocak ve soba gibi yanıcı cihazlardan en az 2 metre uzakta tutulmalıdır. Doğru yanıt C’dir.

Yanıt Açıklaması: KOAH tanı ve değerlendirmesinde spirometrenin önemli bir yeri vardır. Spirometre ile zorlu vital kapasite (FVC), bu manevranın 1. saniyesinde dışarı verilen hava hacmi (FEV1) ölçülmekte ve FEV1/FVC oranıhesaplanmaktadır. Spirometrik ölçümler yaş, boy, cins ve ırka göre belirlenen referans değerlerle karşılaştırılarak değerlendirilir. FEV1/FVC <%70 ise hastada hava akımı kısıtlanmasının olduğu doğrulanmakta ve hasta KOAH olarak değerlendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kegel egzersizinin günde 2-3 kere, minimum 30-45 kez yapılması önerilir. Egzersizin değişik pozisyonlarda yapılması mesane boynu ve üretranın abdominal kavitede stabilizasyonunu sağlar. Kegel egzersizlerinin fizyolojik etkileri iki hafta sonra ortaya çıkmaya başlar, 6 ile 8 haftada şikâyetlerde azalma olur. Ayrıca, yaşlı hastalarda egzersize yanıt daha uzun bir sürede alınabilir. Dolayısıyla doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Tromboz: Tromboz serebral iskeminin (beyin dokusunun beslenememesinin) en yaygın tipidir. Serebral infarktlar (damar tıkanıklığı) çoğu kez aterosklerotik (sertleşmiş) bir damarın tıkanması sonucu ortaya çıkmış olup buna tromboz denir. Tıkanma serebral damarların servikal veya intrakranial bölümünde olabilmektedir. Burada beyin kan akımında yavaşlama, damar yapısında değişiklikler, pıhtılaşma bozuklukları ile hiperlipidemi (kan kolesterol seviyesinin artması) vb.

Yanıt Açıklaması: Yaş, cinsiyet, ırk, ve genetik gibi sıralanabilen faktörler değiştirilemeyen risk faktörleridir. Cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Hemorajik SVH: Kanama nedenleri arasında hipertansiyon (yüksek tansiyon), anevrizma (damarlarda yırtılma), diabet ve travmalar sayılabilmektedir. Literatürde yetişkinlerde görülen hemorojik SVH türünün en önemli nedeninin hipertansiyon olduğu bilinmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılarda karbonhidrat metaboliz- ma bozuklukları, glukoz intöleransı (şekerin hüc- reler tarafından alınamaması), pankreastan insülin sekresyonunda azalma gibi nedenlerle daha fazla DM gelişebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Erişkin bireylerde hipertansiyon sistolik kan basıncının yüksekliği 140 mmHg dan olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Beyin kan akımında yavaşlama, damar yapısında değişiklikler, pıhtılaşma bozuklukları ile hiperlipidemi (kan kolesterol seviyesinin artması) vb. risk faktörleri artırıcı rol oynamaktadır. Hipertansiyon, Hemorojik SVH türünün en önemli nedenidir.

Yanıt Açıklaması: KOAH’da kullanılan non-farmakolojik yöntemlerhasta eğitimi, pulmoner rehabilitasyon, uzun süreli oksijen tedavisi ve evde uzun süreli mekanik ventilasyondur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Apraksi önceden öğrenilmiş motor becerileri komutla ya da taklit yoluyla yapma becerisinin eksikliği olarak tanımlanır. Sağ beyin küresindeki inmeden sonra olur. Anlama ya da paralizi ile ilgili olmaksızın motor hareket ya da becerileri planlama ya da uygulamada görülen sorundur. Bu durum hastanın daha isteksiz olmasına ve daha fazla bağımlı olmasına neden olabilir.

Yanıt Açıklaması: Kan basıncı, vücudun aktivitesine, duygu duru­muna ve günün saatlerine bağlı olarak değişiklikler gösterebilmektedir. Bu değişiklikler sırasında en yüksek kan basıncı seviyesi genellikle günün 08.00 ile 12.00 saatleri arasında görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Ev dışında şiddet, aile öyküsünde yaşlı istismar ve ihmalini düşündürecek bulgulardan biridir. Diğer şıklarda verilen durumlar ise sağlık öyküsünde yaşlı istismar ve ihmalini düşündürecek bulgulardır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Söz konusu kanun ve maddesi A seçeneğindeki gibidir.