Yaşlılarda Görülebilecek Sorunlar Ve Bakım Hizmetleri

Yanıt Açıklaması: Artrit, osteopeni, osteoporoz ve sarkopeni gibi kas iskelet sistemi hastalıkları kas,tendon, kemik ve eklemlerin yapısını olumsuz etkileyerek yaşlıhareketlerinin bozulmasına ve düşmelere neden olurlar.

Yanıt Açıklaması: Yaşlıların düzenli ilaç saatlerine adapte olmalarını zorlaştıran faktörler üç başlık altında toplanmaktadır. Bunlar aşağıdaki gibidir: Birey ile ilgili faktörler: Sosyodemografik (yaş,cinsiyet vb.) durum, eşlik eden farklı hastalıklar, kognitif yetenek, sağlık okuryazarlığı, sağlık inançları. İlaçlarla ilgili faktörler: ilaç sayısı, yan etkileri, rejimi uygulama yolu. Diğer faktörler: Hasta sağlık profesyoneli iletişimi, ilaca ulaşım, maliyet, sosyal destek sistemleridir. Dolayısıyla, doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Arter kan basıncının evde izlenmesinin neden­leri aşağıda verilmiştir. a. “Beyaz önlük” hipertansiyonundan ayırt edilmesi b. Kan basıncı yükselmelerinde ve sınırda hi­pertansiyonda günlük kan basıncı değerle­rinin belirlenmesi c. Antihipertansif ilaçların etkinliğinin değer­lendirilmesi d. Hastanın tedavi planına uyumunun sağ­lanması e. Maliyetin azaltılması

Yanıt Açıklaması: Üriner inkontinansın belirti ve bulguları aşağıdaki gibidir: • Mesanenin yetersiz boşalması • Tuvalete zamanında ulaşılamaması • Acil idrar yapma hissi • Sık idrara çıkma • Gece idrar kaçırma • İstemsiz idrar yapma • Kötü hijyen ya da enfeksiyon belirtilerinin olması Oysa IV. maddede verilen ifade üriner inkontinansın risk faktörleri arasında gösterilir. Dolayısıyla, doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yaşlının ilaç uyumunda etkili öncelikli faktörler üç kategoride toplanabilir. Bunlar: Birey ile ilgili faktörler: Sosyodemografik (yaş,cinsiyet vb.) durum, eşlik eden farklı hastalıklar, kognitif yetenek, sağlık okuryazarlığı, sağlık inançları, İlaçlarla ilgili faktörler: ilaç sayısı, yan etkileri, rejimi uygulama yolu, Diğer faktörler: Hasta sağlık profesyoneli iletişimi, ilaça ulaşım, maliyet, sosyal destek sistemleridir. Bu bilgiler ışığında doğru cevap kognitif yetenek olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yaşla birlikte kan basıncında artma görülmesinin temel nedenleri arasında; • Büyük arterlerdeki elastisite kaybı • Atheroskleroz gibi farklı nedenlerle damar rijiditesinin artması • Kalpteki (kollejen lif ) yapısal değişiklikler • Kalp ileti sistemindeki bozukluklar • Kalbin hipertrofisi • Kanın yoğunluğu sayılabilir. Yaşlı bireyde sistolik basınç artarken diyastolik basınç değişmeyebilir ya da hafif değişkenlik gösterebilir. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Üriner inkontinans, kadınlarda 80 yaşına kadar erkeklerden 1,3-2 kat daha sık görülürken, 80 yaşından sonra her iki cinsiyette benzer oranlarda görülmektedir. Dolayısıyla, doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hasta tarafından ilacın reçete edildiği dozda ve düzende alınması ilaç uyumu şeklinde ifade edilir. Oysa, polifarmasi çoklu ilaç kullanımı anlamına gelmektedir. Organizmaya alınan bir ilacın belli bir zaman içinde; ilacın etkisinin veya etkinliğinin şekli, gücü ve süresini inceleyen bilim dalına  da farmakodinami denir. Farmakokinetik ise, organizmaya alınan bir ilacın belli bir zaman içinde; emilim, dağılım, metabolizma ve atılımının olaylarını inceleyen bilim dalıdır. Emilime uğrayan ilacın kan ya da lenf dolaşımına karışarak hedef organdaki reseptörüne ulaşması da dağılım adını alır. Dolayısıyla, doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Erişkin bireylerde hipertansiyon sistolik kan basıncının 140 mmHg’ dan ve/veya diyastolik kan basıncının 90 mmHg’ dan yüksekliği olarak tanımlanmaktadır. Hipertansiyonun ilaçlı tedavisinde diüretik, kalsiyum kanal blokörü, anjiotensin dönüştürücü enzim inhibitörü, anjiotensin reseptör blokörü ve beta blokör gibi anti hipertansiflere yer verilmektedir. Hipertansiyonun ilaçsız tedavisinde ise yaşam biçimi değişikliklerine gidilmektedir. Hipertansiyondan korunmak için sodyum kullanımının azaltılması gerekmektedir. Doğru yanıt E’dir.

Yanıt Açıklaması: Hipertansif yaşlı bireyde bakım ilkeleri başlıklı konu.

Yanıt Açıklaması: Hastane ortamı ya da hekim ofisinde ölçülen kan basıncının yüksek bulunmasına karşın günün diğer saatlerinde evde ve klinik dışında yapılan ölçümlerin normal olması “beyaz önlük hipertansiyonu” olarak tanımlanır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Hipertansiyon tanısı konulmuş bireylerde ise hipertansiyon yönetimi için hedef; sistolik kan basıncının 140 mmHg ve diyastolik kan basıncı­nın ise 90 mmHg nın ve beraberinde kronik has­talık var ise 130 ve 80 mmHg ve altında tutulması olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Dünya Sağlık Örgütü (WHO), yaşam biçimi değişikliklerinin yararlarını şu şekilde özetlemiştir; • Kan basıncını düşürmek, • Antihipertansif ilaçlara olan gereksinimi azaltmak ve bu ilaçların etkilerini en üst düzeye çıkartmak, • Bireydeki diğer risk faktörlerini azaltmak, • Primer hipertansiyondan korunmaktır.

Yanıt Açıklaması: Yağmur/ kar yağması ve buzlanma gibi durumlarda kaymayı önleyici güvenlik önlemlerialınması, dışarıya ait önlemler içinde değerlendirilebilir.

Yanıt Açıklaması: Üriner inkontinans için temel değerlendirme; ayrıntılı bir öykü alınması, fizik muayene, idrar tetkiki, en az 3 günlük mesane günlüğü tutulması ve postmiksiyonel rezidu (PMR) tayini ile yapılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Çevresel önlemler konut içi düzenlemeler ve dışarıya yönelik düzenlemeleri kapsar. Sokak, cadde, kaldırım ve merdivenlerde yeterli aydınlatma olması dışarıya yönelik önlemlerdendir. Diğer şıklarda verilen bilgiler bireysel önlemlerle ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Fazla sıvı atılımı

Yanıt Açıklaması: Biyotransformasyon ad verilen ilaç metabolizmasının büyük oranda karaciğerde aktif ya da inaktif metabolit türevlerine dönüşmesine metabolizma denir. İlaçların organizmadan başta böbrekler olmak üzere idrar, feçes, tükrük vb. şeklinde elimine olmalarına atılım denir. Yaşla birlikte karaciğer ve böbreklere giden kan akımı azalmakta buna bağlı olarak metabolizma ve atılım değişmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: “Acil hipertansiyon” önemli derecede organ hasarına sebep olan hatta kısa süre içinde ölüme neden olabilen bir durumdur. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Hipertansiyon belirtileri arasında; • genellikle başın arka bölgesinde gelişen baş ağrısı • burun kanaması • kulak çınlaması • baş dönmesi • çarpıntı • bayılma yer almaktadır