Temel Sağlık Ve Hastalık Bilgisi

Yanıt Açıklaması: Yaşlanmanın Duyusal Sistem Üzerine Etkileri İnsanın özel duyu sistemleri insana has yüksek beyin fonksiyonlarının temel elemanlarıdır. İnsanın çevresindeki değişiklikleri algılaması ve sosyal ilişkileri özel duyu sistemi duyarlılığına ve beyin fonksiyonlarına bağlıdır. Özel duyu sisteminde yaşlanmayla birlikte şu değişimler gözlenir: Yaşlanmanın Görme Duyusu Fonksiyonları Üzerine Etkileri: 40 yaşlarından itibaren göz bebeği (pupilla) çapı küçülür, ışığa verilen cevap uyumu azalır. Bu nedenle yaşlılarda cismi net görebilmek için gençlere göre 3 kat daha fazla ışıklandırmaya ihtiyaç vardır.

Yanıt Açıklaması: Vücut Kitle Endeksi ağırlığın boyun karesine oranıyla bulunur. Kitle endeksi en yukarıda 29.9 olarak alınabilir. İşlem kolaylığı açısından 30 = X / 2.2  X ağırlık = 30 x 4 = 120 Bu kişi 120 Kilo olsa idi Vücut Kitle endeksi 30 olduğundan şişman sayılacaktı. O zaman kişi en fazla 119 Kilo olabilir. Doğru yanıt 'D'.

Yanıt Açıklaması: Fenilketonüri: Otozomal resesif (çekinik) kalıtım gösteren doğumsal bir hastalıktır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Atelektazi, akciğerin bir kısmının ya da akciğerlerden birinin tümüyle büzüşerek genişleyememesi ve fonksiyonunu yitirmesidir. Atelektazi durumunda daha az hava içeren akciğer dokusu oluşur. Bu durum, oksijenlenmeyi azaltır ve mikrobik hastalıklara yol açar.

Yanıt Açıklaması: Dengesiz beslenme sağlıklı yaşam davranışlarından biri olamaz. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Yetersiz fiziksel aktivite obezite, şeker, kanser, depresyon ve kemik erimesi gibi bir takım sağlık sorunları ve hastalıka yol açar. Ancak virüslerle bulaşan grip bu hastalıklardan biri değildir. Doğru yanıt 'C'.

Yanıt Açıklaması: İki gebelik arasındaki sürenin anne sağlığı için risk oluşturmayacak şekilde düzenlenmelidir. Bu süre en az 2 yıl, ideali de 3 yıl olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Dünya Sağlık Örgütüne göre 65 yaş ve üzeri insanlar yaşlı olarak tanımlanmaktadır. • 65 - 74 yaş Genç Yaşlı, • 75 - 84 yaş Orta Yaşlı, • 85 üzeri yaş, İleri Yaşlı (ihtiyarlık) olarak sınıflandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: D seçeneğindeki husus anneye sağlayacağı yararla ilişkilidir. Bu hususta yenidoğan bebekle ilgili doğrudan bir alaka yoktur, poster ile de ilişkili değildir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlanırken bütün kas sistemleri ( kalp, iskelet ve düz kas) küçülerek azalır. Azalan kas dokusunun tersine, hareket ve kuvvete yararı olmayan fakat kilo artırıcı etkileriyle fazladan yük oluşturarak yaşam maliyetini yükselten yağ dokusu artar. Kas kitlesinde azalma, kas gerilimini azaltarak vücutta kuvvet kaybına yol açar. Yaşlandıkça sadece kas dokusundaki kayıplar bile bütün fonksiyonları eninde sonunda kas kuvvetine bağlı insan yaşamının sürdürülebilmesini gittikçe imkânsız hâle getirir. Örneğin; yürüme, koşma, taşıma, merdiven çıkma zorlaşır. Nefes alıp vermek için gerekli kas gücü sağlanamadığından göğüs hareketleri yetersiz kalır. Derin soluk alıp verme kapasitesi azalır. Sindirim faaliyetlerine katılan mide bağırsak kas gücünde azalma kabızlık da yapar. İdrar kesesi kas gücü azalınca özellikle kadınlarda idrar tutulamadığı için idrar kaçırma şikâyetleri artar. Vücutta kalsiyum tutulamayıp aksine vücuttan kalsiyum atılımının artması nedeniyle kemiklerde kalsiyum kayıplarına (osteoporozis-kemik erimesi), kalsiyum kaybı kemik yoğunluğunun azalmasına, kemik yoğunluğunun azalması kemiklerin dayanıklılığında azalmaya, kemiklerin dayanıklılığında azalma, vücut ağırlığının taşınamamasına ve kemiklerde darbelere karşı kolayca kırılmalara yol açar. Omurga ve kaburga kemiklerindeki kayıplar vücut dikliğinin (postür) bozulmasına, boyun kısalmasına neden olur. Kemikler ve kemikler arasında bağlantı yapıları olan eklemlerde bozulmalar artritis (kireçlenme, eklem iltihabı, osteoartrit) denilen acılı-ağrılı hareket kısıtlılığına yol açar. Yaşlılarda artrit (kireçlenme) oldukça yaygındır ve ağrı ile birlikte ileri derecede hareket kıstlılığı oluşturabilir. Artritli kişlerde kemik ve eklemler çeşitli seviyelerde yapı ve fonksiyonlarını kaybetmiş olabilir. Öte yandan özellikle kadınlarda osteoporozis görülmesi yaygındır. Bu tür yaşlıları hareket ettirirken çok dikkatli olunmalıdır. Çünkü hareketler çok ağrılı olabilir ya da kolayca kırıklar ya da çıkıklar oluşabilir. Kemikler üzerindeki deri, çatlamalara ve basınç karşısında morarmaya meyillidir.

Yanıt Açıklaması: Yemek sonrası egzersize başlamak için en az 2 saat geçmesini bekleyiniz.

Yanıt Açıklaması: Nöro-endokrin teori: Yaşlanma, en başta vücudun ana hormon üreticisi olan beyindeki hipotalamus-hipofiz bezlerinde yapılıp kana verilen hormonların üretimini azaltır, hormon yetersizlikleri, vücut hücrelerinin bakım, onarım, yenilenme ve diğer faaliyetlerini olumsuz etkileyerek fonksiyon kayıplarına ve yaşlanmaya yol açar.

Yanıt Açıklaması: Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda risk gurupları aşağıdaki gibidir; • Ergen Yaştaki Kızlar: Vajen ve serviks (rahim ağzı) dokusunun zayıf olması nedeniyle enfeksiyonlara duyarlı olması, ilk cinsel deneyim yaşının düşmesi ve birden fazla cinsel eşin olması durumunda enfeksiyon etkenlerinin bulaşmasını kolaylaştırmaktadır. • Kadınlar: Cinsel organlarının anatomik ve fizyolojik yapısı nedeniyle erkeklere göre mikroorganizmaların daha rahat bulaşabildiği, üreyebildiği ve etkilenmesine neden oldukları bir durum oluşturmaktadır. • Sünnetsiz Erkekler: Sünnet derisi ile penis arasındaki boşluk, mikroorganizmalar için uygun ortam oluşturur. • Birden fazla cinsel eşi olanlar. • Birden fazla cinsel eşi olup korunmasız ilişkide bulunmuş/devamlı bulunan kişiler. • Uyuşturucu kullananlar ve uyuşturucu kullanan cinsel eşi olanlar. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Besin maddelerinin belli bir program dâhilinde belirli aralıklarla alınmasına dengeli beslenme, vücudun ihtiyacı olan maddelerin yeterli miktarlarda alınmasına yeterli beslenme, sağlıklı besin maddeleriyle beslenme işlevine de sağlıklı beslenme denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sağlığın pozitif anlamda en iyi tanımını Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ=WHO) 1948’de yapmıştır. Bu tanıma göre sağlık, “sadece hastalık ve sakatlığın olmaması değil, fiziksel, mental (zihinsel, akılsal ve duygusal) ve sosyal yönden tam bir iyilik hâli” olarak ifade edilmektedir. Bu tanımın önemi, sağlığın fiziksel yönüne olduğu kadar psikolojik ve sosyal boyutlarına da vurgu yapmasıdır. Sağlık, günlük yaşam için bir kaynaktır, hayatın amacı değildir. Sosyal ve kişisel kaynakları ve fiziksel kapasiteyi öne çıkaran pozitif bir kavramdır.

Yanıt Açıklaması: Temel korunma toplumu sosyal, ekonomik ve kültürel yönden kalkındırarak hastalıklarda rol oynayan etmenlerin etkisini azaltmak ya da ortadan kaldırmaktır. Belli bir hastalığa özgü olmayıp birçok hastalığa ve genel yaşama ilişkin önlemlerdir. İlgili konuda mevzuat çıkartılması yoluyla yapılan korumadır. Örneğin; araçlarda sürücü ve yolcuların kemer takma zorunluluğunun mevzuatla tanımlanması ile herhangi bir kaza durumunda insanların yaralanmasını ve ölümlerini önlemek amaçlanır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kanuni Sultan Süleyman’ın Zigetvar Kalesi alınırken hasta yatağında söylediği söz “Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi, Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi” dir. Cevap:A

Yanıt Açıklaması: Genetik (kalıtsal) kontrol teorisi: Hücre çekirdeklerinde bulunan ve DNA olarak adlandırılan genetik materyalimiz, yaşamın bedensel ve zihinsel faaliyeti için gerekli programlanmış bilgileri saklamaktadır. Genetik materyalin yaşam süresi içinde programlanmış bir saati olduğu ileri sürülmektedir.

Yanıt Açıklaması: İkincil (Sekonder) Korunma Hastalıkların belirtisiz dönemlerinde ya da belirtilerin (semptomların) hafif olduğu dönemlerde erken tanı ve etkin tedavi edilmeleridir. İkincil korumaya “erken tanı” hizmetleri de denir. Örneğin; meme kanseri taramaları, prostat kanseri taramaları, yendidoğanlarda hipotiroidi, fenilketonüri, işitme taramaları vb

Yanıt Açıklaması: Düşmeye meyilli yaşlıların egzersiz aktivitelerine özellikle denge (balans) hareketlerini eklemeleri çok önemlidir