Uluslararası Ticarette Vergilendirme

Yanıt Açıklaması: B dışındaki mali yükümlülükler, ithalat sırasında ilgili gümrük idarelerince tahsil edilir. Çevre katkı payı ithalattan önce bankalara yatırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yurtiçi teslimleri KDV’ye tabi olmayan mal veya hizmetler, Gümrük Kanunu’na yapılan göndermeyle istisna edilen ithalata tabi mal ve hizmetler, Gümrük Kanunu’nun (5/a ve 7. fıkraları hariç olmak üzere) 167. maddesinde yazılı mallar, geçici ithalat yoluyla getirilen mallar, hariçte işleme rejimi kapsamındaki mallar ve geri gelen eşya kapsamındaki mallardır. Ancak, Gümrük Kanununa göre geri gelen eşya dışarıda bir işleme tabi tutulduğu veya asli kısmına bir ilave yapıldığı takdirde eşyanın kazandığı değer farkının istisnaya dâhil olmayacak ve kazandığı değer kadar KDV’ye tabi olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Taviz listelerini açıklayan ülkeler bu listelerle kendilerini bağlamakta ve dolayısıyla üye ülkeler kendi başlarına taviz uygulamalarından vazgeçememekte veya gümrük vergisi oranlarını tek taraflı olarak değiştirememektedirler. Ancak, istisnai uygulama olarak ödemeler dengesi krizi içine giren ülkeler, gerekli görülmesi hâlinde, geçici olarak taviz listelerinden sapma gösterebilmektedirler.

Yanıt Açıklaması: Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF), yatırımların kalkınma planı ve yıllık programlarda tanımlanan hedeflere uygun olarak yönlendirilmesi ve ihtisas kredilerinin maliyetini düşürmek amacıyla T.C. Merkez Bankası nezdinde kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Eşyanın gümrük kıymetinin belirlenmesinde kullanılacak yöntemler sırayla: 1) Satış Bedeli Yöntemi, 2) Aynı eşyanın satış bedeli yöntemi, 3) Benzer eşyanın satış bedeli yöntemi, 4) İndirgeme yöntemi, 5) Hesaplanmış kıymet yöntemi, 6) Son yöntemdir.

Yanıt Açıklaması: Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF), yatırımların kalkınma planı ve yıllık programlarda tanımlanan hedeflere uygun olarak yönlendirilmesi ve ihtisas kredilerinin maliyetini düşürmek amacıyla T.C. Merkez Bankası nezdinde kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: (IV) sayılı listedeki mallar bakımından vergiyi doğuran olay: (IV) sayılı liste kapsamındaki malların; (i). Tesliminde vergiyi doğuran olay, bunların imal edenler ile ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satışını gerçekleştirenler tarafından teslimi, (ii). Tesliminden önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde vergiyi doğuran olay, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere, fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi, (iii). Kısım kısım tesliminin mutat olduğu veya bu hususta mutabık kalındığı hallerde vergiyi doğuran olay, her bir kısmın teslimi, (iv). Komisyoncular vasıtasıyla veya konsinyasyon suretiyle satışında vergiyi doğuran olay, imalatçı tarafından bu malların komisyoncuya veya konsinyi işletmelere verildiği anda değil, bu malların komisyoncular veya konsinyi işletmeler tarafından alıcıya teslimi, (v). İthalatında vergiyi doğuran olay, Gümrük Kanununa göre gümrük yükümlü- lüğünün doğması, ithalat vergilerine tabi olmayan işlemlerde ise gümrük beyannamesinin tescili anında meydana gelir.

Yanıt Açıklaması: "D" şıkkında belirtilen ifade harcama vergileri için yanlış ifadedir. Diğer şıklarda  belirtilen ifadeler doğru ifadelerdir. Dolayısıyla sorunun doğru yanıtı "D" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: DTÖ’nün gümrük vergileri ile ilgili düzenlemeleri kurucu anlaşma ekinde yer alan “GATT 94 Anlaşması”, “Kıymet Tespit Anlaşması” ve “Menşe-i Kuralları Anlaşması” olmak üzere üç anlaşmada somutlaşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ülkeler; farklı motivasyonlarla hâkimiyet gücünü uluslararası ticaret alanında gösterme eğilimindedir. Hâkimiyet gücünün gösterilmesinde gümrük vergileri bir araç olarak kullanılmaktadır. Ülkeler, uluslararası ticaret üzerinden alınan gümrük vergilerinin “tüketim etkisi”, “yeniden dağıtım etkisi”, “gelir etkisi”, “dış ticaret etkisi” ve “koruma etkisi” olarak bilinen beş temel etkisinden yararlanmayı amaçlamaktadır. Cevabımız B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Matrah, verginin hesaplanmasında esas alınan değer veya ölçüleri ifade etmek için kullanılan kavramdır. Gümrük vergisinin matrahı Gümrük Kanun ve Yönetmeliğinde “değer esaslı” olarak tanımlanmıştır. Gümrük Kanunun 24. maddesine göre gümrük vergisi matrahı “eşyanın gümrük kıymeti” olarak kullanılmakta ve “eşyanın satış bedeli” olarak belirlenmektedir. Satış bedeli, eşyanın satıcı tarafından teslim noktasına kadar yapılan giderler (nakliye, sigorta, ambalaj, yükleme) dahil fiyatıdır. Eşyanın satış fiyatının (dolayısıyla matrahın) uluslararası terminolojide, maliyet (mal bedeli), artı sigorta, artı navlundan oluşan CIF fiyat olduğu anlaşılmaktadır. Böyle bir fiyat satıcıya fiilen ödenen veya ödenecek tutarı ifade etmektedir. Ancak, ihracat işlemlerinde eşyanın satış bedeli FOB değer olarak kabul edilmektedir. Cevabımız E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hangi kıymet tespit yönteminin kullanılacağına karar verildikten sonra sıra satış bedeli üzerinden yapılacak ilaveler ve indirimler yoluyla matrahın belirlenmesine gelmiştir. Bu aşamada belirlenen satış bedeline, ithal eşyasının Türkiye’de çoğaltılmasından dolayı yapılan ödemeler ve dağıtım ya da tekrar satış için yapılan giderler dışında, yapılabilecek ilaveler Yönetmeliğin 43. maddesinde sayılmıştır. Bunlar özetle; Satın alma komisyonu dışındaki komisyonlar, Geçici ithalata konu edilmeyecek eşyanın bedelleri, Eşya bedelinden bağımsız olarak katlanılmak zorunda kalınan ambalaj giderleri, Eşyanın üretiminde “makine” veya “girdi” olarak kullanılan kalıp, araç-gereç bedelleri ve yarı mamulleri, Satış koşuluna bağlanmış royalti ve know-how ödemeleri, İthal edilen eşyanın ilk satışından sağlanan kazançtan ihracatçıya aktarılan tutarlar, İthal eşyanın TGB’ye giriş noktasına kadar yapılan “alıcının üstlendiği” sigorta ve nakliye giderleridir. Kanunu 17. maddesine göre satış bedeline bunlar dışında ilave edilebilecek hiçbir unsur bulunmamaktadır. Cevabımız C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Transfer fiyatlandırması, uluslararası ticaretin vergilendirilmesinde karşılaşılan sorunlardan biridir.

Yanıt Açıklaması: Geri gelen eşya kapsamındaki mallar, Hariçte işleme rejimi kapsamındaki mallar, Geçici ithalat yoluyla getirilen mallar KDV’de istisnadır. KDV bakımından vergiyi doğuran olay ise, gümrük vergisi ödeme mükellefiyetinin başlaması veya gümrük vergisine tabi olmayan işlerde gümrük beyannamesinin tescil edilmesidir. Gümrük vergisi ödeme mükellefiyeti de fiili ithal şartı ile doğduğu için, gümrüklemeden önceki rejimleri ifade eden antrepo vb. rejimine tabi mallar yönünden esasen KDV mükellefiyeti de söz konusu değildir. Özetle, ithal edilen eşyanın fiili gümrüklemesinden önce bu eşya ile ilgili her türlü mal hareketinin vergi dışında kalması zorunludur.

Yanıt Açıklaması: Gümrük vergilerinin genel özellikleri: Bir kamu gelir türü olması, İktisat politikası aracı olması, Uluslararası anlaşmalar tarafından şekillendirilmesi, Dolaylı vergi olup, harcama vergileri arasında yer alması, Vergi tahsil ve uyum maliyetlerinin düşük olası, Tarafsız bir vergi olması ve Özel ihtisas gerektirmesi, biçiminde sıralanabilir. Cevabımız E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hâlihazırda uluslararası ticarette ek mali yükümlülük olarak kullanılan dört fon bulunmakta olup bunlar: 1. Destekleme Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) 2. Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) 3. Toplu Konut Fonu (TKF) 4. Tütün Fonu

Yanıt Açıklaması: Gümrük vergilerinin en güç ve tartışmalı konularından biri “eşyanın gümrük kıymeti”nin belirlenmesidir. Gümrük vergisinin matrahı satış bedeli yöntemine göre tespit edilir. Eşyanın satış bedelinin belirlenemediği durumda kıymet tespit yöntemleri hiyerarşik olarak kullanılarak vergi hesaplaması yapılır. Diğer bir ifadeyle, bir üst yönteme göre kıymet tespitinin mümkün olması hâlinde, bir alt yönteme başvurulamayacağı hükme bağlanmıştır. Gümrük kıymetinin belirlenmesinde kullanılacak yöntemler sırayla: 1) Satış Bedeli Yöntemi, 2) Aynı eşyanın satış bedeli yöntemi, 3) Benzer eşyanın satış bedeli yöntemi, 4) İndirgeme yöntemi, 5) Hesaplanmış kıymet yöntemi, 6) Son yöntemdir. Cevabımız D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Harcama vergileri bağlamında “KDV” ve “ÖTV”, Ticaret politikası bağlamında “anti-damping vergisi” ve “telafi edici vergi”, yolcu beraberinde veya posta yoluyla gelen eşyadan alınan “tek ve maktu vergi” ve kıymetli kağıtlar üzerinden alınan “damga vergisi”dir. Fon niteliğinde alınan ek mali yükümlülükler ise “destekleme fiyat istikrar fonu”, kaynak kullanımı destekleme fonu”, toplu konut fonu” ve “tütün fonu”dur.

Yanıt Açıklaması: Dış ticaret işlemleriyle bağlantılı çok sayıda mali yükümlülük bulunmaktadır. Bu mali yükümlülüklere yükümlülüğün konusu itibariyle bakıldığında, sadece gümrük vergileri ve Toplu Konut Fonu’nun (TKF) konusunu dış ticaret işleminin oluşturduğu söylenebilir. Bu iki mali yükümlülük ithalat veya ihracat yapıyor olma karşılığında alınmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Özel tüketim vergisi; kanuna ekli dört listede yer alan mallardan, katma değer vergisine ek olarak, tek aşamada ve yine kanunda öngörülen iktisadi aşamada alınan bir harcama vergisi türüdür. Doğru cevap "C" şıkkıdır.