Lojistik Planlama Ve Modelleme

Yanıt Açıklaması: Stok yönetimi probleminin yapısı ve özellikleri nedeniyle farklı modeller geliştirilmiştir. Modellerdeki farklılıkların nedenleri şöyle verilebilir: • Parametrelerin belirli veya rassal olması hâli: Talep, ürün teslim zamanları, fiyatlar gibi parametrelerin önceden kesin olarak bilinmesi veya biliniyor olduğunun varsayılması hâlinde daha kolay bir yapı ortaya çıkar ve bunlara belirli stok modelleri denir. Çözümü de daha kolay modellerdir. Öte yandan bu parametrelerin olasılıklı (rassal) olarak biliniyor olması hâlinde rassal modeller ortaya çıkar. • Malzemenin tüketim hızı: Malzeme tüketim hızı stokta bulundurulacak miktarı etkiler. Hızlı tüketilen bir malzeme varsa ona dair öngörülebilir bir talep var demektir. Bu nedenle stokta fazla malzeme tutulmasına gerek duyulmaz. Öte yandan seyrek tüketilen bir malzeme için durum farklıdır. Seyrek tüketim çoğu zaman yedek parçalarda görülür. Bu tür parçalara nadiren talep olur ve talep olduğunda da üretmek çok maliyetli olacağı için önceden belli bir süre için ihtiyacı tahmin edip parçayı üretmek ve elde bulundurmak istenir. • Ürün sayısı: Tahmin edilebileceği gibi tek bir ürün için stok izlemek çok daha kolayken çok sayıda ürünün olduğu bir sistemde stok izlemek NP yapıda bir problemle karşılaşılmasına neden olur. • Malzeme temin hızı: Hızlı temin edilen bir malzeme için çok stok tutmaya gerek olmayacağı açıktır. Öte yandan uzun temin süresi olan bir malzeme için stokta tutulacak miktarın belirlenmesi daha kritik bir konudur. • Stoklama yerinin sayısı: Stoklama yerinin tek olması çözümü kolaylaştırmakta ama çok olması ise zorlaştırmaktadır. Çok stok yerinin olması hâlinde nerede ne kadar stok tutulması gerektiği sorunu ortaya çıkmaktadır

Yanıt Açıklaması: Maddeler halinde belirtilen ifadelerin hepsi depo yeri seçimini etkileyen faktörlerdir. Yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Filo karması problemleri, mürettebat çizelgeleme, yük birleştirme, araç rotalama ve araç yükleme unsurlarını kapsar. Tedarikçi seçimi tedarik zinciri problemleri kapsamındadır. Yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Etmen-puan yöntemi, sayısal olarak değerlendirilmesi yapılamayan etmenlerin diğer etmenlerle birlikte değerlendirilmesi için kullanılır. Yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Filoda yer alacak araç türü seçimlerinde etkili olan faktörler taşınacak ürün özellikleri, taşıma ortamına erişim kolaylığı, maliyetler, bakım imkânları, taşıma süreleri, araç özellikleri, servis alanı özellikleri, güvenlik ve yasal mevzuatlarla ilgili hükümlerdir. Bu bağlamda doğru cevap E dir.

Yanıt Açıklaması: Mürettebat çizelgeleme (Crew scheduling) hem uçak firmalarının karşılaştığı bir sorundur. Burada sorun, mürettebatın dinlendikten sonra mümkün olduğunca az bekletilerek yeni bir uçuşa atanmasını sağlamaktır. Bir diğer deyişle uçuş planları ile mürettebatları eşleştirmek gerekir. Hava kargo taşımacılığında da aynı problem söz konusudur. Uçak mürettebatının çizelgelenmesi, çözümü oldukça zor bir problemdir ve sütun türetme tekniği (Column generation) ile ve sezgisel yaklaşımlar kullanılarak çözüm aranır. Doğru cevap: A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Lojistik yönetimindeki zor eniyileme problemlerinden biri de araç yükleme (Vehicle loading) problemidir. Kargo yükleme veya konteynır yükleme isimleriyle de anılmaktadır. Araç yükleme problemi eldeki yüklerin (kutuların) taşıma kapasitesini veya aracın yükleme hacmini eniyi kullanacak şekilde nasıl yüklenmesi gerektiğinin belirlenmesidir. Amaç fonksiyonu, kullanılmayan kapasitenin enküçüklenmesi olarak tanımlanır. Planlama anlık (online) veya periyodik (offline) olarak yapılabilir. Doğru cevap: D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: D, herhangi bir sefere atanabilir sürücüler kümesi ve L planlama dönemindeki tam yük seferler kümesi olsun.

Yanıt Açıklaması: Standardizasyon • Teknik ekipmanların ayarlanması • Ürün toplamada ara aşamalarının standartlaştırılması • Ölçülerin standartlaştırılması ve uluslararası ekipmanların kullanımının sağlanması

Yanıt Açıklaması: Yerel taşımacılıkta çoğunlukla karayolu ve demiryolu kullanılırken, uluslararası taşımacılıkta denizyolu ve havayolu da önemli bir yer tutar. Bu bağlamda doğru cevap E dir.

Yanıt Açıklaması: Lojistik ağlar stratejik seviyede işletmenin genel üretim stratejisine göre uygun olacak şekilde tasarlanır ve aşağıdaki konularda tercihler yapılır:• Lojistik ağ yapının işleyişi hakkında temel prensiplerinin belirlenmesi, • Stratejik ortakların ve olursa bu ortaklığın ana esaslarının belirlenmesi, • Pazardaki rakiplere göre işletmenin lojistik yeteneklerinin konumlandırılması, • Hedef pazardaki müşteri hizmetlerinin genel yapısının belirlenmesi, • Dış kaynak kullanılacak alanların belirlenmesi, • İnsan kaynağı felsefesinin belirlenmesi vb. Taktik seviyede, bir işletmenin lojistik ihtiyaçlarının gereken yerde uygulanacak şekilde tüm boyutlarıyla nasıl karşılanacağının cevabının detaylı biçimde verilmektedir. Taktik seviyede, işletme yönetimince belirlenmiş stratejilere uygun lojistik politikaları belirlenmektedir: • Lojistik ağ yapısının idari yapısının oluşturulması

Yanıt Açıklaması: macar algoritması

Yanıt Açıklaması: Ürüne göre konumlandırma: Ham madde ömrü ve lokasyonlarına yakınlık ile tedârik maliyetlerinin yüksekliği öncelikli olarak dikkate alındığı için, tedarik kaynağına yakın noktalarda yer seçimi yapılır.

Yanıt Açıklaması: Denizyolu taşımacılığı özellikle uluslararası taşımacılıkta tercih edilen bir taşımacılık ortamıdır. Dünya ticaret hacminin yaklaşık %80’i denizyolu ile taşınmaktadır (UNCTAD, 2011). Ayrıca, denizyolu taşımacılığı havayolu taşımacılığına göre daha ucuzdur.

Yanıt Açıklaması: Sınırlı sayıdaki seçeneğin birden fazla ölçüt temelinde seçimini sağlayan çeşitli çok ölçütlü karar verme teknikleri bulunmaktadır. Saaty (1980, 1986) tarafından geliştirilen Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP), çok ölçütlü karar verme problemleri için kullanılan bir tekniktir. AHP genel olarak bir seçim ve önceliklendirme aracı olarak kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra, geliştirilen bir AHP modeli, seçenekler olmaksızın sadece ele alınan problemin önemli ölçütlerini ağırlıklandırmak amacıyla da kullanılabilir. Bu ünitede ele alınan filo karması belirleme probleminde, hangi araç türünden filoda ne oranda olması gerektiği bir AHP modeli ile belirlenebilir. Her bir filo türünde, filo karması bir AHP modeli ile belirlenebilir. İzleyen bölümde örnek olarak demiyolu taşımacılığında filo karmasının belirlenmesi için bir AHP modelinin nasıl kurulacağı ele alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Denizyolu taşımacılığı özellikle uluslararası taşımacılıkta tercih edilen bir taşımacılık ortamıdır. Dünya ticaret hacminin yaklaşık %80’i denizyolu ile taşınmaktadır

Yanıt Açıklaması: Lojistik ağının uzun vadeli ve sürdürülebilir başarısı aşağıdaki faktörlere bağlıdır: • Stratejik odak • Gelecek için adaptasyon • Entegre ve bütünsel tasarım • Organizasyonel yapılanma • Alandaki operasyonlarla bağlantılı uygulama

Yanıt Açıklaması: Günümüzde pek çok alandaki araştırmacıların çalışmalarını gerçekleştirirken izledikleri yol, doğrudan gerçek sistem veya yapı üzerinde çalışmak değil, onun bir benzerini yaparak bunun üzerinde çalışmak ve eğer elde edilen sonuçlar olumluysa bunları gerçek sisteme uyarlamaktır. Özellikle pahalı ve gerçekleştirilmesi zahmetli sistemler ve yapılar için bu yola çok başvurulur. Örneğin; bir uçak mühendisi yeni bir uçak kanadı tasarımı üzerinde çalışıyor olsun.

Yanıt Açıklaması: Özel konteynırlardaki yüklerin ekstra bir boşaltma işlemi yapmadan, demiryolu, denizyolu ve havayolu araçlarının birinden diğerine aktarılması yoluyla yapılan taşımacılık işlemi intermodal (karma) taşımacılık olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde lojistik köyü diye isimlendirilen merkezlerin aslında birer ana üs dağıtım noktası olduğu söylenebilir. Kargolar burada toplanıp sını andırılmakta ve başka bir noktaya topluca taşındıktan sonra ayrıştırılarak kendi yollarına farklı araçlarla devam etmektedir. Yanıt C seçeneğidir.