Lojistik Maliyetleri ve Raporlama 1

Yanıt Açıklaması: Kapasite farkı bir işletmenin üretim kapasitesinden, gerçekleşen üretim miktarının düşülmesiyle elde edilen sonucun sabit genel üretim giderleri yükleme oranı ile çarpılması sonucunda elde edilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Tekdüzen Hesap Planı’nda 7 nolu hesap sınıfı maliyet hesaplarına ayrılmıştır. Türkiye’de uygulanmakta olan muhasebe sistemine göre maliyetler 7/A seçeneği ile 7/B seçeneği olmak üzere iki farklı yaklaşım esasına göre kayıtlanabilmektedir. 7/A seçeneğine göre maliyetler fonksiyon esasına (ortaya çıktıkları yere göre) kayıtlanırken, 7/B seçeneğine göre maliyetler çeşit esasına göre kayıtlanmaktadır. Mevzuatımıza göre aktif büyüklük ve satış cirosu esasına göre belli bir büyüklüğe erişmiş üretim ve hizmet işletmelerinin maliyetlerini kayıtlarken 7/A seçeneğini kullanmaları zorunludur.

Yanıt Açıklaması: Finansal olay ve faaliyetlerin işlenmesi: Muhasebe sürecinde hesaplar aracılığıyla yevmiye defterine kayıtlanan ve büyük defterlerde sınıflandırılan olay ve faaliyetler ham veri niteliğindedir.

Yanıt Açıklaması: LOJİSTİK MALİYET BİLGİSİNE DUYULAN GEREKSİNİM Günümüz küresel rekabet ortamında işletmeler veya markalardan ziyade tedarik zincirleri birbirleri ile rekabet etmektedirler. Günümüzde, işletmeler ne kadar güçlü, hızlı, etkili ve verimli çalışan bir tedarik zinciri içinde bulunuyorlarsa o derece varlıklarını sürdürme kabiliyetine sahiptirler. Tedarik zincir yönetiminin başarıya ulaşmasında en önemli unsur lojistik faaliyetlerin en uygun (optimum) maliyetle hızlı, verimli ve etkili bir şekilde yerine getirilmesidir. Lojistik faaliyetlerin tamamı işletmeler tarafından yerine getirilebileceği gibi, bir kısmı işletme tarafından, diğer bir kısmı dış kaynak kullanarak başka işletmelerden sağlanabilir. İşte bu noktada maliyet bilgisine gereksinim duyulur. Acaba hangi lojistik faaliyetler işletme tarafından gerçekleştirilecek, hangi faaliyetler dış kaynak kullanılarak gerçekleştirilecektir? Bunun için lojistik faaliyetlerin analiz edilerek bu faaliyetlere ilişkin maliyetlerin tanımlanıp ayrı ayrı hesaplanması, lojistik faaliyetlere ilişkin maliyet analizlerinin yapılması gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kanban, Japoncada kart anlamına gelmektedir. Kanban sistemi üretimin tam zamanında gerçekleştirilebilmesi için tüm bölümlere ne zaman, ne kadar üretim yapacaklarını, zamanında bildiren bir bilgi sistemdir.

Yanıt Açıklaması: Vergi Usul Kanunu’na göre lojistik yatırımlara amortisman ayrılabilmesi için lojistik yatırım unsurlarının aşağıdaki şartlara sahip olması gerekmektedir • İşletmenin aktife girmiş olması (envanterine kayıtlı olması), • Yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunması, • İşletmede bir yıldan fazla kullanılması, • Amortisman konusu varlıklar arasında yer alması (değerinin belli bir tutarın üzerinde olması).

Yanıt Açıklaması: Faaliyeti Çıktıya Atama Modeli; Faaliyetleri son maliyet taşıyıcılarına atayarak birim maliyetleri belirlemeyi sağlar.

Yanıt Açıklaması: Maliyet bilgi sistemleriin alt sistemleri; Maliyet hesaplama sistemi: Mamul ve hizmetlerin üretim maliyetini oluşturan unsurların ölçümlenmesinden, birim maliyetlere kadar geçen süreçte maliyet hesaplama konusunda uygulanan yöntem, esas ve ilkeler bütününü ifade eder. Maliyet kayıt sistemi: Maliyet hesaplama sürecinde maliyetleri oluşturan unsurların kaydedilmesi, izlenmesi ve elde edilen maliyet bilgilerinin raporlanması konusunda uygulanan yöntem, esas ve ilkeler bütününü ifade eder. Maliyet yönetim sistemi: Maliyet unsurlarının planlanması, kontrolü, analizi vb. konularda uygulanan yöntem, esas ve ilkeler bütününü ifade eder.

Yanıt Açıklaması: ambalajlama ana lojistik faaliyetlerinden birisi değildir ve doğru cevap e seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Tekdüzen Hesap Planı’nda 7 No.lu Hesap Sınıfı maliyet hesaplarına ayrılmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Mamul ve hizmetlerin üretim maliyetini oluşturan unsurların ölçümlenmesinden, birim maliyetlere kadar geçen süreçte maliyet hesaplama konusunda uygulanan yöntem, esas ve ilkeler bütünü maliyet hesaplama sistemini ifade eder. Maliyet hesaplama sürecinde maliyetleri oluşturan unsurların kaydedilmesi, izlenmesi ve elde edilen maliyet bilgilerinin raporlanması konusunda uygulanan yöntem, esas ve ilkeler bütününe maliyet kayıt sistemi denir.

Yanıt Açıklaması: Bu nedenle birçok ülkede tüm işletmeler tarafından uygulanması zorunlu olan hesap planları oluşturulmakta ve yayınlanmaktadır. 1994 yılına kadar ülkemizde tüm işletmeler tarafından uygulanmak zorunda olan standart bir hesap planı bulunmamaktaydı. 1994 yılından itibaren ise ülkemizde banka ve sigorta şirketleri ile bazı finansal nitelikli işletmeler hariç tüm işletmeler tarafından kullanılan bir hesap planı bulunmaktadır. Bu hesap planı “Tekdüzen Hesap Planı” olarak ifade edilmektedir. Ülkemizde uygulanmakta bulunan Tekdüzen Hesap Planı aşağıda belirtildiği gibi dokuz bölümden oluşmakta olup ondalık bir kodlama sistemi ile hesap isimlerinden oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sistem, belirli bir amaca yönelik ve birbirine bağımlı, birbirleriyle etkileşim halinde olan unsurların oluşturduğu bütündür. Doğru cevap B' dir.

Yanıt Açıklaması: Geleneksel modelin ana problemi dolaylı (endirekt) giderlerin ya dolaysız (direkt) işçilik ya da makine saati ile yani hacim bazlı dağıtım verileri ile üretim maliyetinin hesaplanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Lojistik faaliyetlere ilişkin maliyetlerle ilgili maliyet bilgi gereksiniminin karşılanmasında veri kaynakları, işletmedeki üretim işlemleri sistemi veri kaynakları ile maliyet bilgi sistemi veri kaynaklarıdır. Lojistik maliyetlere ilişkin bilgi sisteminin veri kaynaklarını, sipariş işleme, stok kontrolü gibi lojistik faaliyetlerde kullanılan önemli belgeler oluşturur. Bu belgelerden üretim işlerinde kullanılan belgeler, ilk madde ve malzeme satın alma istek formu, ilk madde ve malzeme sipariş formu, ilk madde ve malzeme muayene ve giriş formu (teslim alma ve kontrol formu), depo kayıt formu veya stok kartı, stok etiketi, mamul ve yarı mamul teslim formu, direkt işçilik zaman (süre) formu, ilk madde ve malzeme taşıma formu, ilk madde ve malzeme iade formu olarak sıralanabilir.

Yanıt Açıklaması: İlk madde ve malzeme (İMM) taşıma (hareket) formu, üretim planlama bölümü tarafından, üretilmekte olan mamul ya da siparişlerin durumlarını öğrenmek ve muhasebe kayıtlarına esas oluşturacak verileri üretmek için düzenlenir.

Yanıt Açıklaması: İşletmede yeni ürün ve teknolojiler oluşturulması, mevcut olanların geliştirilmesi ve benzeri amaçlarla yapılan her türlü harcamalar, “263 Araştırma ve Geliştirme Giderleri” hesabında izlenmektedir. Vergi Usul Kanunu’na göre araştırma ve geliştirme giderlerinin aktifleştirilmesi isteğe bırakılmıştır. Lojistik işletmede kullanılan herhangi bir aracın veya makinenin geliştirilmesi ile ilgili olarak mühendislik işletmelerine yapılan ödemeler ve ödeme vaatleri bu hesabın borcunda izlenir. Ar-Ge giderleri maliyet değeri ile değerlemeye tabi tutulur. Amortisman işlemine de tabidir.

Yanıt Açıklaması: Uzun vadeli lojistik yatırımları aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür: • Depo binası, • Depolama alanları (arazi ve arsa), • Kamyon, tır, uçak, helikopter, gemi, tren, boru hattı gibi her türlü taşıma aracı, • Forklift, paketleme makinesi, yükleme ve boşaltma asansörü, vinç, yürüyen bant gibi her türlü araç, gereç, makine ve tesis, • Bilgisayar, barkod araç-gereçleri, araç takip sistemi, vb. • Bilişim sistemleri, ağ (web) sitesi, intranet (işletme içi iletişim için), extranet (tedarikçi ve müşteri ile iletişim için), elektronik veri değişim sistemleri, GPS (Küresel Konumlandırma Sistemi), otomatik tanımlama, veri tanımlama sistemleri vb. • Patent, lisans, isim veya kullanım hakları.

Yanıt Açıklaması: Üretim miktarı lojistik maliyet analizi için gereken maliyet yöntemi ile tedarik zinciri yönetimi sisteminin ilgilendiği öğelerden birisi değildir.

Yanıt Açıklaması: İ·şletmenin belli bir bedel ödeyerek elde ettiği imtiyaz, patent, lisans, ticari marka ve unvan gibi yasal tasarrufları ile kamu otoritelerinin işletmeye belli alanlarda tanıdığı kullanma, yararlanma gibi yetkiler dolayısıyla yaptığı harcamalar “260 Haklar” hesabında izlenir.