Lojistik Maliyetleri ve Raporlama 1

Yanıt Açıklaması: Sabit Giderler: Belli bir üretim aralığında, faaliyet hacmine bağlı olarak değişmeyen, faaliyet hacmindeki değişmelerden etkilenmeyen (amortisman, kira, üst yöneticilerin ücretleri vb.) giderlerdir.  Değişken Giderler: Üretim hacmine bağlı olarak artıp azalan giderlerdir. Yarı Değişken Giderler: Hem değişken hem de sabit kısımları olan giderlerdir. Yarı Sabit Giderler: Kapasite içinde belirli faaliyet aralıklarında sabit kalan, ancak bu aralıklar dışına çıkıldığında sıçramalar gösteren giderlerdir. Karma Giderler: Karma giderler yarı değişken giderler ve yarı sabit giderlerdir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Stok hizmet maliyetleri stokların elde bulundurulması nedeni ile katlanılan maliyetleri kapsamaktadır. Bu tür maliyete örnek olan sigorta maliyetleri, stok seviyesinden çok stok değerine bağlı olup malın risk derecesi ile doğrudan ilgilidir. Buna göre sigorta maliyetleri stok hizmet maliyetlerine örnek gösterilebilir.

Yanıt Açıklaması: Lojistik süreç ileriye ve geriye doğru işleyebilmektedir. Ürünün kaynağından nihai tüketim noktasına doğru işleyen sürece “ileriye doğru lojistik”, bu sürecin herhangi bir noktasından geriye doğru işleyen sürece ise “tersine lojistik” denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Tanımlardan da anlaşıldığı gibi lojistik kavramı bir süreç içinde ortaya çıkan faaliyetler bütününü açıklamak için kullanılmaktadır. Lojistik faaliyetlerin gerçekleştirilmesi için iyi bir planlama ve planlanan işlerin faaliyet sahasında etkin şekilde yönetilmesi gereklidir (Özcan, 2008: 9). Literatürde lojistik faaliyetlerin farklı şekillerde sınıflandırıldıkları görülmektedir. Bir görüşe göre aşağıda olduğu gibi lojistik faaliyetleri ana faaliyetler ve destekleyici faaliyetler başlıkları altında gruplandırıp açıklamak mümkündür (Kayabaşı, 2007: 60). Ana Faaliyetler • Talep Tahmini • Stok Yönetimi • Müşteri Hizmetleri • Sipariş İşleme • Taşıma • Depolama Destekleyici Faaliyetler • Üretim Planlaması • Ambalajlama • Tesis (Yer) Seçimi • Satın Alma • Diğer Faaliyetler Doğru cevap D' dir.

Yanıt Açıklaması: Türk Vergi Mevzuatı’na göre işletmeler maliyetlerini fiili maliyet şeklinde izlemek zorunda olmaları nedeniyle uygulamada işletmelerin maliyetlerini bu yöntemle hesapladıkları görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Ana başlıklar itibariyle belirtilen lojistik maliyet unsurları incelendiğinde, bu maliyetlerin bir kısmının belirgin (açık) lojistik maliyetler, bir kısmının ise belirgin olmayan (gizli) lojistik maliyetler oldukları görülür. Belirgin lojistik maliyetler tedarik, taşıma, dağıtım, sipariş, iletişim, paketleme, stok ve ambalaj maliyetleridir. Belirgin olmayan lojistik maliyetler ise stok bulundurma, faiz (vade farkı), fırsat maliyetleri ve hasar maliyetleri ile yetersiz lojistik hizmetlerden kaynaklanan ekstra lojistik hizmetlerin maliyetleridir. Doğru cevap A' dır.

Yanıt Açıklaması: Literatürde lojistik faaliyetlerin farklı şekillerde sınıflandırıldıkları görülmektedir. Bir görüşe göre aşağıda olduğu gibi lojistik faaliyetleri ana faaliyetler ve destekleyici faaliyetler başlıkları altında gruplandırıp açıklamak mümkündür (Kayabaşı, 2007: 60). Ana Faaliyetler • Talep Tahmini • Stok Yönetimi • Müşteri Hizmetleri • Sipariş İşleme • Taşıma • Depolama Destekleyici Faaliyetler • Üretim Planlaması • Ambalajlama • Tesis (Yer) Seçimi • Satın Alma • Diğer Faaliyetler Doğru cevap E' dir.

Yanıt Açıklaması: Satın alma, üretim planlaması, ambalajlama ve yer seçimi lojistik destekleme faaliyetleri içerisinde yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Tam zamanında üretim sisteminin uygulanması için Dengeleme Sistemi ve Kanban Sistemi önemli rol oynamaktadır. Kanban, Japoncada kart anlamına gelmektedir. Kanban sistemi üretimin tam zamanında gerçekleştirilebilmesi için tüm bölümlere ne zaman, ne kadar üretim yapacaklarını, zamanında bildiren bir bilgi sistemdir. Kanban sistemi basit bir sistem mantığı olan, manuel ve düşük yatırım maliyetine sahip bir sistem olup esas olarak her bölümdeki üretim miktarlarını uyumlu olarak kontrol eden bir bilgi iletişim sistemidir. Kanban sistemi, tam zamanında üretim ortamında malzeme hareketlerinin kontrolü ve bununla beraber üretim etkinliklerini amaçlayan üretim kontrol (çizelgeleme) yaklaşımıdır. Yöntemin ilk uygulayıcısı Toyota firmasıdır. Kanban sistemi, aynı zamanda kanban üretim ve malzeme akışını kontrol etmek için kullanılan; üretim süreçlerine neyi, ne zaman, ne kadar üreteceklerini ve nereye göndereceklerini söyleyen bir üretim yönetimi aracıdır.

Yanıt Açıklaması: Söz edilen aşamalar mamul yaşam seyri maliyetleme yaklaşımının aşamalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Lojistik faaliyetlerin etkin ve verimli yönetilememesi durumunda, işletme aşağıda sayılan ve lojistik maliyetler kapsamında değerlendirilen bazı ek maliyetlere katlanır durumunda kalabilir. (Önüt ve Tuzkaya, 2009: 8): • Fazla amortisman maliyetleri, • Bozulma, hasar ve kayıp maliyetleri, • Geç teslimat maliyetleri, • Hata ve ceza maliyetleri, • Bilgi sistemleri / bilgi iletişim maliyetleri, • Personel maliyetleri, • En uygun (optimum) olmayan sipariş miktarları maliyetleri, • Atıl kapasite (depo, taşıma aracı, vb.) maliyetleri. Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Mamul tüketiciye ulaşmadan önce belirlenen kalite uygunsuzlukları nedeniyle katlanılan maliyetler iç başarısızlık maliyetleri olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Stok Hizmet Maliyeti: Stok hizmet maliyetleri stokların elde bulundurulması nedeni ile katlanılan maliyetleri kapsamaktadır. Bu tür maliyete örnek olan sigorta maliyetleri, stok seviyesinden çok stok değerine bağlı olup malın risk derecesi ile doğrudan ilgilidir. Pahalı malların çalınma riski, ucuz mallara göre daha yüksektir. Dolayısıyla bu malların sigorta maliyetleri daha yüksek olmaktadır. Aynı şekilde çabuk bozulabilen ürünler de sigorta açısından yüksek riskli ürünler olup bu ürünlerin sigorta maliyetleri de diğer ürünlere göre daha yüksek olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hasar maliyeti, temel lojistik maliyet unsurlarından biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Bir karar işlemi sırasında, alınacak karardan etkilenmeyen, karar sürecinde göz önünde bulundurulmayan maliyetler batmış maliyet olarak tanımlanmaktadır. Üretilen mamullerin taşınması işinin bir lojistik işletmesine verilip, verilmemesi kararında işletmenin aktiflerinde yer alan araçların net değerleri (satın alma maliyeti – birikmiş amortismanlar) batmış maliyet olarak değerlendirilir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Lojistik maliyetler birçok lojistik faaliyete bağlı olarak ortaya çıkmakta ve bu maliyetlerin toplam işletme maliyetleri içindeki payı günümüzde giderek artmaktadır. Toplam lojistik maliyetler içinde en yüksek maliyet taşıma faaliyetlerine ilişkin maliyetlerdir. Bu durum, taşıma faaliyetlerini lojistik faaliyetler içinde önemli kılmaktadır. Çünkü taşıma faaliyetleri, hem toplam lojistik maliyetleri doğrudan etkilemekte, hem de hız, kalite ve maliyetten oluşan lojistik üçgeninde yer alan hız faktörünü doğrudan etkilemektedir.

Yanıt Açıklaması: Mamul yaşam seyri, daha çok pazarlama alanında mamul stratejilerinin belirlenmesi amacıyla kullanılmaktadır. Mamul yaşam seyri maliyetleme yaklaşımında, her mamulün “sunuş”, “büyüme”, “olgunluk”, “düşüş” aşamalarından oluşan ve süresi ile şeklinin önceden tahmin edilemediği bir ömrünün olduğunu kabul etmektedir.

Yanıt Açıklaması: İşletmelerin ihtiyaç duydukları maliyet bilgileri rakip işletmelerle ilgili bilgilerde kullanılmaz.

Yanıt Açıklaması: Standart maliyet yönteminde üretim maliyetlerinin bilimsel esaslar çerçevesinde önceden belirlenmesi ve dönem sonunda bu maliyetlerin gerçekleşen fiili tutarlarla karşılaştırılarak olumlu ve olumsuz sapmaların bulunması, bu maliyet yöntemini maliyet kontrolü açısından önemli kılmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sipariş maliyetleri, siparişin alınması, siparişe ilişkin bilgilerin ilgili yerlere verilmesi, sipariş süreci ve diğer ilgili işlemlere ilişkin maliyetlerden oluşur. Sipariş sürecine ilişkin kurulmuş bilgi sistemine ilişkin maliyetler de sipariş maliyetleri içinde yer almaktadır.