Uluslararası Ticaret Hukuku

Yanıt Açıklaması: Yargılama usulüne ilişkin kurallar taraflarca serbestçe veya tahkim kurallarına yollama yapılarak belirlenebilir. Taraflar arasında böyle bir anlaşma yoksa hakem veya hakem kurulu bu kuralları belirler. Hakem veya hakem kurulu duruşmalar yapabilir. Hakem kurulu tahkim anlaşmasının geçerli olup olmadığı veya uyuşmazlığın tahkim anlaşmasının kapsamına girip girmediği hususunda kendisi karar verebilir. Buna tahkim hukukunda kompetenz-kompetenz (competence-competence) ilkesi denmektedir. Hakem kurulunun yetkisinin dayanağı, yukarıda da belirtildiği üzere tahkim anlaşmasıdır. Dolayısıyla hakem kurulunun yetkisi, tahkim anlaşmasının taraflarına yönelik olabilir. Hakem kurulu, kanunlarda açıkça belirtilmemişse üçüncü kişiler hakkında herhangi bir yetki kullanamaz. Tahkim hukukunda da esasa uygulanacak hukukun taraflarca belirlenebileceği kabul edilmektedir. Eğer bu konuda anlaşma yoksa, uygulanacak hukuk veya kuralların tespiti hakem kuruluna ait bir meseledir.

Yanıt Açıklaması: Tahkim belli açılardan sınıflandırılmakta olup, bunlardan sık karşılaşılanları; İradî Tahkim-Zorunlu Tahkim Kurumsal Tahkim-Ad Hoc Tahkim Millî Tahkim-Yabancı Tahkim-Milletlerarası Tahkim İki Taraflı Tahkim-Çok Taraflı Tahkim

Yanıt Açıklaması: İlâmın yabancı mahkeme tarafından verilmiş olması tenfizin ön şartları arasında yer almaktadır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kişiler arasındaki özel hukuk uyuşmazlıklarının, devletin yargı organları önünde karara bağlanmasına, haklı ve haksızın belirlenmesine ve adli gerçeğin sağlanmasına ilişkin yolları gösteren hukuk dalı medeni yargılama hukuku adı verilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Özel sebeplerin varlığı halinde taşıyıcı, zıyaın veya hasarın sayılan sebeplerden birinden veya birkaçından doğmuş olabileceğini ispatlayınca, zararın bu sebeplerden birinden ileri geldiğine ilişkin aksi ispat edilebilir bir karine oluşur. Talepte bulunan, bu karinenin aksini ispat edemezse, taşıyıcı sorumluluktan kurtulur. CMR m. 17/4 hükmünde sayılan özel sebepler şunlardır, • Taşımanın açık araçla yapılması; • Eşyanın ambalajsız veya yetersiz ambalajla taşımaya verilmiş olması; • Yükleme, istifleme veya boşaltmanın gönderen veya gönderilen tarafından yapılması; • Eşyanın doğal niteliği; • İşaret veya numaralandırmanın yetersiz veya hatalı oluşu; • Canlı hayvan nakli. Talep sahibinin kusuru taşıyıcının sorumluluktan kurtulacağı özel sebeplerden değil, genel sebeplerden birisidir.

Yanıt Açıklaması: Otomobilin bir tsunami felaketinde pert olmasına hasar denilir.

Yanıt Açıklaması: Denizyolu ile taşımalara ilişkin çeşitli uluslararası anlaşmalar bulunmakla beraber ülkemiz sadece 25.08.1924 yılında Brüksel’de imzalanan “Konişmentoya Müteallik Bazı Kaidelerin Tevhidi Hakkında Milletlerarası Sözleşme”yi 1955 yılında onaylayarak yürürlüğe sokmuştur. Bu Sözleşme, hazırlık çalışmaları 1921 yılında Lahey’de başladığından doktrinde 1924 Lahey Sözleşmesi olarak da anılmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bazı kararlar vardır ki bunlar maddi hukuka ait bir durumun kurulması, değiştirilmesi veya ortadan kaldırılması için mutlaka mahkemeden karar alınması gereken, tarafın veya tarafların mahkeme dışında istediği sonucu elde edemeyeceği nitelikte kararlar olup; mahkemenin talebi kabul etmesi hâlinde istenen sonuç, başka herhangi bir icraî işleme gerek kalmaksızın doğar. Bu kararlara yenilik doğurucu (inşaî) kararlar denir. Örneğin boşanma, evliliğin iptali, nesebin reddi, ad değişikliği, yaşın düzeltilmesi kararları bu nitelikte kararlardan bazılarıdır.

Yanıt Açıklaması: MÖHUK’da veya başka bir kanunda, yabancılık unsuru taşıyan uyuşmazlıklarda tarafların anlaşmasıyla Türk mahkemelerinin yetkili kılınmasına ilişkin özel bir düzenleme bulunmamaktadır. MÖHUK m. 40’a göre Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisini, iç hukukun yer itibariyle yetki kuralları tayin eder. Dolayısıyla, konunun iç hukuk hükümlerine göre incelenmesi gerekmektedir. Yetki anlaşması HMK m. 17 ve 18’de düzenlenmiştir. HMK m. 17’de “Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır”; yetki sözleşmesinin geçerlilik şartlarının düzenlendiği m. 18’de ise “Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyecekleri konular ile kesin yetki hâllerinde, yetki sözleşmesi yapılamaz” ve “Yetki sözleşmesinin geçerli olabilmesi için yazılı olarak yapılması, uyuşmazlığın kaynaklandığı hukuki ilişkinin belirli veya belirlenebilir olması ve yetkili kılınan mahkeme veya mahkemelerin gösterilmesi şarttır” hükümlerine yer verilmiştir. Söz konusu hüküm, yabancı unsur içeren uyuşmazlıklar hakkında da uygulama alanı bulur.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası ticari sözleşmelerde en sık görülen ve geniş bir uygulama sahasına sahip ödeme yöntemi akreditifli ödemedir.

Yanıt Açıklaması: 1976 yılında yayımlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Belli bir toplum veya grupta sürekli uygulanan ve uygulamanın zorunlu olduğu kabul edilen yazılı olmayan kurallara teamül hukuku adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Malların varış limanına ulaşması  CIF satışın temel unsurlarından biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Kanunlar İhtilafı Hukuku, yabancılık unsuru taşıyan işlem ya da ilişkiyle irtibatlı olan birden fazla devlet hukukundan hangisinin somut uyuşmazlığa uygulanacağını gösteren kurallardan oluşur. Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Her ülke, farklı mevzuata sahip olduğu için akreditif uygulayıcıları riske girebilirler. Ulusal hukukların farklılıkları nedeniyle öngöremedikleri çeşit zararlara uğrayabilirler. Konuya uygun yeknesak kurallar oluşturma çabaları Birinci Dünya Savaşı sonrası dönemde başlamıştır. Bu konuda, ICC'nin ilk olarak 1933 yılında yayımladığı '' Akreditiflere ilişkin yeknesak teamül ve uygulama kuralları '' ( Uniform Customs and Practice for Documentary Credits, UCP ) uluslararası ticaret hayatında geniş bir uygulama alanı bulmuştur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kişiler arasındaki özel hukuk uyuşmazlıklarının, devletin yargı organları önünde karara bağlanmasına, haklı ve haksızın belirlenmesine ve adli gerçeğin sağlanmasına ilişkin yolları gösteren hukuk dalı medeni yargılama hukuku (medeni usul hukuku); alacaklıların, devlet kuvvetinin yardımı ile alacaklarına nasıl kavuşacağını düzenleyen hukuk dalına ise icra-iflas hukuku (cebrî icra hukuku veya takip hukuku) denir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğrudan görüşme (müzakere, uzlaşma), tarafların bir araya gelerek, uyuşmazlığı karşılıklı görüş alış verişinde bulunarak kendilerinin anlaşarak çözmelerini ifade eder; uyuşmazlıkların çözümünde muhtemelen en eski yöntemdir.

Yanıt Açıklaması: Tahkimin, verilen diğer alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden en önemli farkı, bir yargılama faaliyeti olması ve neticede verilen kararın bir mahkeme kararı gibi hüküm ve sonuç doğurabilmesidir.

Yanıt Açıklaması: Antlaşma, işyerleri farklı ülkelerde bulunan taraflar arasındaki satım söşleşmelerine uygulanmaktadır. Başka deyişle, Antlaşma hükümlerinin uygulanabilmesi için, tarafların işyerlerinin farklı ülkelerde bulunması gerekmektedir. Ancak bu farklılığın sözleşmesinin kurulması esnasında gerçekleştirilmesi şarttır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yabancı mahkeme kararının Türkiye’de icra edilmesi isteniyorsa, yani yabancı mahkeme kararının gereğinin yerine getirilmesi için devletin icra makamlarından yardım istenecekse tenfizi gerekmektedir (MÖHUK m. 50(1))