Uluslararası Ticaret Hukuku

Yanıt Açıklaması: Kararı veren mahkemenin yetkisi aşkın/aşırı yetki olmamalıdır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İlâm; bir davanın mahkemece nasıl bir hükme bağlandığını gösteren resmî belgedir.

Yanıt Açıklaması: Kısa adı Varşova Sözleşmesi olan, 1929 tarihli Uluslararası Hava Taşımalarına İlişkin Bazı Kuralların Birleştirilmesi Hakkında Sözleşmeye ülkemiz 3 Aralık 1977 tarihinde katılma yolu ile taraf olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL) ticaret konuları ile ilgilenen diğer bir BM kuruluşudur. UNCTAD gelişmekte olan devletlerin ticaret ve kalkınma konularındaki ihtiyaçlarını ele alırken, UNCITRAL gelişmişlik düzeyi fark etmeksizin tüm devletler için geçerli olacak kural ve standartların uyumlaştırılmasına yönelik çaba göstermektedir. 1966 yılında kurulan Komisyon, BM Genel Kurulu tarafından altı yıllık dönem için seçilen 60 üye ülkeden oluşmaktadır. U¨yelik seçiminde dünyanın farklı coğrafi bölgelerinin yanı sıra farklı ekonomik ve hukuk sistemlerinin temsiline dikkat edilmektedir. Doğru cevap: E

Yanıt Açıklaması: Hükûmetlerarası uluslararası kuruluşların anlaşma niteliğinde kabul ettikleri metinler taraf ülkeler açısından bağlayıcıdır. Bunlar uluslararası kamu hukukuna dair anlaşmalar gibi onaylanır ve kanun hükmünde olmak üzere yürürlüğe konur. UNCITRAL’in kabul ettiği Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması (CISG) bu tür anlaşmalara örnek gösterilebilir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: HMK m. 17 ve 18’e göre B, C, D ve E seçeneğinde belirtilen hususlar aranır. Ancak Yetki anlaşması tacirler veya kamu tüzel kişileri arasında yapılmalıdır. Zayıf tarafı korumak amacıyla, sadece tacirlerin veya kamu tüzel kişilerinin kendi aralarında yahut birbirleriyle yetki anlaşması yapabilmelerine müsaade edilmiştir. Bir gerçek kişi ile tacir arasında yapılan yetki anlaşması geçersiz olduğu gibi, gerçek kişilerin kendi aralarında da böyle bir anlaşma yapabilmeleri mümkün değildir.

Yanıt Açıklaması: Tabiiyet, gerçek kişileri, tüzel kişileri ve şeyleri (hava araçları ve deniz gemileri) bir devlete bağlayan hukuki ve siyasi bağdır. Doğru cevap "A" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Arabulucunun işlevleri, tarafların görüşme masasına oturmasının sağlanması; taraflar arasındaki görüşmelere yardımcı olmak; uyuşmazlığın tarafsız analizi konusunda taraflara yardımcı olmak; tarafların uyuşmazlığın çözümüne ilişkin değişik önerileri ile taraf çıkarlarının ortaya konulmasına yardımcı olmak; taraflarca istenirse, çözüm önerilerinde bulunmak şeklinde belirtilebilir.

Yanıt Açıklaması: Milletlerarası özel hukuktaki kamu düzeni anlayışı iç hukuktaki kamu düzeni anlayı- şından farklı ve çok daha sınırlıdır. İç hukukta bir kural kamu düzeni için getirilmiş olsa bile, söz konusu kuralın varlığı milletlerarası özel hukukta kamu düzeni müdahalesine sebebiyet vermeyebilir. Bununla birlikte, hangi konuların Türk kamu düzeni müdahale- sine sebebiyet vereceğinin önceden (a priori) belirlenmesi mümkün değildir. Her somut uyuşmazlıkta uygulanacak hukuk olarak tayin edilen yabancı devlet hukukunun olaya uygulanan hükmünün Türk kamu düzenine açıkça aykırı olup olmadığının değerlendi- rilmesi gerekir. Kamu düzeni, zamana ve meka^na göre değişen bir kavramdır. Aynı ülke içerisindeki kamu düzeni anlayışı zamanla değişebileceği gibi, ülkeden ülkeye de farklılık gösterebilir. Diğer yandan kamu düzeni müdahalesinin söz konusu olabilmesi için, uyuş- mazlığa konu olan hukuki ilişki ile ha^kimin hukuku arasında bir bağlantının bulunması gerektiği kabul edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: CMR m. 17/4 hükmünde sayılan özel sebepler şunlardır, • Taşımanın açık araçla yapılması; • Eşyanın ambalajsız veya yetersiz ambalajla taşımaya verilmiş olması; • Yükleme, istifleme veya boşaltmanın gönderen veya gönderilen tarafından yapılması; • Eşyanın doğal niteliği; • İşaret veya numaralandırmanın yetersiz veya hatalı oluşu; • Canlı hayvan nakli.

Yanıt Açıklaması: Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), uluslararası ticareti düzenleme amacı taşıyan ve yalnızca devletlerin üye olabildiği bir uluslararası kuruluştur. DTÖ, resmî olarak 1995 yılında kurulmuş olmakla birlikte, çok taraflı ticaret sisteminin temelleri çok önce 1947 yılında imzalanan GATT ile atılmıştır. GATT 1948 1994 yılları arasında dünya mal ticaretini düzenleyen temel metin olmuştur. Anlaşmaya taraf ülkelerin 47 yıllık uygulama dönemi içerisinde gerçekleştirdikleri Müzakere Turları ile GATT zaman içerisinde içerik ve taraf olan devlet sayısı bakımından genişlemiş, aynı zamanda fiilî bir uluslararası kuruluşa dönüşmüştür. 1986- 1994 yılları arasında gerçekleştirilen Uruguay Turu sonrasında GATT ile kurulan sistem DTÖ çatısı altına alınmıştır. Ayrıca mal ticaretine ilave olarak hizmetler ve ticaretle bağlantılı fikrî mülkiyet hakları da çok taraflı ticaret sistemi altında ele alınmaya başlanmıştır. DTÖ’nün 1 Ağustos 2018 tarihi itibarıyla 164 üyesi bulunmaktadır. Türkiye ise GATT sistemine 1951 yılında Torquay Turu sırasında taraf olmuş ve DTÖ’nün de kurucu üyeleri arasında yer almıştır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’nin kurucu üye olarak yer aldığı DGO¨ uluslararası ticaretin %98’ini gerçekleştiren 182 üyeye sahiptir. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kişiler arasındaki özel hukuk uyuşmazlıklarının, devletin yargı organları önünde karara bağlanması; milletlerarası usul hukukunun kapsamı arasında değildir.

Yanıt Açıklaması: Taşıma sözleşmesi, taşıyıcının bir eşya veya yolcuyu bir yerden diğer bir yere ücret karşılığında taşıması şeklinde tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: İyi niyetle taşıma senedini aldığını ve bunun sonucunda ödeme yaptığını ispat külfeti bankaya aittir.

Yanıt Açıklaması: Tüzel kişinin şubesinin yaptığı işlem nedeniyle dava açılacaksa, davacı ister tüzel kişinin yerleşim yerinde, isterse işlemi yapan şubenin bulunduğu yerdeki mahkemede dava açabilir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sözleşme statüsünün, yani MÖHUK m. 24 uyarınca sözleşmeye uygulanacak hukuk olarak tayin edilen hukukun, belirli istisnalar dışında, taraflar arasındaki sözleşmeden doğan uyuşmazlıkların tamamı bakımından uygulanacağı yukarıda belirtilmişti. Tarafların ehliyeti ve sözleşmenin şeklî geçerliği konuları  sözleşme statüsünün kapsamına girmeyen hususlardır.

Yanıt Açıklaması: Milletlerarası özel hukuktaki kamu düzeni anlayışı iç hukuktaki kamu düzeni anlayışından farklı ve çok daha sınırlıdır. İç hukukta bir kural kamu düzeni için getirilmiş olsa bile, söz konusu kuralın varlığı milletlerarası özel hukukta kamu düzeni müdahalesine sebebiyet vermeyebilir.

Yanıt Açıklaması: MÖHUK’un 24. maddesinin birinci fıkrasında sözleşmeden doğan borç ilişkileri alanında “irade serbestisi prensibi” benimsenmiştir. Söz konusu prensip uyarınca taraflar, aralarındaki sözleşmeden doğan uyuşmazlıklara uygulanacak hukuku seçme imkanına sahiptir. Söz konusu seçim imkanından yararlanan taraflar diledikleri bir devlet hukukunu uygulanacak hukuk olarak seçebilirler. Doğru cevap "D" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Milletlerarası Özel Hukuk'un ( MÖHUK ) 24. maddesinin birinci fıkrasında sözleşmeden doğan borç ilişkileri alanında '' irade serbestisi prensibi '' benimsenmiştir. Söz konusu prensip uyarınca taraflar, aralarındaki sözleşmeden doğan uyuşmazlıklara uygulanacak hukuku seçme imkanına sahiptir. Söz konusu seçim imkanlarından yararlanan taraflar diledikleri bir devlet hukukunu uygulanacak hukuk olarak seçebilirler. Söz konusu hukukun taraflarla ya da aralarındaki sözleşmeyle bağlantılı bir hukuk olma şartı yoktur. Bu anlamda MÖHUK madde 24 sözleşme taraflarının hukuk seçimi imkanını sınırlandırmamıştır. Doğru cevap D'dir.