Uluslararası Ticaret Hukuku

Yanıt Açıklaması: Taşıyıcı, taşıma sözleşmesi ile eşya ve/veya yolcu taşıma işini ücret karşılığında üstlenen kişidir.

Yanıt Açıklaması: Uyuşmazlığın konusu itibariyle Türk hukukunun doğrudan uygulanan kurallarının uygulama alanı bulduğu durumlarda da uyuşmazlık, yabancı unsurlu olsa dahi, Türk hukukunun söz konusu kuralları aracılığıyla çözümlenir.

Yanıt Açıklaması: Milletlerarası özel hukuk, yabancılık unsuru taşıyan işlem ve ilişkilerden doğan uyuşmazlıklarda yetkili mahkemenin ve uygulanacak hukukun tayini ile yabancı mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizini konu alan hukuk alanıdır. Doğru cevap "B" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yabancı unsurlu uyuşmazlıklarda,  Türk kanunlar ihtilâfı kuralları uyarınca uygulanacak hukuk tayin edilir. Hâkimin görevi uygulanacak hukuk olarak tayin ettiği devlet hukukunu somut uyuşmazlığa uygulamaktır. Bununla birlikte, birbirinden farklı iki durum uygulanacak hukukun uygulanmasını engelleyebilmektedir. Bu durumlardan ilki kamu düzenine aykırılık, diğeri ise doğrudan uygulanan kurallardır.

Yanıt Açıklaması: CMR kapsamında sadece taşıyıcının zıya, hasar veya gecikmeden doğan sorumluluğu düzenlenmiştir. Bunun dışında kalan hallere ilişkin ortaya çıkan uyuşmazlıklarda ise MÖHUK hükümlerine göre tespit edilen hukuk uygulama alanı bulur

Yanıt Açıklaması: Satıcının, malları yükleme limanında rıhtıma veya mavnaya yerleştirmek suretiyle, teslim yükümlülüğünü yerine getirdiği modele FAS adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Antlaşmanın 1. maddesinde yer bakımından uygulama alanı düzenlenmektedir. Bu hükme göre, “1. Bu Antlaşma, işyerleri farklı devletlerde bulunan taraflar arasındaki mal satımı sözleşmelerine, a. Bu devletlerin âkit devletlerden olması veya b. Milletlerarası özel hukuk kurallarının âkit bir devletin hukukuna atıf yapması hâlinde uygulanır. 2. Tarafların işyerlerinin ayrı devletlerde bulunması olgusu sözleşmeden veya sözleşmenin akdi sırasında veya öncesinde gerçekleşmiş olan görüşmelerden veya verilmiş olan bilgilerden anlaşılmadıkça dikkate alınmaz. 3. Bu Antlaşmanın uygulanmasında ne tarafların vatandaşlığı, ne tacir olup olmadıkları, ne de sözleşmenin adî veya ticari nitelikte olması dikkate alınır. ” Hükmün birinci fıkrasından anlaşıldığı üzere Antlaşma, işyerleri farklı ülkelerde bulunan taraflar arasındaki satım sözleşmelerine uygulanmaktadır. Başka bir deyişle, Antlaşma hükümlerinin uygulanabilmesi için, tarafların işyerlerinin farklı ülkelerde bulunması gerekir. Ancak bu farklılığın sözleşmenin kurulması esnasında gerçekleşmesi şarttır. Satım sözleşmesinin taraflarının işyerlerinin farklı ülkelerde bulunması zorunluluğu, Antlaşmanın uygulanması açısından uluslararası satım sözleşmesinin esas alınmasından kaynaklanmaktadır. Tarafların işyerlerinin farklı ülkelerde bulunması şartı, bir taraftan Antlaşmanın uygulama alanını genişletmekte, diğer taraftan daraltmaktadır. Taraflar arasındaki sözleşmenin konusu olan mal, üretildiği ülkenin dışına çıkmamış olsa dahi, işyerlerinin farklı ülkelerde bulunması şartıyla, çıkabilecek uyuşmazlıklara Antlaşma hükümleri uygulanacaktır. Böylece Antlaşmanın uygulama alanı genişlemektedir. Örneğin, New York’ta bulunan bir şirketin İsviçre’nin Cenevre şehrindeki deposundaki inşaat malzemelerini, Cenevre’de inşaat yapan Fransız bir firmaya satması hâlinde, tarafların işyerleri farklı ülkelerde ise, inşaat malzemeleri Cenevre şehrini terk etmese bile taraflar arasındaki sözleşmeye Antlaşma hükümleri uygulanacaktır. Buna karşılık, tarafların işyerlerinin farklı ülkelerde bulunması şartı sebebiyle, işyerlerinin aynı ülkede olması durumunda, satım ilişkisi birden fazla ülkede etki doğursa bile, satım sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklara Antlaşma hükümleri uygulanamaz. Bu durum da Antlaşmanın uygulama alanını daraltmaktadır. Örneğin, Baltimore’da bulunan bir şirketin, Roma’daki deposundaki mobilyaları Boston’da bulunan bir şirkete, Paris’te yeni açtığı ofisinde kullanmak üzere satması hâlinde, taraflar arasındaki satım, uluslararası bir deniz taşımasını içermesine rağmen, tarafların işyerleri aynı ülkede (ABD) olduğundan, Antlaşma hükümleri bu satım sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklara uygulanmayacaktır.

Yanıt Açıklaması: Sözleşmenin zayıf tarafı olarak kabul edilen işçi ya da tüketicinin korunmasına ilişkin kurallar, çocukların korunmasına ilişkin kurallar, gümrük ve kambiyo rejimine ilişkin kurallar, Türk parasının korunmasına ilişkin kurallar, kültür ve tabiat varlıklarının korunmasına ilişkin kurallar doğrudan uygulanan kurallara örnek olarak verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Türk hukukunda, arabuluculuk 07.06.2012 tarih ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu (HUAK) ve bu Kanuna dayalı olarak çıkarılan Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği ile düzenlenmiştir

Yanıt Açıklaması: Taşıma sözleşmesinin unsurları taşıma taahhüdü, ücret ve taşınacak yolcu ve/veya eşyanın varlığıdır.

Yanıt Açıklaması: Türk hukukunda, hem MTK ve hem de HMK’da, Türkiye’de bulunan taşınmaz mallar üzerindeki ayni haklardan doğan veya iki tarafın iradelerine tâbi olmayan uyuşmazlıklar için tahkime gidilemeyeceği belirtilmiştir (MTK m. 1/IV; HMK m. 408(1)).

Yanıt Açıklaması: Mutad mesken: Düzenlemelerde bir tanımına yer verilmeyen mutad meskeni, genel olarak kişinin hayat ilişkilerinin merkezi niteliğinde olan, gerçek ve fiilî duruma uygun bulunan yer (fiilî ikametgâh) olarak ifade edebilebilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Buna göre atıf, Türk hukukunda sadece kişinin hukuku ve aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıklarda kabul edilmiştir. Bir diğer ifadeyle kişinin hukuku ve aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıklarda, Türk mahkemesi Türk kanunlar ihtilâfı hukuku kuralları uyarınca tayin ettiği yabancı devlet hukukunun kanunlar ihtilâfı kurallarını da dikkate alacak ve söz konusu devletin kanunlar ihtilâfı kurallarının işaret ettiği devlet hukukunun maddi hükümlerini uygulayarak uyuşmazlığa çözüm getirecektir.

Yanıt Açıklaması: 28 Mayıs 1999’da elli iki ülkenin kabul edip imzaladığı kısa adı “Montreal Sözleşmesi” olan “Havayolu İle Uluslararası Taşıyıcılığa İlişkin Belirli Kuralların Birleştirilmesine Dair Sözleşme”, akabindeki yıllarda birçok ülke tarafından imzalanarak yürürlüğe girmiştir. Ülkemiz, bu Sözleşmeye 26 Mart 2011 tarihinde taraf olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Birbirinden farklı iki durum uygulanacak hukukun uygulanmasını engelleyebilmektedir. Bu durumlardan ilki kamu düzenine aykırılık, diğeri ise doğrudan uygulanan kurallardır.

Yanıt Açıklaması: Borç konusunun ferden değil de sadece cinsi belirtilmek suretiyle miktar olarak belirlenmesi haline nevî borcu denir.

Yanıt Açıklaması: Kanunlar ihtilâfı hukuku kurallarının büyük bir kısmı, bağlama kuralı niteliğinde olmakla birlikte, bir kısım kanunlar ihtilâfı hukuku kuralı, bağlama kurallarından farklı olarak yabancı unsurlu uyuşmazlıklara esastan çözüm getirirler. Bu tür kanunlar ihtilâfı kuralları “maddi milletlerarası özel hukuk kuralları” olarak adlandırılırlar. Örneğin MÖHUK’un 20. maddesinin 3. fıkrasında yer alan kural maddi milletlerarası özel hukuk kuralı niteliğindedir. Söz konusu kural uyarınca “Türkiye’de bulunan mirasçısız tereke devlete kalır”. Görüldüğü üzere söz konusu kural, uyuşmazlığa konu olan hayat ilişkisi bakımından hangi devlet hukukunun uygulanacağını göstermemekte, aksine, uyuşmazlığa esastan çözüm getirmektedir.

Yanıt Açıklaması: CMR’nin metni, 1978 yılında Cenevre’de hazırlanmış ve akabinde Birleşmiş Milletler tarafından devletlerin imzasına sunulmuştur. Ülkemiz, 1995 yılında bu Sözleşmeyi imzalayarak taraf devlet olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Bir davanın mahkemece nasıl bir hükme bağlandığını gösteren resmi belgeye ilam adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Milletlerarası özel hukuk, kural olarak kaynağı itibariyle bir iç hukuk alanını ifade eder. Türk milletlerarası özel hukuk kuralları da esas itibariyle 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usûl Hukuku Hakkında Kanun’da (MÖHUK) düzenlenmiştir. MÖHUK, yabancılık unsuru taşıyan özel hukuka ilişkin işlem ve ilişkilerde uygulanacak hukuk, Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisinin tayini ve yabancı kararların tanınması ve tenfizine ilişkin kurallardan oluşur (m. 1, f. 1).