Diplomasi Tarihi

Yanıt Açıklaması: Çevre Diplomasisi, İnsan Hakları Diplomasisi, İnsani Diplomasi, Enerji Diplomasisi modern diplomasinin yeni alanlarıdır. Kamuoyu diplomasisi modern diplomasinin alanlarından biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler Şartı’nın 33. maddesi, uyuşmazlıkların barışçıl çözümünde başvurulacak geleneksel siyasi yöntemler arasında müzakereler yanında arabuluculuk (mediation), iyi niyet misyonları, araştırma komisyonları, uzlaştırma (conciliation) gibi yolları da sayar. Bunlar arasında, müzakerelerden sonra, en çok başvurulan ve diplomasi alanında gelenekleşmiş yöntemlerin başında arabuluculuk gelir. Arabuluculuk bir diplomasi aracı olarak müzakere yöntemini tamamlayıcı niteliktedir.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde çevre ve sürdürülebilir kalkınma konularını gündemine almayan bir uluslararası veya bölgesel kuruluş yok gibidir. Birleşmiş Milletler yanında Eko­nomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD), Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teş­kilatı (AGİT) ve uluslararası finans kuruluşları, sorunlara çözüm bulunabilme­sini teminen çok-taraflı işbirliği yollarını geliştirmeye yönelik girişimleri teşvik etmekte ve bu çalışmalar arasında eşgüdümü sağlamak çabasındadır. Avrupa Bir­liği çevre alanında yüksek standartlar yerleştirmeye yönelik kapsamlı ortak poli­tikalar geliştirmiştir. NATO 2004 yılından beri UNEP, BMKP, AGİT, BM Avrupa Komisyonu ve Orta ve Doğu Avrupa Çevre Merkezi ile birlikte Çevre ve Güvenlik İnisiyatifini yürütmektedir.

Yanıt Açıklaması: Müzakerelerden sonra, en çok başvurulan ve diplomasi alanında gelenekleşmiş yöntemlerin başında arabuluculuk gelir.

Yanıt Açıklaması: Ülkeler arası platformlarda ülkelerin ikili, veya çok taraflı müzakerelerde en çok ülkelerin Dış İşleri Bakanlıkları bu temsil görevini üstlenmektedirler.

Yanıt Açıklaması: Kısa ömürlü olmasına rağmen günümüzün çok taraflı diplomasisinin temelleri Milletler Cemiyeti ile atılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) 1972’den beri çevre sorunlarının çözümüne yönelik faaliyetlerin eşgüdümü için çalışmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Olimpiyatlar diplomasi tarihi açısından değer taşır. Olimpik Mütareke (Ekecheria) geleneği İÖ. 9. yüzyılda, Elis’li Iphitos, Pisa’lı Cleosthenes ve Ispartalı Lycurgus arasında imzalanan bir sözleşme ile yaratılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Çok sınırlı olanaklarla işe başlayan bu vekaletin ilk birimleri, siyasi işler, konsolosluk işleri, hukuk müşavirliği, şifre ve evrak, muhtelit hukuk işleri şeklinde oluşturulmuştur. Merkez teşkilatı yanında dış temsilcilikler de yavaş yavaş kurulmaya başlanmıştır. TBMM hükûmetinin ilk temsilcilikleri Bakü, Roma, Tiflis ve Moskova’da açılmıştır.

Yanıt Açıklaması: En geleneksel hizmet ataşeleri askeri ataşelerdir.

Yanıt Açıklaması: Müzakerelere başlanma kararının verilmesinde iç ve dış siyasi etkenlerin bü­yük rolü vardır. Her şeyden önce tarafların liderlerinin iç politika açısından ken­dilerini güvende hissetmeleri şarttır. Seçimlere beş kala hiçbir politikacı anlam­lı müzakerelere kalkışmaz. Buna mukabil, demokrasilerde, seçimlerden hemen sonra önemli bir çoğunlukla iktidara gelen bir hükümetin daha çok risk alarak, uzlaşmayla -yani popüler olmayabilecek bir şekilde- sonuçlanacak müzakerelere girmesi daha olasıdır. Sonraları zayıflamaya başlayan bir iktidar ülkeyi “satma” ithamına daha güçlükle göğüs gerebileceği için görüşmelerden kaçınacaktır.

Yanıt Açıklaması: Bunun yanında ülkemizdeki Marmara ve Van depremleri gibi büyük ölçekli deprem felaketleri de aynı şekilde uluslararası yardım kampanyalarına konu olmaktadır. Bu tarz faaliyetler dünya kamuoyunun tam desteğine sahiptir. Bunların diplomasi yönünü daha çok ülkeler, uluslararası ve sivil kuruluşlar arasındaki koordinasyon gereklerinin doğurduğu karmaşık uluslararası temaslar oluşturur. Doğal olarak yardım alan ülkeyle işbirliği ve koordinasyon da bir insani diplomasi uygulamasıdır.

Yanıt Açıklaması: Agreman: Yeni bir büyükelçi atanacağı zaman kabul edecek ülkenin bunu önceden onaylaması anlamına gelir

Yanıt Açıklaması: Kordiplomatik (Corps Diplomatique - Diplomatic Corps), bir devlet nezdinde akredite diplomatların tümünü oluşturan gruba verilen isimdir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde, 1965 yılında tek başına iktidara gelen Adalet Partisi hükûmeti sağcı muhafazakâr niteliği ile bilinmekte, Soğuk Savaş döneminde komünizme karşı sert tutumuyla tanınmaktaydı. Ancak yine aynı iktidar, 1970’li yıllarda Sovyetler Birliği’ne açılımı gerçekleştirmiş, İskenderun Demir Çelik tesisleri dahil büyük ortak projelere imza atabilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Misyonun diplomatik kariyer mensubu üyeleri büyükelçi dışında, elçi-müsteşar, müsteşar, başkâtip, ikinci kâtip, üçüncü kâtip ve ataşe unvanlarını taşırlar. Her unvan içindeki sıralama kıdem sırasına göredir. Büyükelçinin geçici olarak, görev yapılan ülke dışında bulunduğu durumlarda yerine maslahatgüzâr sıfatıyla mutlaka diplomatik kariyer mensubu olan, misyonun ikinci derecede kıdemli memuru vekâlet eder.

Yanıt Açıklaması: Kuramsal olarak bir ülke nezdindeki mukim büyükelçi “devletini” temsil eder.

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı sonrasında 1950'lerde Ortadoğu'nun ve Güneydoğu Asya'nın sömürgesizleştirilme süreci başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Açık tanıma beyanı mevcut olmasa dahi diğer devletle tanıdığını hiçbir şekilde kuşkuya düşürmeyecek şekilde kanıtlayan bir işleme girmek, de jure tanımanın mevcudiyetine işaret eder. Örneğin, diğer devletle çekince koymadan ikili bir anlaşma imzalanması örtülü tanıma demektir. Bir ülkeyi devlet başkanının ziyaret etmesi o ülkenin tanındığı anlamına gelir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Büyükelçiler dış temsilciliklerin kamuoyu diplomasisiyle ilgili yegane mensupları değildir. Küçük büyükelçiliklerde dahi yerel medya ve sivil toplum temsilcileri ile temas için bir memur bulunur. Bu görevliler genellikle basın veya enformasyon ataşesi (veya görevlisi) unvanını taşır. Büyük temsilciliklerin kamuoyu diplomasisi alanında faaliyette bulunan geniş çaplı birimleri bulunur.