Diplomasi Tarihi

Yanıt Açıklaması: Hititlerle Mısırlılar arasındaki Kadeş Savaşı sonunda İÖ. 12. yüzyılda akdedilen anlaşmanın yazılı bulunduğu tabletler İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde bulunmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: 1833 Hünkâr iskelesi Antlaşması, 1840 Londra Antlaşması ve 1841 Boğazlar Sözleşmesi söz konusu eşitlik ilkeleri uyarınca akdedilmiştir. Tanzimat Fermanı’yla yapılan reformlar ve özellikle Müslümanlarla ve gayri-Müslimlerin kanun önünde eşit kabul edilmeleri, Osmanlı Devleti’nin Avrupa sistemine alınmasını hızlandırmış, nihayet Kırım Savaşı sonrasında Osmanlı Devleti, İngiltere, Fransa, Avusturya, Sardunya, Rusya ve Prusya arasında 1856 yılında Paris’te toplanan konferansın sonucunda imzalanan antlaşma bu konuda bir dönüm noktası oluşturmuştur. Bu antlaşmayla Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa Devletler Konseri’ne (Concert Européen) girdiği ve Avrupa devletleri arasında uygulanmakta olan devletler hukukunun bir parçası olduğu kabul ve ilan ediliyordu. Böylece, Osmanlı Devleti ilk defa uluslararası hukuk sistemini resmen üstlenmiş oluyordu.

Yanıt Açıklaması: Mehmet Efendi’nin Paris elçiliğinin Osmanlı İmparatorluğu’ndaki ilk Batılılaşma eğilimlerine yol açan bir etkide bulunduğunu ileri sürmek mümkündür. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Doru seçenek C şıkkıdır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Hristiyan Batı ülkeleri Osmanlıları yüzyıllar boyu geliştirdikleri uluslararası ilişkiler ve hukuk sistemine dahil etmede hevesli davranmadılar. Osmanlı Devleti’nin “Darül İslam-Darül Harp” ayrımına karşı, devletler hukukundan yararlanabilmesi için belirli bir medeniyet düzenine ulaşmasını şart koştular. Daha da önemlisi, Osmanlı Devleti’nden kendi çıkarları doğrultusunda, Kanuni Sultan Süleyman döneminden beri sağlamış oldukları ticari ve hukuki tavizleri garantiye almadan bu yönde adım atmaktan kaçındılar. 1939 yılında Mustafa Reşit Paşa tarafından hazırlanan Sultan Abdülmecit’in Tanzimat Fermanı bu garantiyi sağladı. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Profesyonel bir meslek

Yanıt Açıklaması: Troçki, dışişler komiserliğinden ayrıldıktan sonra parti yöneticileriyle anlaşmazlığa düşerek Rusya'dan kaçtı, 1940'ta Stalin'in ajanları tarafından Meksika'da öldürüldü.

Yanıt Açıklaması: İlk sefaretnamelere 19. yüzyılın ikinci yarısından sonraki dönemlerde rastlanmaktadır. Bunlardan en eskisi 1665’te Vaşvar Anlaşması’ndan sonra ilişkilerin yeniden düzelmesi amacıyla Viyana’ya gönderilen Kara Mehmet Paşa’nın sefaretnamesidir

Yanıt Açıklaması: Diplomasinin yetersiz kaldığı, savaş bulutlarının Avrupa’nın üstüne çöktü ğü bu dönemde, 1914 yılında İngiliz hariciyesinden istifa eden parlak bir genç İngiliz diplomatı olan Charles Lister “diplomasi öldü” demişti.

Yanıt Açıklaması: "Büyükelçi" kelimesinin Latince karşılığı  "ambactiare" dir ve anlamı da "bir göreve gitmektir".

Yanıt Açıklaması: III. Selim tarafından atanan ilk daimi büyükelçi Yusuf Agah Efendidir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bizans aslında sahip olmadığı gücü dış dünyaya varmış gibi gösterme hünerini zirvesine çıkarmıştır. Dünyanın merkezi olan Konstantinopolis’te hüküm süren Bizans imparatorlarının seküler güç yanında ekümenik yani tüm “medeni evreni” kapsayan dinî güçleri onları diğer bütün hükümdarların üstüne çıkartıyor ve kendilerine yenilmezlik niteliğini kazandırıyordu. Bizans’ın bir “propaganda” konusu da olağandışı silahlara sahip olduğu iddiası ve söylentisini yaymasıydı. Suda yanan “Rum ateşi” etrafında adeta bir efsane yaratılmıştı. Bizans’ın savaşı önlemek için başvurduğu çeşitli yolların başında rüşvet gelmekteydi. İmparatorlukta şu veya bu şekilde gözü olan her ülke hükümdarının ve kavmin bir fiyatı vardı ve özellikle o zamanın finans dünyasının merkezinde olduğu için dolu olan Bizans hazinesi bunları uysallaştırmak için büyük meblağlar ödüyordu. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Güç dengesi ve ulusal çıkar yaklaşımlarının yerine, uluslararası adalet, hukuk ve dayanışma kavramlarının hakim olacağı bir Yeni Diplomasi yaratılması iddialarına rağmen 1919-20 yıllarında toplanan Paris Konferansı aslında 19. yüzyıl konferans diplomasisinin uygulamalarından pek de farklı biçimde cereyan etmedi. Wilson dahil liderler, müzakere sürecinin değil sonuçların halka açıklanmasından yanaydılar. Gazeteciler konferansın genel oturumlarına katılabilmekte fakat asıl kararların müzakere edildiği, İngiltere, Fransa, İtalya ve ABD’nin hükûmet başkanlarının oluşturduğu Yüksek Konsey ile İngiltere, Fransa ve İtalya Başvekilleri ile Wilson ve dışişleri bakanı yanında Japonya’dan iki baş delegeden oluşan Onlar Konseyi’nin görüşmelerinde hazır bulunamıyorlardı.

Yanıt Açıklaması: Şirketin ticari bir girişimden siyasi-askerî bir atılıma dönüşmesi Robert Clive adlı askerî bir memurunun Bengal nevabı (mülki amir) Siracü’dDevle’yi 1757’de çıkan bir savaşta yenmesiyle oldu. Bunun üzerine şirket Moğol İmparatoru adına Bengal’deki vergileri toplamaya başladı. Ancak, şirketin sınırsız kazanç hırsı, idaresizlik, kuraklık gibi nedenlerle Bengal Eyaleti ancak askerî güçle hâkim olunabilecek kadar kötü duruma düşünce, İngiltere devleti 1773’te duruma müdahale ederek, Hindistan’a bir genel vali atadı. İlk vali Warren Hastings döneminde Hindistan’da İngiliz hâkimiyeti iyice genişledi ve yerleşti. Nihayet, Doğu Hindistan Şirketi, İngiltere’nin Hindistan’ı sömürgeleştirmesinin yolunu açmasına rağmen kendi amacını kaybettiğinden 1873’te ortadan kalktı. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Yıkıcı faaliyetler, Rusya’nın şemsiyesi altındaki Komintern vasıtasıyla kurumsal hâle getirilmişti. 1919’da kurulan bu teşkilât bütün dünyadaki devrimci hareketlerin koodinasyonuyla görevliydi.

Yanıt Açıklaması: İyi yönetilen bir diplomasinin bir ülke için önemli avantajlar sağladığı savı kabul edilmekle birlikte, diplomasinin örneğin uluslararası barışın sağlanması gibi ulusal çıkar dışında daha ‘yüksek’ bir amaç taşıyıp taşımadığı da tartışılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: De Callières tarafından yazılan bu kitap tüm 18. yüzyıl boyunca Avrupa çapında şöhrete kavuşmuş, diplomatik uygulamaların standart referansı ve diplomat adaylarının okuması gerekli birkaç eserden biri hâline gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1832 yılından beri Reisülküttaplık makamında bulunan Mehmet Akif Efendi Hariciye Bakanı unvanını alan ilk devlet adamı olmuştur.