Uluslararası İlişkiler Kuramları 2

Yanıt Açıklaması: Bireysel değil kollektif (topluluk) için optimum refah noktasını belirten kavram pareto verimliliğidir.

Yanıt Açıklaması: Pragmatizmle epistemolojik benzerlikleri bulunan neoklasik konstrüktivizm, klasik konstrüktivizmin gelişmiş ve onun izlerini taşıyan bir hâli olarak da görebiliriz. Süjeler-arası anlamları açıklama çabasındadır ve konuşma faaliyetlerine (speech acts) yaptğı vurgu nedeniyle “konuşma faaliyeti kuramı” olarak da adlandırılabilir.

Yanıt Açıklaması: Stephen D. Krasner tarafından ortaya konmuş ve standart olarak kabul gören tanıma göre rejim kavramını oluşturan dört öğe arasında ilkeler, normlar, kurallar ve karar alma prosedürleri yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Literatürde daha çok sosyal inşacılar olarak bilinen grup kuvvetli kognitivistlerdir.

Yanıt Açıklaması: Entegrasyon kavramı bütünleşme ve uyum anlamında kullanılmaktadır. Uluslararası ilişkilerde entegrasyon, birimlerin birbiriyle uyumu, bütünleşmesi, ortak siyasi otorite ve idare altında ortak politikaların geliştirilerek uygulanması olarak tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: Oran Young’un da işaret ettiği gibi uluslararası ilişkiler literatüründe uluslararası kurum/rejim ve örgüt kavramları çoğu kez eş anlamlı olarak kullanılmaktadır (Young, 1989: 31). Oysa rejimin gerek kurumsal tanımı gerekse Krasner’ın standart tanımı göz önüne alındığında böyle bir eşleştirmenin yapılması doğru değildir. Uluslararası rejim veya kurumlar, yukarıda da belirtildiği gibi uluslararası ilişkilerin herhangi bir alanına yönelik olarak roller, haklar, sorumluluklar ve bunları düzenleyen ilke, norm ve kurallardan oluşmaktadır. Diğer taraftan örgütler ise kendilerine ait konuşlanma yeri, ofisi, personeli, araç-gereci ve bütçesi olan maddi varlıklardır. Ayrıca, örgütlerin, kurumlardan farklı olarak, sözleşme yapma, mülkiyete sahip olma, dava açma veya açılma gibi hukuki şahsiyete sahip olduklarını gösteren yetkileri mevcuttur. Diğer önemli bir fark ise rejimler belli bir alana yönelik düzenlemeler yaparken örgütler, Birleşmiş Milletler örneğinde olduğu gibi, birden fazla alan ve sorunla ilgilenebilirler (Young, 1989: 32-33).

Yanıt Açıklaması: Haas’ın AT’nin dünyanın başka bölgelerinde de uygulanıp, model alınıp alınamayacağını incelerken, entegrasyonun gerçekleşebilmesi için ortaya koyduğu temel koşullar arasında bölgesel rekabetin azalması gösterilemez.

Yanıt Açıklaması: Herhangi bir işbirliğine girerken bir devletin sorması gereken soru sadece ‘bu işbirliği şimdiki kazancımı arttırır mı?’ değil, aynı zamanda ‘bu işbirliğinden kim ne kadar kazanacak?’ olmalıdır. İşbirliğinden doğacak ortak kazancı bir pasta gibi düşünecek olursak realistler için önemli olan, bu pastanın aktörler arasında nasıl pay edileceğidir.

Yanıt Açıklaması: Neoliberallerin rasyonel egoist olarak tanımladıkları devletin, başka devletlerin kazancına bakmaksızın sadece kendi kazancını dikkate alarak hareket ettiğini savunurlar.

Yanıt Açıklaması: Felsefi manada kural tipleri oluşturucu ve düzenleyici olarak tasnif edilir.

Yanıt Açıklaması: Transaction costs; sözleşme maliyetleri (transaction costs) anlaşmaların müzakere edilmesi, izlenmesi ve uygulanmasından doğan maliyetlerdir. Hegemonic stability; Hegemonik istikrar anlamına gelir. Epistemic communities, bilgi toplulukları anlamına gelirken kognitivizm bilişssel yaklaşım demektir. Pareto optimum ise ekonomi teorisinde kullanılan pareto verimliliği (pareto efficient) veya pareto optimumu kavramı, bireysel değil kollektif (topluluk) için optimum refah noktasını belirtir.

Yanıt Açıklaması: Wendt, sosyal yapıları, bireylerin dışsal sosyal gerçekler olarak karşılaştıkları sosyal olgular olarak nitelendirmektedir.

Yanıt Açıklaması: Haas’ın 1958 yılında yaptığı siyasi entegrasyon tanımı: "Siyasi, entegrasyon, ulusal siyasi aktörlerin bağlılık, beklenti ve siyasi aktivitelerini yeni bir merkeze yönlendirmeye/kaydırmaya ikna oldukları bir süreçtir. Bu yeni merkezin kurumlarının ulusüstü yetkiye sahip olmaları veya bunu talep etmeleri gerekir. Siyasi entegrasyon sürecinin sonucunda, ulusüstü yeni bir siyasi topluluk oluşur."

Yanıt Açıklaması: Savunmacı realizmi öne süren isimler arasında Stephen M. Walt yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bu grubu zayıf kılan, yaptıkları analizin diğer iki kuramın varsayımlarını temelden eleştirme yerine bunları tamamlayıcı karakterde oluşudur.

Yanıt Açıklaması: Savunmacı realizmin temel varsayımlarını üç ana başlıkta toplamak mümkündür. Öncelikle güvenlik ikilemi, sistemde kontrol edilemez durumda bulunan anarşinin bir özelliği olarak karşımıza çıkmaktadır. İkinci olarak bazı yapısal dönüştürücüler, belirli devletler arasındaki güvenlik ikileminin derecesini etkilemektedir. Üçüncü olarak devletlerin sahip olduğu fiziki kapasiteler, karar vericilerin öngörüleri ve algılamaları çerçevesinde devletlerin izledikleri dış politikaları yönlendirmektedir.

Yanıt Açıklaması: Felsefi manada kuralları oluşturucu ve düzenleyici şeklinde tasnif etmek mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Büyük ölçüde disiplin içerisinde 1980’lerden sonra gündeme gelen ve özünde pozitivistler ile postpozitivistler arasında yaşandığı varsayılan ‘üçüncü büyük tartışma’ ile ilişkilendirilerek bu iki grup arasında ortak bir zemin olarak görülen yaklaşımın adı konstrüktivizmdir.

Yanıt Açıklaması: Uzmanların, siyasi olmayan teknik konularda işbirliği amacıyla kurdukları fonksiyonel örgütlerin, farklı alanlarda da işbirliğini tetiklemeleri olarak özetlenebilecek spill-over kavramı, teorinin temeli olup, mantığını fonksiyonalizmden almıştır.Türkçe’de; taşma, taşınma veya yayılma diyebileceğimiz spill-over etkisi, ekonomik sektörlerden birindeki entegrasyonun derinleşmesiyle, başka sektörlere de bu etkinin yansıması sonucunda daha fazla bütünleşmeye yol açması demektir. Spill-over kavramının isim babası Haas’tır.