Uluslararası İlişkiler Kuramları 1

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Klasik iktisadın tanımına göre uluslararası ekonomi, ulusal ekonomilerin toplamından ibaret olan ve uluslararası ekonomik etkileşimlerinden oluşan bir süreçtir. Dünya ekonomisi ise bunun ulusal ekonomileri aşan bir nitelik kazandığına ve çok uluslu sermaye hareketlerini, özel finans kurumlarının ve bireylerin ekonomik faaliyetlerini de içine alan daha karmaşık bir sürece dönüştüğünü ifade etmek için kullanır. Oysa Wallerstein’a göre dünya ekonomisi bir toplumsal iş bölümüdür. Bu anlamda ne 20. Yüzyıla özgü bir ifade ne de ulusal ekonomilerden oluşan bir ekonomidir; dünya ekonomisi kapitalist üretim sürecinin oluşturduğu bir sistemdir ve dolayısıyla kapitalist bir yapıya sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Tavuk oyunu modelinde karşılıklı tehdit algılaması söz konusudur ve oyuncuların çıkarları karşılıklı çatışır.

Yanıt Açıklaması: Sıkı iki kutuplu sistemlerde bütünleştirici ve arabulucu rolü ya hiç görülmez ya da etkileri çok zayıftır. Bundan dolayı bu tür sistemleri çok istikrarlı ve bütünleşme derecesi yüksek sistemler olarak görmek mümkün değildir.

Yanıt Açıklaması: “Doğal genişleme yasası”na göre, savaşlar devletlerin coğrafi anlamda genişlemesinin gerekli bir aracıdır. Devletlerin genişlemesini doğal bir durum olarak gören Ratzel’e göre, savaş bu ihtiyacın olağan bir sonucudur. Ratzel’in doğal genişleme yasası, toplumsal Darwinist yaklaşıma dayanmaktadır. Ratzel’e göre, genişlemeci politikaların başarısı coğrafya ile doğru orantılıdır.

Yanıt Açıklaması: Hayat sahası (lebensraum) "Hitler"e ilham kaynağı olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası sistem bir üst otoritenin ya da merkezi bir devletin bulunmamasından dolayı anarşik bir yapıdadır.

Yanıt Açıklaması: Uluslar arası ilişkilerde çıkar maksimizasyonunun değil, tavuk oyunu modelinde olduğu gibi tarafların işbirliği yapmasının zorunlu kılınması varsayımı, oyun teorisi ile realist felsefenin benzer varsayımlarından birisi değildir

Yanıt Açıklaması: Morton A. Kaplan’ın uluslararası sistem modellerinden altıncısı olan birim veto sistemi, nükleer silahların yayılmasıyla ortaya çıkacak bir sistem olarak düşünülmektedir. Nitekim bu tür sistemler, nükleer güce sahip, fakat dayanılmaz ilk vuruş kapasitesine sahip olmayan yirmi kadar devletin bir araya gelmesiyle ortaya çıkacaktır. Bu varsayıma göre, sistemde nükleer gücü elinde bulunduran her bir devlet, yapacağı bir ilk vuruşla rakibin gücünü tamamen yok edememektedir. Fakat ilk vuruş planlandığı gibi gerçekleşirse düşmanın gücü önemli ölçüde zayışatılabilir (Kaplan, 1957: 50).

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Wallerstein’ın sistem yaklaşımında dünya sistemi, ekonomik faktörlerle tanımlanmakta, dünya sisteminin kapitalist olduğu ve bu yapının bazı ülkelerin gelişmesine imkan sağlarken bazılarının da geri kalmasına neden olduğu varsayılmaktadır. Dolayısıyla ekonomik bağımlılığın ve az gelişmişliğin nedeni ekonomik sistemin kapitalist özelliğidir.

Yanıt Açıklaması: Realistler insanın kötü, günahkâr, çıkarcı, saldırgan ve ilişkilerinde gücü ön plana çıkaran olumsuz bir doğaya sahip olduğunu düşünmektedirler.

Yanıt Açıklaması: John Von Neumann ve Oscar Morgenstern’in 1944’te kaleme aldıkları “Theory of Games and Economic Behavior” adlı çalışmayla oyun teorisi dikkatleri çekmeye başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: ABD ve SSCB, 1962’de Küba krizi esnasında, muhtemel askeri çatışmanın nükleer bir savaşa dönüşeceğini ve sonucun her iki taraf için de yok olmayla sonuçlanacağını bildikleri için karşılıklı taviz vererek krizi sona erdirmeyi tercih etmişlerdir. John F. Kennedy ve Nikita Khruschev, SSCB’nin Küba’da; ABD’nin Türkiye’de konuşlandırılmış füzelerinin karşılıklı kaldırılması sözlerini vererek ve ABD’nin deniz ablukasını kaldırmasıyla krizi sonlandırmıştır. Soğuk Savaş döneminde diyaloğa ve yumuşamaya da neden olan kriz, sıfır toplamlı olmayan oyun modeline benzemektedir.

Yanıt Açıklaması: Klasik liberal düşünce, eşitlik, rasyonellik, özgürlük ve mülkiyet kavramları üzerine inşa edilmiştir. Milliyetçilik ise bunlara dahil değildir.

Yanıt Açıklaması: Graham Allison'a göre Sovyetlerin Küba'ya füze yerleştirmesi ve bununla ABD'nin nükleer üstünlüğünü sona erdirmeye çalışması "Rasyonel politika modeli"ile açıklanır.

Yanıt Açıklaması: Avrasya kavramının ortaya çıkışı jeopolitiğin karar vericilerin dış politika davranışlarına tekrar yön vermeye başlamasına ve önceki çekiciliğine kavuşmasına yol açmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sistem teorisini uluslararas› iliflkilere uygulayarak bu alanda kapsaml› bir teori gelifltiren Morton A. Kaplan ise alt› uluslararas› sistem modeli üzerinde durmaktad›r. Kaplan da örgütlenme durumlar›n›, devletlerin say›lar›n›, aralar›ndaki davran›fl kurallar›n› ve sistemin de¤iflimine ve dönüflümüne yol açacak faktörleri dikkate alarak modelleri gelifltirmifltir. Bunlar s›ras›yla, 1) güç dengesi sistemi, 2) gevflek iki kutuplu sistem, 3) s›k› iki kutuplu sistem, 4) evrensel sistem, 5) hiyerarflik sistem ve son olarak 6) birim veto sistemidir. Kaplan, güç dengesi ve gevflek iki kutuplusistem üzerinde daha ayr›nt›l› durmaktad›r. Yazara göre, zaten tarihsel olarak gü- nümüze kadar gerçekleflen sistemler de bu son iki modeli yans›tmaktad›r

Yanıt Açıklaması: "Blok içinde bütünleşme fazladır" gevşek iki kutuplu sistemde hiyerarşik örgütlenen bir bloğun özelliğidir.

Yanıt Açıklaması: Güven eksikliği yaşayan iki devletin haberleşme imkânının olmadığı bir dönemde güvenliklerini sağlamak için silahlanma yarışına girmeleri, "Mahkûmun ikilemi oyunu"  örnek olarak verilebilir.