Türk Dış Politikası 2

Yanıt Açıklaması: Türkiye Güney Kıbrıs Rum Yönetiminin NATO’ya üyelik başvurusunu veto etmiştir

Yanıt Açıklaması: Suriye ile Türkiye arasında yapılan Adana Mutabakat’ı içeriğinde A,B,D ve E seçeneklerindeki ifadeler yer almıştır. Ancak Suriye, PKK’nin terörist bir örgüt olduğunu kabul etmiştir. Ülkesinde diğer terör örgütleri yanında, PKK ve tüm yan kuruluşlarının bütün faaliyetlerini yasaklamıştır.

Yanıt Açıklaması: Soğuk Savaş’ın sona ermesi Türkiye’yi etrafındaki bir dizi ülkenin sorunlarıyla da karşı karşıya bırakmıştır. Irak ve Suriye ile özellikle terörle mücadele kapsamında sorunlar yaşayan Türkiye’nin Yunanistan’la da Kıbrıs ve Ege sorunlarında uzlaş- ması mümkün olmamıştır. Bu dönemde önemli bir başka endişe ise Avrupa yolunun kapanması konusunda yaşanmıştır (Oran, 2010:14). Öte yandan Kafkasya Bölgesi’nde ortaya çıkan yeni sorunlar bir yana, Türkiye’nin kendiliğinden de bu bölgeye ilgisi artmıştır.

Yanıt Açıklaması: Soğuk Savaş’ın artan geriliminin her iki tarafı da tahrip etme potansiyelinden hareketle bu durum “dehşet dengesi” adıyla da tanımlanmıştır- her iki blok da strateji değiştirmeye karar vermiştir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye o dönemde ülkenin çıkarlarını korumak, bölücü terörle daha iyi mücadele edebilmek ve bölgede ortaya çıkan yeni fırsat ve risk dünyasını ideal biçimde değerlendirme çabası içine girmiştir. NATO üyeliği ise 1952 yılında gerçekleşmiştir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’nin terörle mücadelesi yoğun olarak eleştirilirken TBMM’de bulunan DEP’in (Demokrasi Partisi) 16 Haziran 1994 tarihinde Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılması, altısı bu partiden toplam 8 milletvekilinin dokunulmazlıklarının kaldırılarak 17 Mart 1994’te gözaltına alınmaları, AB tarafından büyük tepkiye neden olmuştur. Avrupa Parlamentosu, 28 Eylül 1994 tarihinde ise Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu’nun çalışmalarını askıya aldığını duyurmuştur.

Yanıt Açıklaması: Körfez Savaşı’nda Türkiye’nin dış politik kararlarını belirleyen en önemli unsur o dönemde Cumhurbaşkanı olan T.Özal olmuştur. Özal, o döneme kadar Türk diplomasi geleneğinde gerçekleşmemiş bir durumu gerçekleştirmiş ve Cumhurbaşkanı olarak dış politika karar sürecine müdahil olmuştur.

Yanıt Açıklaması: D

Yanıt Açıklaması: 1997 Temmuz ayında Madrid’de yapılan NATO Zirvesi sırasında iki ülke arasında altı maddelik bir mutabakata varılmıştır. Barış, güvenlik ve iyi komşuluk ilişkilerinin geliştirilmesinin devamı konusunda karşılıklı taahhüt; karşı tarafın egemenlik haklarına saygı; uluslararası hukuk ilke ve anlaşmalarına saygı; tarafların güvenlikleri ve millî egemenlikleri açısından büyük bir öneme haiz Ege’deki meşru, hayati çıkar ve endişelerine karşılıklı saygı; yanlış anlamalardan kaynaklanan ihtilaflardan kaçınılması ve tek taraflı eylemlerden sakınılması taahhüdü ve anlaşmazlıkların, ortak rızaya dayanarak ve kuvvet kullanımı veya kuvvet tehdidi olmadan barışçıl yollardan çözülmesi taahhüdü mutabakatın ana hatlarını oluşturmaktaydı. C seçeneğinde verilen bilgi varılan anlaşmalardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’ye “aday” statüsü verilmemiş, ancak Türkiye’ye has bir Avrupa’ya yakınlaşma stratejisi ortaya konmuştur.

Yanıt Açıklaması: Bölge ülkelerine baktığımızda Türkiye, başlangıçta İran ve Rusya ile rekabete girişse de Rusya’nın kendini toplar toplamaz Kafkasya bölgesiyle yeniden ilgilenmeye başlaması ve bölge içindeki çatışmalardan yararlanarak siyasi ve askerî açıdan etkili hâle gelmesi zaman içinde Türkiye’nin bölgedeki etkisini zayıflatan en önemli faktör olmuştur.

Yanıt Açıklaması: D-8 organizasyonu içerisinde üye ülkeler çeşitli sektörlerdeki işbirliğini koordine etmek üzere bir işbölümü yapmışlardır. Buna göre Türkiye sanayi ve çevre; Bangladeş kırsal kalkınma; Endonezya yoksullukla mücadele ve insan kaynakları; Malezya finans, bankacılık ve özelleştirme; Mısır ticaret; Nijerya enerji; Pakistan tarım ve balıkçılık sektörlerinde koordinasyon sağlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: ABD ve diğer kapitalist ülkeler 1949’da NATO’yu oluşturmuştur.

Yanıt Açıklaması: A

Yanıt Açıklaması: Yasaklanan unsurlar arasında Türkiye genelinde uygulanan bir takım geleneksel unsurların bulunması.

Yanıt Açıklaması: Lüksemburg Zirvesi (1997)

Yanıt Açıklaması: Türkiye tarafından uygulanan askerî tehdit ile gizli diplomasi karışımı bir baskı yoluyla Suriye ile Adana Mutabakatı’nın imzalandığı süreç sonrasında, PKK lideri Abdullah Öcalan Rusya’ya kaçmıştır. Başbakan Mesut Yılmaz’ın demeçlerine göre 1 hafta Rusya’da bir banliyöde kalan Öcalan, Rusya ile girişilen diplomasi sonucunda burada da barınamamış ve 12 Kasım’da Roma’ya gönderilmiştir. Roma’ya gönderilen Öcalan havaalanında 13 Kasım’da İtalya tarafından gözaltına alınmıştır. Türkiye’nin Öcalan’ın geri verilmesi talebine istinaden İtalyan Hükûmeti tarafından 20 Kasım’da yapılan açıklamada bu istek reddedilmiş ve Roma’da kalmak koşulu ile Öcalan serbest bırakılmıştır. Öcalan ise Roma’dan ayrılmış, önce Atina’ya ardından da Nairobi’deki Yunanistan Büyükelçiliğinde bir süre kalmak üzere Kenya’ya gitmiştir. 16 Şiubat 1999’da ise Hollanda’ya gitmek üzere havaalanına doğru yola çıkan Öcalan, Kenya ve ABD’nin de iş birliği ile Türk birimlerinin operasyonu sonucu ele geçirilmiş ve özel bir uçakla Türkiye’ye getirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: C

Yanıt Açıklaması: Lüksemburg Zirve Bildirisi’nde Gündem 2000 Raporu’na kıyasla Türkiye lehine farklılaşan tek husus sadece aday ülkeler için hazırlanması öngörülen “İlerleme Raporu”nun Türkiye için de hazırlanmasının kararlaştırılmasıdır.

Yanıt Açıklaması: 1997-1998 döneminde Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin S-300 füze sistemi siparişini kabul ederek politik ve güvenlik sorunlarına neden olan devlet Rusya'dır.