Türk Dış Politikası 2

Yanıt Açıklaması: Almanya’da Kohl’ün iktidarı kaybetmesi, sosyal demokrat Schröder’in gelmesi sonrasında, Ecevit Türkiye’nin başbakanı olarak bir mektup göndererek, gerekli reformları yapmak konusunda hazır olduklarını ancak AB adaylığımız için Almanya’nın desteğinin önemini dile getirmişti. 1999’da Ecevit’in başbakan olduğu dönemde Türkiye’nin aday ülke ilan edilmesi sonrasında da gerçekten ciddi bir reform süreci başlatılmış oldu. 2002’de AK Partinin iktidara gelmesi ile temel politika, yani AB hedefi neredeyse hiç değişmedi, sadece güçlendi. 2002-2005 arasında olağanüstü bir tempo ile reform süreci devam ettirildi. AK Partinin hem kendi üzerinde oluşan iç ve dış şüpheleri ortadan kaldırmak hem de Türkiye’yi AB süreci üzerinden demokratikleştirmek düşüncesiyle AB politikaları Türk dış politikasının en önemli alanı hâline geldi ve ciddi bir ivme kazandı.

Yanıt Açıklaması: Abdullah Öcalan'ın iadesi sürecinde İtalya'nın olumsuz davranışı ile gergin bir noktaya ulaşan Türkiye-AB ilişkilerinin hızlı bir şekilde tekrar olumlu bir havaya gelmesinde Kısa süre içinde Abdullah Öcalan'ın Kenya'da yakalanması sonucunda kamuoyunda oluşan tatminin etkisinden bahsedilemez

Yanıt Açıklaması: B

Yanıt Açıklaması: Kuruluşundan bu yana, “yurtta barış, dünyada barış” ilkesi ve “muasır medeniyet seviyesine ulaşmak” hedefi ile şekillenen Türk dış politikasının, bütün dönemlerde bu felsefeyi koruduğu söylenebilir.

Yanıt Açıklaması: 1992 ile 1995 arasında yaşanan ve ABD öncülüğündeki NATO güçlerinin müdahalesi ve ardından yapılan Dayton Anlaşması ile sona eren Bosna Savaşı iki yüz binden fazla insanın ölümüne neden olmuştur. Bu savaşın en çarpıcı sonucu ise Avrupalıların ortak çıkar ve politika geliştirememeleri ve ABD’nin siyasi ve askerî mutlak üstünlüğünün ortaya çıkmasıdır.

Yanıt Açıklaması: 12.Avrupa Konseyi (AB Devlet/Hükümet Başkanları), Komisyon’un İlerleme Raporu’nda işaret edildiği üzere, Türkiye’de son zamanlarda yaşanan olumlu gelişmeleri ve ayrıca Türkiye’nin Kopenhag kriterlerine uyum yönündeki reformlarını sürdürme niyetini memnuniyetle karşılamıştır.

Yanıt Açıklaması: Helsinki Zirvesi’nde çatışan çıkarlar, Zirve öncesinde ve sonrasında yaşanan yoğun diplomatik girişimler sonucu zorlukla da olsa aşılmış ve Türkiye, Zirve sonucu açıklanan Binyıl Bildirgesi’nde aday ülke olarak açıklanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal taleplerin AB’ye yüklediği olumlu anlamlarla birlikte, demokrasinin etkili olduğu yönetimlerde seçilen kadronun üzerindeki etkisi hesaba katıldığında özellikle 2002’den sonra Türkiye’nin AB üyeliğine hız vermesindeki nedenlerden biri de bu toplumsal talepti.

Yanıt Açıklaması: Nisan 1999'da kurulan DSP Hükümeti Programında vurgulanan "Avrasyalaşma Süreci"nin temel nedeni olarak Lüksemburg Zirvesinde adaylığı açıklanan 12 ülke arasında Türkiye'nin bulıunmayışı söylenebilir

Yanıt Açıklaması: Soğuk Savaş sonrası, uluslararası ortamda, karşılıklı bağımlılığın artması, ulus devletleri, AB (Avrupa Birliği), NAFTA (Kuzey Amerika Serbest Ticaret Antlaşması Örgütü), APEC (Asya-Pasifik Ekonomik İş- birliği Örgütü), BDT (Bağımsız Devletler Topluluğu) örneklerinde olduğu gibi bölgesel entegrasyonlara yöneltmiş ancak bu dönem, aynı zamanda bölgesel olmak- la birlikte dünya barışını tehdit potansiyeline sahip etnik çatışmaların sıklıkla yaşanmaya başladığı bir dönem olmuştur.

Yanıt Açıklaması: ABD ve diğer kapitalist ülkeler, NATO’yu, 1949’da oluşturmuşlardır.

Yanıt Açıklaması: Stratejik derinlik ile Türkiye’nin tarihsel ve coğrafi özelliği ile jeopolitik, jeokültürel ve jeoekonomik konumunun dünya siyaseti ve sisteminin dönüşümü açısından önemli bir derinliğe sahip olduğu belirtilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Annan Planı’nın açıklanmasının ardından belirli konularda görüş ayrılıkları ortaya çıkmış, AK Parti planın müzakere edilebilir olduğunu dile getirmiş, bu çerçevede Yunanistan, İngiltere ve İspanya ile görüşerek desteklerini almıştır ve plan iç politikada akademisyenler, medya ve halktan destek görmüştür. Rauf Denktaş ise planın göçmenler ve harita konularını eleştirerek AB ve yeni hükümetle görüş ayrılığını dile getirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Karpat (2012: 231) “Türkiye’nin Dış Politika Tarihi” isimli eserinde “biz Batılı olacağız, biz medeni olacağız diye kendi tarihimize, derin tecrübelerimize arkamızı döndük” dedikten sonra, Türkiye’nin bu şartlar altında Batı ekseninden kayamayacağını vurgulaması dikkat çekicidir. Karpat aynı eserinde, Türkiye’nin içselleştirdiği Batılı değerler ile şimdinin modeli olarak lanse edilen arasındaki ilişkinin de altını çizmiştir: ‘Demokratik, laik, Batılı, kapitalist, modern bir ülke olarak Türkiye, Orta Doğu, Orta Asya ve dünyanın pek çok ülkesine model olarak sunulmaktadır. Ama bu değerlerin artık sadece öykünen medeniyet alanının değil, Türkiye’nin de değerleri hâline dönüştüğünden de kuşku duyulmuyor.’

Yanıt Açıklaması: 2000-2001 yıllarında üyelik müzakereleri için başlatılan reform süreci, özellikle 2002’de AK Partinin iktidara gelmesiyle çok hızlı ilerlemiş ve kısa zamanda Kopenhag Kriterleri’nin yerine getirilmesi ve müzakerelere başlanması noktasına gelinmiştir. Bu etkileyici ve beklenmeyen gelişmeler üzerine Aralık 2004’teki AB Zirve’sinde Türkiye ile üyelik müzakerelerine 3 Ekim 2005’te başlanmasına karar verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’nin Kopenhag Kriterleri doğrultusunda 2003 yılında hazırladığı ilk uyum paketi “4. Uyum Paketi” olarak adlandırılmaktadır. Bu paket, Siyasi Partiler Kanunu, Basın Kanunu, Dernekler Kanunu, Dilekçe Kanunu olmak üzere toplam 16 ayrı yasada değişikliği kapsamaktadır.

Yanıt Açıklaması: 2008 yılı sonunda dünyada yaşanan küresel ekonomik kriz sonrasında 2011 yılının sonuna gelindiğinde Yunanistan iflasın eşiğine gelmiş ve ülkenin EURO-ZONE bölgesinden çıkarılması tartışılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Neo-Con’ların ABD’nin gücüne ve saldırganlığına dayalı “Yeni Amerikan Yüzyılı Projesi”, Obama döneminde ciddi bir değişime uğramış ve yumuşak güç vurgusu ön plana çıkmıştır. Bu noktada Obama Yönetimi Türkiye’ye özel bir önem vermiştir. Obama’nın ABD’nin yeni dış politikasının çerçevesini çizdiği İstanbul ve Kahire konuşmaları, hem ABD’nin yeni felsefesini hem de Türkiye ile ilişkilerini ortaya koyması bakımından son derece önemlidir. 5 Haziran 2009 tarihinde Kahire’deki konuşmasında, İslam dünyasına dönük “yeni bir başlangıç” yapacağını, geçmişte yapılan yanlışların tekrarlanmayacağını söyleyerek ABD dış politikasındaki değişimi vurgulamıştır. Obama’nın barış ve diyalog odaklı dış politika vurgusu Türk dış politikasıyla da örtüştüğü için bu dönemde ilişkiler gelişerek devam etmiştir.

Yanıt Açıklaması: 3 Temmuz 1999 tarihinde BM Genel Sekreteri başkanlığında düzenlenen toplantı, iyi ilişkilerin geliştirilmesi yönünde atılan önemli bir adımdır.4 maddeden oluşan mutabakat metninde, kıta sahanlığı ile ilgili bir husus bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye'nin aday ülke olarak açıklandığı zirve Helsinki Zirvesidir