Diş Politika Analizi

Yanıt Açıklaması: Lider ve danışmanları bilgi ve tavsiye için devlet birimlerine ve buralarda çalışan bireylere bağlıdır ancak dış politika kararları ya lider ve çevresindeki danışmanları tarafından ya da politika yapıcı gruplar tarafından alınır. Son söz lidere, kabineye, bazen de parlamentoya aittir. Küçük gruplar dış politika kararlarının alınmasında önemli işlevlere sahiptir. İlk olarak bu gruplar bir danışma işlevi görürler. Danışmanlar, tamamlanmamış bilgileri işleyerek dış politika sorunlarını ortaya çıkarır ve bu soruna en iyi çözümün nasıl getirileceğini inceler. Bu sayede karar alıcı, konuyla alakalı pek çok konuyu gruba devrederek önemli bir yükten kurtulmuş olur ve zaman kazanabilir. Temel varsayım, grup çalışmasının bireysel çalışmaya göre daha verimli olacağı düşüncesidir. Daha verimli süreçten kasıt, kısıtlı olan vakit içerisinde görevlerin grup üyelerine dağıtılmasıyla bilginin düzenlenmesi ve lidere ihtiyacı olan ortamın sağlanmasıdır. Küçük grupların bir de komuta merkezi işlevi vardır. Grup üyeleri dış politikayı müşterek olarak belirler. Grup ilk olarak seçenekler geliştirir, sonra bu seçenekleri değerlendirir, değerlendirilen seçenekler arasındaki en uygun olanı belirler ve bir karara varır. En azından bu akılcı sürecin grup içerisinde takip edilmesi beklenir. Bu bilgilere göre doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Realistler, ulusal güç kavramını, sayılabilir (coğrafi konum, askerî yapısı, madenler, dağları, nüfus sayısı, ekonomik kalkınmışlık düzeyi) ve sayılamayan (toplumsal birliktelik, toplumun moral değerinin yüksekliği, liderlik düzeyi gibi) unsurlar üzerinden tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: bir dış politika kararı liderlerin özelliklerinin analizine göre ele alındığında, bu durumu en net açıklayan yapı yine liderin kişiliğinin kendisi olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Süper güç olmanın çeşitli kriterleri bulunmaktadır. Örneğin, BM Güvenlik Konseyi daimi üyesi olmak, dünya ekonomisinin çoğunluğunu kontrol altında tutabilen G8 üyesi olmak, askerî teknoloji üretebilmek gibi.

Yanıt Açıklaması: Jeostratejik açıdan önemli coğrafi konumu, büyük ve kalabalık nüfusu, güçlü askerî yapısı, petrol ve doğal gaz rezevleri ile kadim Pers Medeniyeti’nin mirasçısı olması nedeniyle bulunduğu Körfez coğrafyasında kendisini doğal bölgesel lider olarak gören İran, bu özellikleriyle bölgesinde orta büyüklükte devlet olarak or- taya çıkmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Devletlerin güvenlik ve dış politika tercihlerinin arka planında yer alan norm ve mitlerin oluşumu ve karar alma sürecindeki etkilerini araştırmak için devletlerin sahip oldukları stratejik kültürlerinin incelenmesi gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sorunun çözümü ve konu başlığı verilmemiş.

Yanıt Açıklaması: Priming ajanda belirlemenin önemli bir unsuru olarak değerlendirilmektedir. Medya bazı konulara diğerlerinden daha fazla ağırlık vererek kamuoyunun ağırlık verdiği konu üzerine yoğunlaşması ve dikkatini bu konuya yönlendirmelerine sebep olabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Realistler, ulusal güç kavramını, sayılabilir yani coğrafi konum, askeri yapısı, madenler, dağları, nüfus sayısı, ekonomik kalkınmışlık düzeyi ve sayılamayan yani toplumsal birliktelik, toplumun moral değerinin yüksekliği, liderlik düzeyi gibi unsurlar üzerinden tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: İran İslam Devrimi, 1979 yılında İran Şahı Pehlevi’ye karşı halkın ayaklanmasıyla ortaya çıkmıştır. Devrimin başlangıcında solcu gruplarda oldukça etkili rol oynamıştı. Ancak zamanla dinî lider Ayetullah Humeyni liderliğindeki aşırı dinci gruplar, Devrimin liderliğini ellerine geçirdiler ve İran siyasetine tümüyle dinî ilkeler hâkim hâle geldi. Günümüzde İran Şii anlayışa göre yönetilmektedir. Şah, ABD ile ilişkileri geliştirdi. Fakat yumuşama döneminde, ABD’den beklediği mali yardımı alamayan İran, Sovyetler Birliği ile yakın ilişkiler içerisine girdi. Aynı zamanda Amerikan yönetimi ile ilişkilerini korudu. Ancak yaşanan ekonomik sıkıntılar, 1979 yılında İran İslam Devrimi’ne yol açtı  İran İslam Cumhuriyeti, ABD’yi Büyük Şeytan, Sovyetler Birliği’ni de Bozulmuş İdeolojiye sahip ülke olarak nitelendirerek, her iki süpergüçle ilişkilerini sonlandırdı. Buna göre doğru yanıt C seçeneğinde verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Kıbrıs barış harekâtı

Yanıt Açıklaması: Zorla bir dış politika uygulamadan başka devletlerin sizin istediğiniz gibi hareket etmelerini sağlamak amacıyla, askerî ve ekonomik güce kıyasla daha soyut bir araç olan yumuşak güç kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Kıbrıs Harekâtı, kamuoyunun da çok etkin bir şekilde karar alıcılara destek verdiği bir vakadır. Aynı şekilde, Körfez Savaşı’nda Özal hükûmetinin ve 1 Mart 2003 tezkeresi müzakerelerinde de Adalet ve Kalkınma Partisi hükûmetinin kamuoyundan etkilendiğini söylemek doğru olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Demokratik bir sistemde kamuoyu güçlü ise lider üzerinde baskı kurarak istenmeyen savaşı engelleyebilir. Çünkü lider kamuoyunun sesini dinlemek durumundadır aksi takdirde koltuğunu kaybedebilir.

Yanıt Açıklaması: Bir devlet içerisinde medya üzerine ilk akla gelebilecek unsur medyanın özgür olmasıdır. İkinci olarak medyanın ekonomik anlamda özgür olması beklenmektedir. Yani medya ekonomik güçler ve piyasa tarafından baskı altına alınmamalıdır. Bu iki beklentiyi karşılayan medyanın bazı temel özellikler gösterecektir: Birincisi medya, elitler (ya da karar alıcılar, hükûmet) ve vatandaş arasında ara bulucu rolü üstlenecektir. İyi işleyen bir demokraside (ya da demokrasinin yerleşmesi için) medya iki kesim arasında bilgi akışını sağlamakta yükümlüdür. İkincisi, medya farklı görüşlerin yer aldığı bir platform sunmalıdır. Farklı açılara sahip elitlerin, kurumların ve vatandaşların sesini medya duyurmalıdır. Üçüncüsü ise medyanın etkili bir kontrolör (ya da denetçi) vazifesi taşımasıdır. Devlet yönetimini her daim kontrol etme şansı bulunmayan vatandaş adına medya hükûmetin ve karar alıcıların takibini yapacak ve sonuçta elde ettiklerini halka bilgilendirmek üzere aktaracaktır. Bu kriterler baz alındığında ise medyanın şirketleşmesinin ne denli sorunlu durumları doğurabileceği aşikârdır.

Yanıt Açıklaması: Jeostratejik açıdan önemli coğrafi konumu, büyük ve kalabalık nüfusu, güçlü askerî yapısı, petrol ve doğal gaz rezevleri ile kadim Pers Medeniyeti’nin mirasçısı olması nedeniyle bulunduğu Körfez coğrafyasında kendisini doğal bölgesel lider olarak gören İran, bu özellikleriyle bölgesinde orta büyüklükte devlet olarak ortaya çıkmaktadır. Ancak diğer yandan hızla büyüyen ve kalabalık nüfusuyla geri kalmış teknolojiye sahip olması nedeniyle petrol ve doğal gaz kaynaklarından ötürü dünyanın sayılı ülkelerinden birisi olsa bile ciddi anlamda ekonomik sorunlar yaşamaktadır. Etnik açıdan heterojen toplumsal yapı ise İranlı yetkilileri, sürekli olarak parçalanma endişesiyle yaşamak zorunda bırakmaktadır. Tarihsel açıdan, coğrafi konumundan ötürü, büyük devletlerin bazen işgaline bazen de karşılıklı rekabetine maruz kalan İran’ın kültüründe, yabancı işgaline karşı hep şüphecilik ve korku hâkimdir. Aynı zamanda İranlı yetkililer, yabancı işgal güçlerinin, kendi içlerindeki bazı etnik grupları (Belucistan ve Güney Azerbaycan gibi) ayaklandıracağı endişesi taşımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Realistler, ulusal güç kavramını, sayılabilir (coğrafi konum, askerî yapısı, madenler, dağları, nüfus sayısı, ekonomik kalkınmışlık düzeyi) ve sayılamayan (toplumsal birliktelik, toplumun moral değerinin yüksekliği, liderlik düzeyi gibi) unsurlar üzerinden tanımlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Liderlik Özellikleri Analizi, Margaret Hermann tarafından geliştirilmiş ve onun dış politikadaki kişilik karekterleri üzerine yaptığı uzun yıllar süren araştırmalar üzerine kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: A, B, D ve E şıkları ekonomik gücün unsurlarıdır. Cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Günümüz operasyonel kod analizi, fiillerin amacı, zamanı, hedefi (nesne) üzerine kurulu olan sistematik ve sayısal bir yöntem olan VICS (Verbs in Context System) ile yapılmaktadır.