Diş Politika Analizi

Yanıt Açıklaması: Neredeyse bütün liderler, savaş öncesinde, savaşın kısa süreceği ve başarılı bir saldırı sonucunda hedeflere ulaşılabileceğini beklemektedir. Bu iyimser yaklaşım arttığı sürece, savaşn çıkma olasılığı yükselmektedir. Ancak bu yaklaşımı hangi etken düşürebilirse, savaşın çıkma olasılığı azalmaktadır. Liderin kendisi hakkında yanlış algısına örnek olarak Hitler’in İkinci Dünya Savaşı’nda Sovyetler’e saldırma kararı alırken çabuk bir zafer beklemesini ve ordusu için kışlık üniforma bile temin etme gereği duymaması verilebilir.

Yanıt Açıklaması: liderlik stili öncelik taşıyan bir unsurdur.

Yanıt Açıklaması: VICS ile kişinin genel (kamuoyu önünde: konuşmaları, bildirileri, röportajları ve basın toplantıları) veya özel (günlükleri ve mektupları gibi) açıklamalarındaki kelimelere odaklanarak operasyonel kod analizi gerçekleştirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kamuoyunun, İsrail üzerindeki değerlendirmesinin, hükûmetin insani yardım taşıyan gemilerin Türk sularından çıkmasına izin vermesinde ve Mavi Marmara krizinde nasıl bir rol oynadığı incelenmesi gereken bir konudur. Genel hatlarıyla Türk dış politikasına dikkat dağıtma teorisini uygularsak bunu herhalde en rahat Türkiye-İsrail ilişkilerini inceleyerek görebiliriz. 1990’lardan günümüze Türkiye’nin İsrail politikası düşünüldüğünde kamuoyunun her aşamada nasıl rol oynadığını görebiliriz. Aynı şekilde, Mavi Marmara olayında da hükûmetin iç politikaya yönelik yaklaşımı ve kamuoyunun vereceği tepki üzerinden ilerlemesi incelenmesi gereken bir konudur. İsrail’in Filistin üzerinde uyguladığı yaptırımlar ve politikanın kamuoyu tarafından nasıl değerlendirildiği öncelikle anlaşılmak üzere hükûmetin Mavi Marmara’nın gönderilmesine karar vermesi önemli bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Sonuçta, kamuoyunun hükûmet ile kurduğu ilişki her açıdan alınan dış politika kararında etkili olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Siyasi liderlerle ilgili çalışmalarda en çok göze çarpan kuramsal çerçevelerden biri Liderlik Özellikleri Analizi’dir. Bu yöntem Margaret Hermann tarafından geliştirilmiş ve onun dış politikadaki kişilik karekterleri üzerine yaptığı uzun yıllar süren araştırmalar üzerine kurulmuştur. Bu yaklaşıma göre, liderler tarafından söylenen belirli sözlerin, belirli kişilik özelliklerini yansıttığı varsayılır. Lider özellikleri analizi yöntemine göre, liderlerin kişilikleri ve liderlik stilleri yedi özelliği üzerinde yo- ğunlaşır: liderin olayları kontrol etme yeteneğine olan inancı (belief in ability to control events), kavramsal derinlik (conceptual complexity), liderin güç ihtiyacı (need for power), diğerlerine karşı duyulan güvensizlik derecesi (distrust of others), liderin kendi grubuna karşı ön yargısı (in-group bias), özgüven (self-confidence) ve görev yönelimidir (task orientation).

Yanıt Açıklaması: Devletin sahip olduğu bazı unsurlar objektif, somut ve ölçülebilir olsa da (örneğin, askeri güç, ekonomik güç, doğal kaynaklar, demografik özellikler, coğrafi yapı), bazı unsurlar (örneğin, tarih ve kültür) subjektif özellikler ve soyut kavramlar içerebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yumuşak güç, askerî ve ekonomik güce kıyasla daha somut değil soyut bir araçtır. Yumuşak gücün uygulanmasında devletlerin ortak çıkar doğrultusunda hareket etmeleri arzulanır. Yumuşak gücü süper güç ve büyük güç olan ülkeler gibi orta ve küçük güç olan ülkeler de kullanabilir. Amaç devletlerin ortak değerler etrafında birleşmesi olduğu için hedefe yönelik çeşitli ortaklıklar oluşturulabilir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap, herhangi bir doğal kaynak açısından zengin olmamasına rağmen ekonomik olarak sayılı güçlü devletlerden biri olan Belçika'dır.

Yanıt Açıklaması: Lider Özellikleri Analizi yöntemine göre liderlerin kişilikleri ve liderlik stilleri yedi özellik barındırır. Bunlar arasında operasyonel kod yoktur.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik gücün belirlenmesi sadece pazar hacmi ve sanayileşmeye dayalı belirlenmesi yeterli değildir. Bir ülkenin ekonomik istikrarı, işsizlik oranı, enflasyon seviyesi, iç ve dış borç seviyesi, cari açık miktarı ve geleceğe yönelik yatırımlarla birlikte değerlendirilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Sorunun çözümü ve konu başlığı verilmemiş.

Yanıt Açıklaması: Kamuoyunun desteği, savaş uzadıkça, ölü sayısı artıkça ve finansal ve askerî maliyeti artmaya başladıkça düşmektedir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye Sovyet Bloğu üyeleri ve Orta Doğu ülkeleriyle ilişki kurmaktan kaçındı. Bandung Konferansında Batı bloğunun öneminden bahsetti. Ancak 1964 tarihli Johnson mektubu, 1973 petrol krizi ve 1974 Kıbrıs’a müdahâle sonucunda Türkiye-ABD ilişkilerinin bozulması ve yumuşama döneminin yaşanması üzerine, Türkiye, dış politikasını çeşitlendirdi ve Üçüncü Dünya ülkeleriyle ve Sovyetler Birliği ile ilişkilerini geliştirdi. Bu bağlamda, 1965’te Bağdat Paktı’na dahil oldu. Sovyetler Birliği’nden mali ve ticari destek sağladı. Orta Doğu ülkeleriyle yakınlaştı. Fakat çok yönlü dış politikasından beklediği desteği bulamayan Türkiye, 1979 yılında Sovyetler’in Afganistan’ı işgalinin ardından Batı dünyasıyla ittifak ilişkilerini yeniden pekiştirdi. Buna göre doğru yanıt D seçeneğinde verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Operasyonel kod analizi ise bir liderin siyaset dünyasını, kendi ve diğerlerini, nasıl algıladığını ve bu inandıkları sebebiyle hangi taktikleri tercih ettiğini açıklar. Bu araştırma yöntemi ceşitli evrelerden geçmiştir; günümüzdeki operasyonel kod calışmaları Alexander George’un ve Stephen Walker’ın etkilerini taşımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Amerika Birleşik Devletleri (ABD), ulusal özellikleri itibarıyla küresel bir güçtür. Coğrafi konumu ve komşuları açısından baktığımızda ABD, küresel güç olmasına yardımcı olabilecek çok uygun koşullara sahiptir. Öncelikle ABD, dünyanın en büyük tarım alanlarına sahip ülkesidir. İki okyanus ile çevrilidir. Bu sayede Asya ve Avrupalı ülkelerin siyasi mücadelelerinden kendisini uzak tutabilmektedir. Çöl nedeniyle Meksika’dan, göller ve ormanlardan ötürü, Kanada’dan tehdit algılamamaktadır. Okyanuslarla çevrili olması nedeniyle küresel etki kapasitesine sahip güçlü bir donanması bulunmaktadır. Geniş bir nüfus yapısına sahip olan ABD, demokratik siyasi yapısı ve gelişmiş yaşam düzeyinden ötürü, farklı milletlerden oluşan kendi ulusunu bir arada tutabilmektedir. Bu nedenle ayrılıkçı teröre varan etnik çatışmalar ile yüz yüze gelmeyen ABD’nin siyasi ve toplumsal açıdan istikrarlı bir yapısı bulunmaktadır. ABD’nin eğitimli bir nüfusu vardır ve sonuçta muazzam askerî gücü, ileri teknolojik altyapısı ve siyasi istikrarı sayesinde üstün bir konuma sahiptir. Bu bilgilere göre, doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı’nın ardından, 1945 - 1990 döneminde, ulusal özellikler ve ekonomik koşullar, Türk dış politikasında daha etkin rol oynamaya başladı. Artan nüfus ve düşen yaşam kalitesi gibi unsurlarının yanısıra, doğal kaynaklardan mahrum olmasından ve ekonomik sıkıntılarından ötürü, Türkiye, korumacı ekonomi modelinden vazgeçerek, serbest pazar ekonomisi modelini benimsedi . Bu politika değişikliğiyle birlikte Türkiye, yabancı yatırıma ve dış mali desteğe daha açık hâle geldi. Bu durum, Türkiye’nin Batı dünyasına bağımlılığını arttırdı (Mustafa Aydın, 2000:103-139).

Yanıt Açıklaması: Medyanın, haberlerin içeriklerini etkileyen temel özellikleri üç başlık altında özetlenebilir. Birincisi medyanın şirketleşmesidir: Bugün medyanın çoğunluğu, demokratik bir toplumda yaşayan vatandaşlara hizmet etmek yerine kâr amacı güden şirketlerin elindedir. İkincisi ise medyanın tek bir elde toplanmış olmasıdır. Özellikle gelişmiş demokrasilerde birkaç büyük firma bütün medyayı tekeli altına almıştır. Bu tekelleşme sürecinin ise demokrasi için olumsuz olduğu düşünülmektedir. Üçüncü boyut ise holdingleşmedir: Büyük şirketler sadece farklı medya kanallarını satın almakla kalmayıp medya dışı sektörlerde de şirketleşmektedirler.

Yanıt Açıklaması: Devletleri küçük, orta ve büyük güç olarak sınıflandırmak, kesin kavramlarla belirlenmediğinden ve kategoriler arasındaki sınır tam olarak belli olmadığından çok kesin bir sınıflandırma değildir. Bir çok çalışmaya göre ABD süper güç olarak nitelendirilmiştir. Bu ABD’nin geniş askerî, ekonomik ve siyasi gücünü küresel dü- zeyde kullanabilmesinden kaynaklanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bazı liderler rekabetçi ve çatışmacı bir ortam olmadan farklı bakış açılarından yararlanmak ister. Bunun yanında resmî yaklaşımdaki gibi hiyerarşik bir yapıdan ve bilgi çarpıtmalarından uzak durmayı hedefler. Danışmanların birbirleriyle fikir alışverişinde bulunarak bir takım ruhu içerisinde ortak kararlara varmasını ister. Bu da üçüncü bir yaklaşım olan paylaşımcı yaklaşım ile ortaya çıkar. Ancak bu yaklaşımda, zaman içerisinde bütün ekibin aynı düşüncelere sahip olması riski var- dır. Hiyerarşik olmayan yapı içerisinde takım çalışması, sorumluluk paylaşımı ve fikir birliğiyle hareket etme hedeflendiği için farklı düşüncelerin masaya getirilme- si mümkün olmayabilir. Liderin arkadaşça yaklaşımı verimli kullanılabilmesi için farklı fikirleri ekip uyumu içerisinde bir arada tutabilme yeteneğine sahip olması gerekir. Bu nedenle hem alternatif yaratılmasını sağlamak hem de bilgiye açık olmak gereklidir. Bu yöntemin temel amacı incelenen konu üzerine yapılabilir en uygun karara ulaşmaktır. Amaç, resmî yöntemden farklı olarak en iyi karara ulaşmaktansa yapılabilecek en iyi kararı vermektir. Verilecek kararın yönetimin yapabileceği en iyi karar olması önceliklidir.