Uluslararası Politika 2

Yanıt Açıklaması: Tartışmalı da olsa Uİ’nin ilk teorisi olarak kabul edilen idealizm/libe­ralizm dönemin ABD Başkanı Woodrow Wilson’un meşhur 14 ilkesindeki halkla­rın kendi kaderini tayin hakkı, açık diplomasi ve çatışmaların kurulacak bir uluslararası örgüt olan Milletler Cemiyeti (MC) aracılığıyla barışçıl yollarla çözülmesi I. Dünya Savaşı sonrasında liberalizmi hâkim teori kılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Devletler pasaportlar, vizeler, gümrük işlemleri ile sınırları koruyan silahlı kuvvetleri, gümrük muhafaza memurları, mühürler, bayraklar ve devlet armalarıyla varlıklarını somut bir şekilde devam ettirmektedirler.

Yanıt Açıklaması: Günümüzün küreselleşme sembolle­rinden Dünya Ekonomik Forumu (World Economic Forum, WEF) -kuruluşundaki adıyla Avrupa İşletme Forumu (European Management Forum, EMF)- ilk toplantı­sını 1971’de Cenova Üniversitesi İşletme Profesörü Klaus Schwab’ın davetiyle Batı Avrupa’dan gelen 444 özel sektör yöneticisinin katılımıyla Davos Kongre Merke­zinde gerçekleştirdi. Merkezi Cenova’da bulunan bir STK olan Schwab’ın kurduğu WEF her yıl Ocak’ta Davos’ta dünyanın dört bir yanından önde gelen siyasi lider­lerin, şirket yöneticilerinin, akademisyenlerin ve gazetecilerin dünyanın geleceği­ne dair tartışmaları yapmak üzere bir araya geldikleri toplantılarla şöhret bulmuş­tur.

Yanıt Açıklaması: Neoliberalizmle özdeşleşen karşılıklı bağımlılığın iki yorumundan bahsetmek mümkündür. Birincisi, asimetrik/adil olmayan bağımlılık, ikincisi ise karmaşık bağımlılıktır.

Yanıt Açıklaması: Richard Barnet küreselleşmeyi dört küresel ticari faaliyet ağıyla açıklamaya çalışır. Bunlar küresel kültürel pazar, küresel alışveriş sabahı, küresel finans ağı ve küresel emek pazarı.

Yanıt Açıklaması: ABD Bağımsızlık Deklarasyonu 4 Temmuz 1776 tarihinde ilan edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bölgesel iş birliği ve bütünleşme girişimlerinin doğal sonucu, bölge düzeyinde siyasî birlik tesis edilmesidir. Bu konuda en önemli istisna AB’dir. 1993’de yürürlüğe giren Maastricht Anlaşması ile Avrupa bütünleşmesi siyasi birliğe doğru evrilmeye başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme kavramını en çok popülerleştiren yazarlardan birisi hiç şüphesiz Thomas L. Friedman’dır.

Yanıt Açıklaması: Yönetişim, Türkçe dilbilgisi bakımından birden fazla öznenin eşzamanlı, karşılıklı ve/ya topluca eylem(ler)ini anlatan işteş fiil grubundan olduğundan, yönetme ey­leminin birden fazla özne tarafından gerçekleştirilmesini anlatmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Küresel Yönetişim Komisyonu’nun 1995’te Küresel Mahallemiz başlıklı raporunun en ilgi çeken maddesi hükûmet dışı kurumların dünya sahnesinde daha etkin olmalarını öngörmesiydi. Böylece güçlenen küresel sivil toplum küresel demokrasinin gelişmesinin de önünü açacaktı.

Yanıt Açıklaması: Yönetişim hem yerel hem de tüm dünya ile ilişkili olmayı ön plana çıkardığı için “iyi yönetişim” (good governance), “demokratik yönetişim” (democratic governance), yerel yönetişim (local governance) ve küresel yönetişim (global governance) kavramları da yaygın bir biçimde çeşitli yönlerini vurgulamak üzere karşımıza çıkmaktadır.

Yanıt Açıklaması: 1215 Magna Carta (Büyük Özgürlük Sözleşmesi) modern insan haklarının önemli bir kaynağı olarak algılanırken insan haklarının felsefi arka planında XVII. yüzyıl liberal aydınlanmacılığı ve rasyonalizmine dayandıran görüşler ağırlık kazanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Terör küreselleştikçe vatandaşların güvenliği için hem ulus-devletler arasındaki iş birliği hem de sıradan insanlar arasındaki sivil iş birliği artmaktadır. 12 Eylül 2001’de Fransa’nın sol liberal eğilimli Le Monde gazetesinin “Şimdi Hepimiz Amerikalıyız” manşetini atması bu sivil işbirliğini açıklamaktadır.

Yanıt Açıklaması: “Asimetrik Savaş” kavramı 11 Eylül sonrasında daha çok kullanıma girerken sadece bir devletle bir terör örgütünün savaşması değil, asıl olan sivilliğin savaşın bu kadar parçası hâline gelmesidir”.

Yanıt Açıklaması: Her iki savaşın en önemli aktörü Almanya’nın bölgesel düzeyde iş birliği ile kontrol edilmesi ve o dönemki savaş yeteneğinin en önemli girdileri olan kömür ve çeliğin bölgesel denetimde bulundurulması amaçlarıyla 1951’de AKÇT kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: ABD’de 2006’da başlayan mortgage krizinin küresel bir finans krizine dönüşmesi sonucu işsizlik, krizden etkilenen devletlerin en çok mücadele etmek durumunda kaldıkları kronik bir soruna dönüşmektedir.

Yanıt Açıklaması: Demokratikleşme süreçlerini açıklayan üç farklı teoriden bahsedilebilir: modernleşme, geçişve yapısalcı teori.

Yanıt Açıklaması: Devletler küreselleşme sürecinde varlığını korumak için kamu hizmeti, dağıtım ve kalkınma merkezli geleneksel refah devleti felsefesinden piyasa odaklı neoliberal devlet anlayışına geçmek durumundan kalmıştır.

Yanıt Açıklaması: İnsan hakları devlete (otoriteye) karşı insan onurunu korumayı amaçlayan ve bu görevi paradoksal olarak yine devlete yükleyen temel hak ve özgürlüklerdir.

Yanıt Açıklaması: Cerney’e göre, küreselleşme ile birlikte dört temel değişim meydana gelmiştir: a) Makroekonomik alandan mikroekonomik alana müdahalede değişim; b) Rekabet gücünü korumak için devletin ‘stratejik’ ya da ‘temel’ sektörleri elinde tutmaya çalış­ması; c) Enflasyonu düşük tutma için yeni yollar geliştirmek; d) Hükümetlerin iş, adil dağıtım ve kamu hizmetleri gibi toplumun refahını yükseltme yerine hem kamu hem de özel sektörde kâr, yenilik ve iş yapma kapasitesini arttırmayı tercih etmesi.