Uluslararası Politika 2

Yanıt Açıklaması: Bölgesel örgüt; ortak amaçların gerçekleştirilebilmesi için ülkeler arasında bölgesel düzeyde sosyal, kültürel, ekonomik, siyasi veya güvenlik bağları yaratan hükûmetlerarası anlaşmalar yoluyla oluşturulan resmî yapıdır.

Yanıt Açıklaması: Tartışmalı da olsa Uİ’nin ilk teorisi olarak kabul edilen idealizm/libe­ralizm dönemin ABD Başkanı Woodrow Wilson’un meşhur 14 ilkesindeki halkla­rın kendi kaderini tayin hakkı, açık diplomasi ve çatışmaların kurulacak bir uluslarası örgüt olan Milletler Cemiyeti (MC) aracılığıyla barışçıl yollarla çözülmesi I. Dünya Savaşı sonrasında liberalizmi hakim teori kılmıştır.

Yanıt Açıklaması: İç egemenlik, Sınır ve karşılıklı bağımlılık egemenliği, Uluslararası hukuk egemenliği, Westphalian egemenlik boyutlar arasında gösterilebilir ama kamu otoritesi gösterilemez.

Yanıt Açıklaması: Dünya milletlerini ekonomi, siyaset ve iletişim bakımlarından birbirine yaklaşmaya ve bir bütün olmaya götürmek, globalleşmeye Küreselleşmek denmektedir.

Yanıt Açıklaması: İnsan türünün şimdilik yaşayabildiği yegane gezegene dair bilgi, farkındalık ve bilinçte sosyal medyanın da katkılarıyla gözle görülür bir artış yaşanmakta ve dünya Marshall McLuhan’m ifadesiyle “küresel köy’’ hâline gelmek­tedir.

Yanıt Açıklaması: Bunların arasında Marxizm ve neoMarxizm gibi positivist teoriler olmasına rağmen temelde öne çıkanlar Eleştirel inşacılık başta olmak üzere, post-Yapısalcılık ve Frankfurt Okulu gibi post-pozitivist teorilerdir.

Yanıt Açıklaması: küreselleşme demokratikleşmeyi olumlu etkilerken bir başka görüşe göre tam tersini söylemektedir. Üçüncü görüş ise küreselleşme sürecinin demokratikleşme üzerinde her hangi bir etkisi olmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Küresel Yönetişim Komisyonu (Commission on Global Governance) 1995’te Küresel Mahallemiz (Our Global Neighborhood) başlıklı bir rapor yayınladı.

Yanıt Açıklaması: Küresel insan hakları mekanizmasının ilk belgesi niteliğindeki belge Evrensel İnsan Hakları Beyannamesidir. Diğer kanun ve beyannameler eski dönemlere ait devletlerin yazılı kanunlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Temelleri 13-16 Ocak 1964’te Kahire’deki Arap Birliği Zirve- si’nde atılan Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ), 1964’te İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) -İslam İşbirliği Teşkilatı’nm (İİT) o zamanki adı- ve BM tarafından Filistinli­lerin “tek meşru temsilcisi” olarak tanınması Filistin milliyetçiliğine ve devlet tale­bine uluslararası bir tanınma ve meşruiyet sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Amaçların değişmesi araçları da değiştirdiğinden ha­reketle güvenliğin sağladığı faydadan çok maliyet çıkarması, askerî güç yerine ekonomik ve kültürel güç gibi yumuşak güç unsurlarını daha cezbedici kılmakta­dır.

Yanıt Açıklaması: Bir yönetimin de­mokratik olabilmesi için birtakım demokratik özellikleri taşıması gereklidir. Bu kapsamda Dahl’a göre demokrasi için önemli olan temel kriter şunlardır: Yönetim­le ilgili kararların anayasal olarak seçilmiş kişilere verilmiş olması, adil ve serbest seçimlerin belli aralıklarla yapılması, genel oy ilkesi, devlet memurluğu hakkının ayrımcılık yapılmaksızın tüm vatandaşlara açık olması, ifade özgürlüğü, devlet ya da bir kişi ve kurum tarafından tekelleştirilmeyen farklı bilgi kaynaklarına herke­sin ulaşabilmesi, siyasi partiler, sivil toplum kuruluşları ve çıkar gruplarını kurma, üye olma ya da yönetmeyi içeren örgütlenme özgürlüğü.

Yanıt Açıklaması: Bir ideal olarak “Avrupa’da birlik” düşüncesinin gerçekleştirilmesi, savaşların önlenmesi ve Avrupa ulusları arasında sürekli barış ortamının tesis edilmesi amaçlarıyla savaş sonrasında Avrupalı devletlerin öncülüğünde çeşitli girişimler sergilenmiştir. Bu girişimlerin bir sonucu olarak 1949’da Avrupa Konseyi oluşturulmuştur.

Yanıt Açıklaması: İkinci kuşak haklara ise eşitlik hakları veya ekonomik, sosyal ve kültürel haklar ya da sosyalist haklar da denir. Örneğin eğitim hakkı, sendikal haklar, çalışma hakkı, sosyal güvenlik hakkı ve tatil hakkı gibi devlete ve topluma pozitif yük yükleyen haklardır ki bu nedenle bunlara pozitif haklar da denir. Devlet burada bu hakların kullanımı için altyapı hazırlamakla yükümlüdür.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme, temelde her şeyi bireysel, toplumsal, yerel, ulusal ve bölgesel vasfından çıkarıp tüm dünyaya mal etme sürecidir.

Yanıt Açıklaması: Ekonomilerdeki istikrarsızlığın diğer ülke ekonomilerini ve uluslararası politikayı olumsuz etkilemesini, bir ülkedeki enflasyonun uluslararası ekonomik sistemde yayılmasını önlemek amacıyla II. Dünya Savaşı’ndan sonra kurulan IMF, bugün küresel ölçekteki ekonomik vesiyasi düzenin temel yapı taşlarından biridir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme dünyanın herhangi bir yerinde ortaya çıkan ekonomik, siyasal ve sosyal gelişmeleri her an takip edilebilen ve yönlendirebilen bir hâle getirdikçe egemenlik üzerindeki etkisini kavramamızı kolaylaştırmaktadır. George Modelski, bu durumu “bir grup tarihsel dünya toplumlarının global bir sistem içerisinde bir araya getirilmesi süreci” olarak tanımlar.

Yanıt Açıklaması: 1990’lardan itibaren küresel epidemikler sıklıkla kullanılmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Ekonomi politik, siyaset ve iktisat disiplinlerinin kesiştiği noktada yer alır ve her iki alana dâhil edilebilecek olguları inceler.

Yanıt Açıklaması: II. Dünya Savaşı sonrasında beliren iki kutuplu uluslararası sistemin ortadan kalkmasının etkisi söz konusudur.