Uluslararası Politika 2

Yanıt Açıklaması: İnsan haklarının küreselleşme sürecinden hem olumlu hem de olumsuz etkilenmiştir. Olumlu anlamda üç noktada etkilenmektedir. Birincisi, devletlerin ve hükûmetlerin vatandaşlarına genel olarak nasıl davranması gerektiği insan hakları belgeleri tarafından belirlenmektedir. İkincisi, insan hakları savunucuları dünyanın herhangi bir yerindeki insan hakları durumunu ya da meydana gelen insan hakları ihlalleri ile ilgili bilgi alma ve dağıtmayı küresel iletişim ve yayın organları üzerinden yapmaktadırlar. Üçüncüsü ise insan hakları savunucuları küresel yatırım ve ticaret yoluyla ekonomik yaptırım, destek ya da tavizler yoluyla ihlalci ülkeleri insan hakları normlarına uymaya zorlamaktadır. Küreselleşmenin insan hakları ihlalleri için uygun iklim oluşturma, koruma mekanizmalarında boşluktan faydalanma gibi olumsuz etkileri de bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Daha sonra G8’e dönüşecek G7’nin ilk toplantısı 1974 yılında Davos’ta yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Literatürde insan hakları farklı temellerde üç ana gruba ayrılır: Bunlar birinci nesil haklar ki bunlara sivil ve siyasal haklar, özgürlük hakları, negatif haklar ya da liberal haklar da denir. ikinci gruba ise ikinci nesil haklar ve onlara sosyal, ekonomik ve kültürel haklar, eşitlik hakları, pozitif haklar ya da sosyalist haklar da denir. Son grup ise üçüncü nesil haklar olup grup hakları uzlaşma hakları ya da üçüncü dünya hakları da denmektedir.

Yanıt Açıklaması: İnsan hakları, devlete (otoriteye) karşı insan onurunu koruyan ve bu yükümlülüğü paradoksal olarak yine devlete yükleyen ilkelerdir.

Yanıt Açıklaması: Dünyanın her anlamda küçülmesine küreselleşme adı verilmektedir ve kavram uluslararası sistemin dönüşmesini ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası İlişkiler teorilerine bakıldığında liberalizmin uluslararası ilişkilerin demokratikleşmesi konusunda ciddi ipuçları verdiği iddia edilebilir. Hukukun üstünlüğüne ve devletler arası iş birliğine dayalı bir dünya düzenini öngören bu akımı, karşılıklı bağımlılık ve uluslararası ticaretin dünya barışına katkı ve etkisini inceleyen diğer bakış açıları da desteklemiştir.

Yanıt Açıklaması: Özel sektör ve sivil toplumun temelindeki gönüllülük, girişimcilik, hareketlilik ve inisiyatif alma gibi hasletler hem uluslararası örgütlerin bu tip organizasyonlarla hem de bu organizasyonlar kadar tanınmış süper bireylerle daha çok iş birliği yapmaya yönlendirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Yönetişimin ortaya çıkması, 1960’larda başlayan ve tüm dünyayı etkisi altına alan bir dizi sosyo-politik olayla şekillenmiştir. 1960’ların ortalarında başlayan Hippilik ve ABD’nin Vietnam’dan çekilmesine dair protestoların şekillendirdiği karşı kültür (counter culture), 1968’teki Prag Baharı ve aynı yıl Paris’teki genel grev ve öğrenci eylemleri ile filizlenmiştir. “Barışa bir şans ver” sloganına eşlik eden eylemler, Soğuk Savaş’ın her iki cenahını da tehdit ederken bu dönemde Uç disiplininin hakim paradigması realizm ve yapıtaşı ulus-devlet için de alarm zillerini çalmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Yapısalcı teori ise demokratikleşmeyi mevcut yapıların reformunda ya da deği­şiminde arar. Yapısalcı teorisyenlere göre tarihsel demokratikleşme trendleri şek­linde beliren sınıf, devlet ve uluslararası güçlerin yapısal değişimi elitin tercihleri ya da modernleşmeden daha önemlidir. Bir ülkenin demokratikleşmesinde iç ya­pısal değişim etkili olduğu gibi dünya düzenindeki yapısal değişim de demokra­tikleşme trendlerini belirlemektedir.

Yanıt Açıklaması: Fransız İhtilali 1789 yılında gerçekleşmiştir.

Yanıt Açıklaması: İnsan hakları aslında tarih boyunca var olmuştur fakat modern boyutu birkaç yüzyıl kadardır. Farsların Kiros Silindiri’nden Hammurabi Kanunları’na, Medine Vesikası’ndan Magna Carta’ya bir dizi tarihî belge bugünkü hakların bir kısmını ba­rındırmış ve modern insan haklarının gelişmesine katkı sağlamıştır. Yine Aristo’dan İbn-i Haldun’a, İbn-i Zafer’den Rousseue’ya kadar insan hakları fikriyatına katkıla­rı olan çok sayıda filozof ve siyaset bilimciden bahsedilebilir. Fakat XVII. yüzyıl sonları ve XVIII. yüzyıl başlarında geliştirdiği özgürlük ve hak temelli felsefe ve düşünceleriyle John Locke modern insan haklarının babası ve kurucusu sayılmak­tadır. Aynı şekilde XVII. yüzyıl İngiltere Özgürlükler Deklarasyonu, XVIII. yüzyıl Fransa Vatandaşlık Hakları Deklarasyonu ve Amerika Bağımsızlık Bildirgelerinin yanı sıra 1948 tarihli Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi’ni de doğrudan etkileyen fi­lozof Locke olmuştur.

Yanıt Açıklaması: İnsan hakları bugünkü hayatımızda önemli bir yer işgal etmekte ve uluslararası gündemin en çok tartışılan, giderek yaygınlaşan ve önem kazanan fik­rî, siyasi, ahlaki ve toplumsal bir kavramıdır. İnsan hakları en basit tarifi ile insan olması hasebiyle herkesin sahip olduğu birtakım evrensel hak, iddia ve ilkelerdir. İnsan hakları siyasi, sivil, ekonomik, sosyal ve kültürel boyutları olan, ahlakî, do­ğal, hukuki ve manevi özellikler taşıyan ve insan onurunu korumayı hedefleyen haklardır.

Yanıt Açıklaması: Yönetişimin ön plana çıkardığı kavramlardan yerindenlik (subsidiarity) aslında küreselleşmenin ve yerelleşmenin el ele ilerlediğini göstermektedir. Yerindenlik il­kesinin temel amacı, etkinliği ve verimliliği artırarak vatandaşların paydaş kılınma­sıyla aldıkları hizmetleri kolaylaştırmak ve niteliklerini yükseltmektir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşmenin, özellikle 1980 sonrasında ABD Başkanı Ronald Reagan, neo-liberal politikalarına atfen kapitalist ekonomiyle özdeşleşmiştir.

Yanıt Açıklaması: “Taraflar arasında ateşkes sağlanması için silahlı kuvvetlerin geri çekilmesi gibi bazı geçici önlemlerin uygulanmasını sağlamaya çalışabilir.” maddesi BM’in zorlayıcı önlemlerindendir.

Yanıt Açıklaması: XVIII. yüzyıl Fransa Vatandaşlık Hakları Deklarasyonu ve Amerika Bağımsızlık Bildirgelerinin yayınlandığı dönemdir.

Yanıt Açıklaması: 10 Aralık Dünya insan hakları günüdür.

Yanıt Açıklaması: BM Genel Kurulunun Eylül 2000’deki Milenyum Deklarasyonu; barış, güvenlik, kalkınma, yoksulluğun azaltılması, insan hakları güvencesi, demokrasi ve iyi yönetişimi XXI. yüzyıl hedefleri olarak sıralamıştır.

Yanıt Açıklaması: GAFTA bölgeselleşmenin ekonomik dinamiğine bağlı olarak ortaya çıkan oluşumlardan birisidir.

Yanıt Açıklaması: Demokratikleşme süreçlerini açıklayan üç farklı teoriden bahsedilebilir: modernleşme, geçiş ve yapısalcı teori. Modernleşme teorisi demokratikleşme için en önemli unsurun ekonomik kalkınma olduğunu iddia etmektedir.