Uluslararası Politika 1

Yanıt Açıklaması: Avrupa Kömür ve Çelik Teşkilatı’nın kurulmasıyla sanayi üretimi bir güvenlik meselesi olmaktan çıkarılarak iş birliği sayesinde altı devlet için de refah ve zenginlik yaratan bir kaynağa dönüşmüştür. Weaver, bu konuyu güvenlik-dışılaştırmaya önemli bir örnek olarak göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: Akaça, Doğu Akdeniz topluluklarında kullanılan ilk diplomatik dildir. Doğru yanıt B’dir.

Yanıt Açıklaması: Savaş konusunda yapılan akademik çalışmalar için ilk örnek olan ve M.Ö. beşinci yüzyılda kaleme alınan “Savaş Sanatı” isimli kitap  Çinli General Suntzu'ya aittir.

Yanıt Açıklaması: Soğuk Savaş Döneminde ABD ve SSCB arasında var olan güvenlik ikilemi nedeniyle ortaya çıkan silahlanma yarışı tüm gezegeni tehdit eder bir hâle gelmiş ve 1960’lı yıllardan itibaren iki devlet arasındaki ilişkilerin yumuşamaya başlaması ile silahların kontrolü ve silahsızlanma anlaşmaları imzalanmaya başlanmıştır. Bu antlaşmalardan ilki 1963’te imzalanan Nükleer Denemelerin Kısmî Yasaklanması Antlaşması’dır. Aynı yıl iki süper güç arasında imzalanan Kırmızı Telefon Antlaşması, 1967’de Dış Uzay Antlaşması, 1968’de Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması, 1972’de imzalanan SALT I Antlaşması ve 1979’da imzalanmasına rağmen SSCB’nin Afganistan’ı işgali nedeniyle yürürlüğe giremeyen SALT II Antlaşması bahsi geçen silahsızlanma antlaşmaları arasında sayılabilir. Kırmızı Telefon Antlaşması, ABD ve SSCB liderlerinin, uluslararası politikada bir yanlış anlamadan doğabilecek çatışma riskini sıfıra indirmek için, doğrudan iletişime geçecekleri bir telefon sistemini kurdukları antlaşmadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Neoliberaller, Realistler gibi, devletleri kendi bencil çıkarları peşinde koşan yekpare aktörler olarak tanımlarlar ve sistemin anarşik olduğunu kabul ederler. Fakat Realistlerin aksine devletlerin bencil olmalarının onların iş birliğinden kaçınacakları anlamına gelmediğini savunurlar. Neoliberallere göre, devletlerin birbirleri ile iş birliği yapmaları onların çıkarınadır ve uluslararası örgütler devletlere ortak çıkarlarını gerçekleştirmede yardımcı olabilirler. Neoliberaller devletlerin anarşi altında daima göreceli kazançlara odaklanmayacaklarını, mutlak kazançların da önemli olduğunu belirterek iş birliğinin mümkün olduğunu savunurlar. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Devletlerin göreceli olarak etkin bir şekilde ürettiği malların üretimine ve ihracatına yoğunlaşması gerektiğini savunan teori David Ricardo tarafından geliştirilmiştir. Liberalizme göre toplam refah ancak karşılaştırmalı üstünlükler prensibine sadık kalınarak artırılabilir. Bu prensibin uygulanabilirliği, ticaretin serbest olması koşuluna bağlı olduğu için, Liberaller uluslararası serbest ticareti savunmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Toplum Olarak Uluslararası Sistem. İngiliz Okulu temsilcilerinden olan Hedley Bull ve Adam Watson gibi Liberaller uluslararası sistemi, uluslararası toplum olarak kavramlaştırmaktadırlar. Bu düşünürlere göre, uluslararası sistem bağımsız siyasi toplulukların meydana getirdiği bir oluşumdur ancak uluslararası toplum bunun da ötesine geçen bir kavramdır. Uluslararası toplumda aktörler, birbirleri ile etkileşim içindedirler ve hepsi ortak kuralların ve kurumların varlığını ve toplumdaki herkesin ortak çıkarlara sahip olduğunu kabul ederler. Daha da ötesi, bu toplumun tüm üyeleri ortak bir kimliğe ve “biz” duygusuna sahiptirler ve bu ortak kimlik uluslararası toplumun temelini oluşturur.

Yanıt Açıklaması: Yönetim erkinin merkezde değil, yerel yönetimlerde toplanmasına adem-i merkeziyet denir.

Yanıt Açıklaması: Diplomasinin fonksiyonları arasında gözlem ve raporlama; müzakarecilik; temsil; müdahale ve propaganda yer almaktadır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Eleştirel Teorinin Uluslararası İlişkiler disiplinine girmesi 1980'li yıllarda Antonio Gramsci'den büyük ölçüde etkilenen Robert Cox sayesinde olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Sistemin anarşik olmasının en önemli nedeni, sistemin temel aktörleri olan devletlerin egemen-eşit olmalarıdır. Devletler, egemenlik ilkesinin bir sonucu olarak hiçbir üst otoriteye hesap vermek zorunda değillerdir.

Yanıt Açıklaması: Orta Çağ’da, Batı Avrupa’da en etkili kurum kiliseler ve dolayısı ile ruhban sınıfıydı. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Roma’nın devamı olan Bizans İmparatorluğu döneminde diplomasi bir profesyonel mesleğe dönüşmüştür. Diplomatlar etkin birer müzakereci olarak yoğun bir eğitime tabi tutulurlardı. Bizans İmparatorluğu ilk defa dış politika konusunda çalışacak bir devlet kurumunu oluşturmuştur. Bizans ülkesi göçebe kavimler ve gruplar tarafından sık sık saldırıya uğradığı için ajanlık Bizans için hayati derecede önemli bir kurum olmuştur. Profesyonel ajanlar hem göçebe gruplar içine sızıp bilgi toplar hem de rüşvet ve aldatma yöntemleri ile düşmanlarını yönlendirirlerdi. Bizans İmparatorluğu’nun diplomatik müzakere sayesinde elde ettiği bir diğer önemli avantaj ise savaşın geciktirilmesidir. Genellikle devlet biçiminde örgütlenmemiş göçebe grupların saldırılarına maruz kalan Bizans, savaşı geciktirerek pek çok önemli çıkar elde etmiştir. Örneğin göçebe gruplar müzakereler yoluyla bahar ve yaz ayları boyunca oyalanır ve kış koşullarına uygun olmayan bu düzensiz ordular havalar soğuduğunda geri çekilmek zorunda kalırlardı. Ayrıca bu uzun müzakere dönemi boyunca düşmanın elindeki gıda stokları tükenir, hayvan sürüleri çoğu zaman salgın hastalıklar ya da barınak eksikliği nedeniyle telef olurdu. Bizans İmparatorluğu’nun savaşı engellemek için bulduğu bir diğer ilginç yöntem de düşmanlarına unvanlar dağıtmaktır. Genellikle göçebe bir komutan, müzakereler sırasında İmparator tarafından çok da anlamlı olmayan bir unvanla taltif edilir, böylece o komutan aristokratik bir unvana sahip olduğunu hissederek tatmin olur ve savaş başlamadan biterdi. Son olarak, Bizans İmparatorluğu diplomasiyi bir güç gösterisi olarak kullanmıştır. İstanbul’a kabul edilen yabancı elçiler, zaten gelir gelmez bu muhteşem kentin güzelliğinden etkilenirler, Ayasofya gibi bir şaheser karşısında büyülenirlerdi. Üstelik İmparatorla görüşme esnasında bazı mekanik aparatlarla yaratılan ses ve görsel efektler de bu atmosferi daha gizemli hâle getirirdi. 1940’lı yıllarda Hitler de kurduğu propaganda bakanlığında benzer yöntemlerin geliştirilmesini sağlamış ve kendisi ile görüşmeye gelenleri bir takım görsel düzeneklerle etkilemiştir. Bütün bu yöntemler diplomasinin karanlık yüzünü oluşturur. Diplomasinin bu yalancı doğası ancak I. Dünya Savaşı sonrasında değişecektir. İtalyan Kent Devletlerinden Viyana Kongresi’ne Kadar Diplomasi İtalyan kent devletleri de aynı Yunan kent devletleri gibi deniz ticareti sayesinde zenginleşmişlerdir. Eski Yunan’da görüldüğü gibi bu devletler de aralarındaki ilişkileri elçiler aracılığıyla yürütmüşler ve savaşa gerek kalmayan bir uluslararası sistem yaratabilmişlerdir. Benzer bir şekilde Papalıkla da ilişkilerini diplomasi sayesinde yürüten bu devletler, örneğin Bizans ve Osmanlı İmparatorluğu gibi önemli devletlerde balyos adı verilen sürekli ticari elçiler bulundurmuşlardır.

Yanıt Açıklaması: Galtung’un negatif barış tanımına göre, pozitif barış, toplumda barışın varlığını tehdit eden yapısal şiddetin var olmamasıdır. Doğru yanıt D’dir.

Yanıt Açıklaması: Bir tehdidin daha ortaya çıkmadan yok edilmesine yönelik olarak başlatılan savaşa önleyici savaş denir.

Yanıt Açıklaması: B

Yanıt Açıklaması: Birçok devletin ortak bir amaç için bir araya gelerek müzakere yürüttükleri diplomasiye çok taraflı diplmasi denmektedir. Eski Yunan'daki Olimpiyat mütarekeleri, Viyana Kongresi, G-8 toplantıları ile NATO zirveleri buna örnek verilebilir. 1945 yılındaki Molotov-Sarper görüşmesi ise ikili diplomasinin örneğini oluşturmaktadır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kavram büyük ve güçlünün yanında yer alma psikolojisini tanımlamak için kullanılır. Uluslararası politikada bandwagoning kavramı, güvenliği sağlamanın tek yolunu bir büyük devletin pefline takılarak, onun politikalarına harfiyen uymakta gören devletlerin stratejileri anlamında kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Özellikle, yeni gelişmekte olan insani müdahale kavramı klasik egemenlik kavramının yeniden gözden geçirilmesine yol açmıştır.

Yanıt Açıklaması: Hızlı, ani ve beklenmedik bir saldırı ile düşmanın iyi bir savunma sistemi geliştirmesine izin vermemek mantığına dayanan savaş türü, yıldırım savaşıdır.