Türk Dili 1

Yanıt Açıklaması: Terim; Bilim, sanat, spor, meslek dalıyla veya bir konu ile ilgili özel ve belirli  bir kavramı karşılayan sözcük.

Yanıt Açıklaması: 'Kendine iyi bak' ingilizce 'take care of yourself' kalıbının Türkçe'ye birebir çevirisidir ve Türkçe'ye aykırıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkçenin ünsüzleri genel olarak; oluşum/boğumlanma yerlerine (çıkaklarına) göre, ötümlü/ötümsüz (titreşimli/titreşimsiz) olmalarına göre, sürekli/süreksiz olmalarına göre, ağız/ geniz ünsüzü olmalarına göre dört grupta sınıflandırılır. Bu nedenle doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İkilemeleri, isimlerden ve fiillerden olmak üzere yapı yönüyle ikiye ayırabiliriz. İsim yapılı ikilemeler de kendi içerisinde sınıflandırılabilir: Yansıma kaynaklı olanlar: Fırıl fırıl dönmek, fokur fokur kaynamak, harıl harıl çalışmak... İlkeden yola çıkarak genele varma söz konusu olduğundan analiz düzeyinde bir sorudur. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Belirtisiz ad tamlamalarında tamlayan ve tamlanan arasında süreklilik/belirtisizlik vardır. Sürekliliğin gereği olarak tamlayan ve tamlanan arasında başka bir sözcük girmez. Örneğin; limon ağacı, badem şeker, Porsuk nehri vb. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkçenin ilk yazılı metinleri olan Orhun Yazıtları’nda birkaç yabancı sözcüğe rastla­nır ki bunlar da sengün (general), kunçuy (prenses), işgiti (ipekli kumaş), yençü (inci) gibi sözcüklerdir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Cümleden olumsuzluk taşıyan bir cümleden sonra "değil" sözcüğü kullanılmıştır. Dolayısıyla, anlam bakımından bu cümle olumlu bir cümledir.

Yanıt Açıklaması: “Meyve suyu” belirtisiz ad tamlamasıdır. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Makine,meyve, kurdele, egzoz, şoför sözcüklerin doğru yazılmış halleridir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir sözcüğü veya kavramı kabul edilenin dışında başka anlamlara gelecek biçimde kullanmaya mecaz adı verilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Hiç kuşkusuz Türkçe daha önce Batı dillerinden sözcükler almıştı. Örneğin Osmanlı Devleti’nin Venedik ile ilişkileri dolayısıyla İtalyancadan abluka, acente, antika, bando, damacana, iskele, madalya, tabela gibi sözcükler alıntılanmıştı. Anadolu’da yaşayan Rumlardan alay, avlu, dalyan, efendi, lahana, liman, sandal, yakamoz vb. sözcükler Türkçeye geçmişti. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: “Hızır yoldaşın olsun. Uğurlar olsun. Yolunuz açık olsun. Güle güle gidip gelin.” Şeklindeki ilişki sözleri birini yolcu ederken kullanılmaktadır. “Sizden iyi olmasın.” ise üçüncü bir kişinin iyiliğinden söz ederken kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sözlü anlatımdaki ifadelerin yazıya geçirilmesi sırasında sözcüklerin, özel adların, deyimlerin, hazır söz kalıplarının, eklerin yazımında belirlenmiş kurallara uyulmazsa bir süre sonra dilin ortak iletişim aracı olma niteliği sarsılabilir. Bu durum yazılı anlatım bozukluğuna yol açacağı gibi kuralsız olarak yazılmış bu yazıların okunuşunda da sözlü anlatım bozukluklarının ortaya çıkmasına yol açacaktır. Bu bakımdan yazılan her yazının geçerli yazım kurallarına uygun olması gerekir. Örneğin makine yerine makina, meyve yerine meyva, kurdele yerine kordale veya kurdela, egzoz yerine eksoz veya egsoz, şoför yerine şofor veya şöför yazmak birer yazım yanlışıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yunancada, il­k­ iki harf­ olan “alpha” ve “beta” sözcüklerinin bi­rleşmesi­nden oluşan “alfabe” Türkçede “abece”ye karşılık gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Ses uyumlarının güçlü oluşu, Türkçenin bir başka özelliğidir. Türkçe sözcüklerde ka­lınlık incelik açısından uyum (büyük ünlü uyumu) güçlüdür:ağaç,lık, başarılı, dağcılık, doğaçlama koruyucu, kuşatıcı gibi kalın bir ünlüyle başlayan sözcükteki ünlüler kalın sıradan devam eder; çiçekçilik, değerli, eğitici, öğretim, önderlik, üretim gibi ince ünlülü sözcüklerde ise bu ünlüleri yine ince ünlüler izler. Türkçe sözcüklerde düzlük yuvarlaklık açısından da bir uyum (küçük ünlü uyumu) bulunmaktadır. Düz bir ünlüyle başlayan sözcüklerde birbirini izleyen ünlüler de düz olur: yaşlılık, gecelik; yuvarlak bir ünlüyle baş­layan sözcüklerde ise birbirini izleyen ünlüler ya düz geniş ya da yuvarlak dar niteliktedir: ocak, üzüm gibi

Yanıt Açıklaması: C şıkkındaki madde doğru değildir, çünkü kullanım kılavuzlarında Türkçe'ye yer verilmemesi hem tüketiciler için bir sorun oluşturmakta hem de dile gereken önem verilmemektedir.Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de İngilizce ile öğretime başlandığı 1950’lerden itibaren Anglo-Sakson kültürünün yoğun etkisi de kendisini hissettiriyordu. Dolayısı ile sorunun doğru cevabı C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Budizm, Maniheizm, Nasturilik gibi çeşitli inançları benimseyen Uygurların söz varlı­ğında Çinceden, Soğdcadan, Sanskritçeden, Toharca gibi çeşitli dillerden alıntılarla yabancı sözlerin oranında ve kullanım sıklığında artış görülür. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Bilim terimleri üzerine çalışmaların günümüzde de yürütülmekte olduğunu belirtmek gerekir. Örneğin iktisat, bankacılık, borsa alanında tekel sözü örnek alınarak oligopol karşılığında azel, polyopoly karşılığında ise çokel; parity için değerdeşlik; convertibile yerine çevrilgen, dead cat bounce için ise son çırpınış gibi terimler türetilmiştir.