Siyasi Tarih 2

Yanıt Açıklaması: CIA, Kübalı mültecilerden oluşturduğu bir orduyla 1961’de Küba yönetimini devirmeye çalıştı. Domuzlar Körfezi çıkarması olarak bilinen bu olayda Castro birlikleri saldırganları püskürtmeyi başardı. ABD’nin yeni komünist Küba yönetimine karşı sergilediği açık düşmanlık, Castro’nun SSCB’ye daha fazla yaklaşmasına sebep oldu.

Yanıt Açıklaması: Küba Bunalımı, ABD ve SSCB’yi soğuk savaştan sıcak çatışmaya en çok yakınlaştıran olay olmasının yanında bloklar arasında yumuşama olarak bilinen dönemin başlangıç noktasını oluşturmuştur.

Yanıt Açıklaması: SSCB’yi kötülükler imparatorluğu olarak adlandıran Reagan yönetimi antikomünizmi iç ve dış politika merkezine oturtmuştur. İdeolojik anlamda mücadelenin en yoğun yaşandığı bu dönemde SSCB’ye karşı kültürden spora bütün ideolojik aygıtlar devreye sokulmuştur.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Batı Avrupa’daki ekonomik bütünleşmenin ilk adımı Marshall yardımının eş güdümünü sağlamak için kurulan OEEC olmuştu

Yanıt Açıklaması: “Yeni Sanayileşen Ülkeler” kavramının tüm tanımlarında dört “Asya Kaplanı”-Hong Kong, Singapur, Tayvan ve Güney Kore yer almaktaydı.

Yanıt Açıklaması: Çözüm: Muhafazakâr değerleri ve dolaysıyla anti-komünizmi iç ve dış politik söyleminin merkezine oturtan Reagan hükûmeti, Soğuk Savaşının ideolojik mücadele boyutunu 1950’lerden sonra en yoğun biçimde kullanan ABD yönetimi oldu. Reagan tarafından “kötülükler imparatorluğu” olarak adlandırılan SSCB’ye karşı kültürden spora kadar çok geniş bir alanda kullanılabilecek bütün ideolojik aygıtlar devreye soktu. Özellikle Reagan yönetiminin 1981-1985 yılları arasındaki ilk döneminde hararetle uygulanan bu politika, 1986’dan sonra eski hızını kaybetti. Bunun da temel nedeni, SSCB’de Gorbaçov’un iş başına gelmesiyle yeni bir dönemin başlaması ve bu çerçevede bloklar arası ilişkilerde yeniden barış rüzgârlarının esmesiydi.

Yanıt Açıklaması: Orta Doğu’da Eisenhower Doktrini’nin uygulanmasına yol açmış olması en önemli sonuç olmuştur.

Yanıt Açıklaması: İtalyan Sosyalist Partisi’nin iç sorunlarla boğuştuğu bir dönemde fabrikaları işgal ederek fabrika konseyleri kurdular. Antonio Gramsci’nin önderliğinde fabrika konseyleri hareketini başlatan ve yöneten sol kanat, “proletarya diktatörlüğü”nü de “parti diktatörlüğü”nü de reddetti ve anti-bolşevik, özyönetimci bir tavır takındı.

Yanıt Açıklaması: ÇHC desteğindeki KDHC (Kuzey) ile ABD desteğindeki KC (Güney) arasında gerçekleşen savaş 1950-53 yılları arasında 3 yıl sürmüştür.

Yanıt Açıklaması: İngiltere, Almanların Polonya’ya saldırısının ardından 3 Eylül’de bu ülkeye savaş ilan etti. Buna karşılık Almanlar, İngilizlere karşı yetersiz bir donanmaya sahip olmalarına rağmen denizlerde de savaşa başladıar. 3 Eylül günü saat 21.00’de Hebrid Adaları’nın 200 mil kadar batısında New York’a doğru giden Athenia adlı İngiliz yolcu gemisi, bir U-30 denizaltısı tarafından batırıldı. Buradaki 1500 yolcunun 112’si öldü; ölenlerden 28’i ise ABD’liydi. Bundan iki gün sonra da Royal Spectre adlı gemi bir U-48 denizaltısı tarafından aynı akıbete uğratıldı. Bu iki batırılma eylemi denizlerdeki savaşı başlatmıştır.

Yanıt Açıklaması: II. Dünya Savaşı’ndan sonra uluslararası sistemde en göze çarpan gelişme, önceki yüzyıllarda “dünyanın merkezi” konumundaki Avrupa’nın bu özelliğini yitirmiş olmasıdır. “Üzerinde güneş batmayan” İngiliz İmparatorluğu, bir yandan sömürgelerine birer birer bağımsızlığı tanırken diğer yandan daha çok iç işlerine yönelmişti.

Yanıt Açıklaması: İkinci Soğuk Savaş’ın başlamasıyla eş zamanlı bir biçimde, uluslararası ekonomik sistemin yeniden yapılanması Doğu Bloku’nun çöküşünün önemli nedenlerinden birini oluşturdu. Aslında petrol krizi bir petrol ihracatçısı olan SSCB’nin petrol gelirlerini büyük oranda yükseltti. Fakat SSCB’nin kısa vadede ekonomik olarak güçlenmesine neden olan bu gelişme orta vadede çöküşün nedenlerinden birini oluşturdu.

Yanıt Açıklaması: ABD’nin kullandığı bu kavramlardan ilki, terörü desteklemek, kitle imha silahlarına sahip olmak, vatandaşlarına zulmetmek suretiyle dünya barışı için tehdit oluşturduğu iddia edilen devletleri ifade etmektedir. Küba, Kuzey Kore, İran, Irak, Libya ve Afganistan gibi devletler için kullanılmıştır. Başarısız devlet ise devlet otoritesinin kaybolması nedeniyle topraklarında yaşayan nüfusa güvenlik, beslenme vb. temel konularda devlet hizmeti sağlayamayan ülkeleri tanımlamaktadır. Genellikle insani krizlerin yaşandığı Afrika ülkeleri için kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bu adımlardan ilki Truman Doktrini olmuştur. 12 Mart 1947’de Kongre’de yaptığı konuşmasında “…silahlı bir azınlık ya da dış baskılarla boyunduruk altına alınmaya “çalışılan özgür halkları desteklemenin Birleşik Devletler’in siyaseti olması gerektiğine inandığını” söylemiş bu kapsamda Yunanistan ve Sovyet istekleri karşısında destek bekleyen Türkiye’ye askeri yardımda bulunmuştur. İstikrarı sağlamaya yönelik olarak ABD’nin ikinci adımı ise Marshall Yardımı olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Mao güçlü milliyetçi ordu karşısında aldığı yenilgiyi, gerilla savaşı taktikleriyle zamana yayarak zafere dönüştürdü. Milliyetçi yönetimin askeri ve idari hataları karşısında halk desteğini yanına alarak Çin Halk Cumhuriyeti’ni ilan etti.

Yanıt Açıklaması: Birinci Dünya Savaşı’ ndan sonra Paris’ te kurulmaya çalışılan sistem uzun süreli olmadı. Konuyla ilgili araştırma yapanların büyük bir bölümü, buna yol açan etkenlerden birinin antlaşmaların ağır hükümler içermesi ve cezalandırıcı bir yaklaşımla kaleme alınmış olmasını göstermektedirler.

Yanıt Açıklaması: Clinton yönetimi, izlediği dış politikada da önemli bir destek buldu. Üstelik bu destek sadece ABD kamuoyundan değil, dünya kamuoyu tarafından da verilmekteydi. Bunun temel nedeni, Clinton yönetiminin uluslararası sorunları ve krizleri çok-taraflılık çerçevesinde çözmeye çalışmasıydı. ABD başta müttefik devletler olmak üzere diğer devletlerle işbirliği yapmak, sorun ve krizleri ilgili tüm aktörlerle görüşerek ve sürece katarak çözmek yolunu benimsemişti.

Yanıt Açıklaması: Soğuk Savaş aynı zamanda teknoloji yarışıydı. İki süper güç diğerini alt etmek için kıyasıya yarıştılar. Yarış daha çok silah teknolojisi üzerinden yapıldı. ABD, ilk hidrojen bombasını 1 Kasım 1952’te denedi, SSCB ise 12 Ağustos 1953’te. Bu arada Ocak 1953’te ABD’de Başkan Eisenhower göreve başlamış, Mart’ta Stalin ölmüştü. 1953 Ekim’inde Eisenhower Ulusal Güvenlik Konseyi’nin 162 sayılı Kararı’nı kabul etti.

Yanıt Açıklaması: 1980’li yıllar boyunca iniş-çıkışlarla süregelen Çin-Sovyet gerginliği 1991’de SSCB’nin kendini feshetmesiyle sona ermiştir.