Siyasi Tarih 2

Yanıt Açıklaması: Müttefik güçler, 1945 yılının başlarından itibaren Japonya'nın işgali altında bulunan Çin, Endonezya ve Pasifik'te çeşitli yerlerde karşı saldırıya geçmiştir. Japonya'yı teslime zorlamak için 1945 yılının Temmuz ve Ağustos aylarında saldırılarını sıklaştırmışlardır. ABD, 9-10 Temmuz 1945 tarihlerinde Tokyo'yu havadan bombardıman ederek, bu ülkeye son darbeyi vurmaya çalışmıştır. Japonya her yönden tükenmiş olmasına rağmen teslim olmayı reddetmiştir. Bunun üzerine ABD, Japonya'yı kayıtsız-şartsız teslim olmaya zorlamak için 6 Ağustos 1945 tarihinde ilk atom bombasını Hiroşima'ya, ikinci atom bombasını 9 Ağustos 1945 tarihinde ise Nagasaki'ye atmıştır. Japonya 10 Ağustos 1945 tarihinde yenilgiyi kabul ettiğini ABD'ye bildirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Petrol İhraç Eden Arap Ülkeleri Örgütü Amerika’ya uyguladıkları petrol ambargosunu 1974’te kaldırmışlardır.

Yanıt Açıklaması: Hindistan’ın Pakistan ve Hindistan olarak ikiye bölünmesinden sonra Keşmir bu ülke arasında bir sorun durumu oluşturmuştur.

Yanıt Açıklaması: Mao’nun parti polisi niteliğindeki “Kızıl Muhafızlar” her türlü muhalefete karşı şiddet uygularken, Mao’nun liderliğini veya komünizmin Maocu yorumunu eleştirenler “gizli burjuva” olmakla suçlanarak tasfiye edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: ABD açısından işler Vietnam’da da iyi gitmiyordu. ABD’nin ekonomik/askeri^ desteğine karşın (Fransa’nın savaş maliyetinin % 80’ini ABD sağlıyordu), Vietminh 1954’e gelindiğinde Vietnam’da denetimi ele geçirmek üzereydi. Bunda hiç kuşkusuz Sovyet/C¸in desteğinin de önemli payı vardı. SSCB ve C¸HC, Mao’nun ziyareti sırasında, Ocak 1950’de Demokratik Vietnam Cumhuriyeti’ni (DVC) tanımışlardı. Mayıs 1954’te tüm tarafların (Fransa, İngiltere, SSCB, C¸HC, ABD, Güney Vietnam, DVC, Laos, Kamboçya) temsilcilerinin katılımıyla Cenevre’de gerçekleşen konferans sonunda Temmuz’da ateşkes sağlandı. Vietnam 17. paralel sınır olmak üzere ikiye bölündü. Böylece, Almanya ve Kore’den sonra üçüncü bir devlet daha ikiye bölünmüş oldu. Bu bölünme 1956’da yapılacak seçimlere kadar sürecekti. Ayrıca, Kamboçya ve Laos bağımsızlıklarını kazandılar.

Yanıt Açıklaması: II. Savaşında büyük yıkımlardan birini de İngiltere yaşadı. Savaşın ekonomik ve toplumsal yıkımı 1945 seçimlerinde kendisini gösterdi. Zaferin mimarı Churchill iktidarı kaybetti. İngiltere ekonomik reformlarını sürdürmek için iki yola başvurdu: Öncelikle harcamalarını kıstı. Eski sömürgelerine birer birer bağımsızlıklarını verdi. Böylece XIX. yüzyıla damgasını vuran İngiliz imparatorluğu XX. yüzyılın ortasında “başat güç” olmaktan çıkıyordu. İkinci olarak ABD’den borç aldı ve dünya egemenliğine ilişkin sorumluluklarını ABD’ye devretti. Bu tutumlar reformları sürdürmek için yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Şubat 1940 tarihine kadar olağanüstü bir direniş gösteren Finlandiya halkı oldukça iyi savaşmasına rağmen ayın ilk günlerinde devreye giren Sovyet yedek kuvvetlerine boyun eğmek zorunda kaldı. Bu boyun eğmenin ardında yatan nedenlerden biri de uluslararası alandan gerekli yardımı alamamaları olmuştu. Böylece 12 Mart 1940 tarihinde Finlandiya, Sovyetler Birliği ile barış antlaşması imzalamak zorunda kaldı.

Yanıt Açıklaması: Küba Bunalımı’ndan 1979 sonuna kadar atılan karşılıklı adımlarla şekillenen Yumuşama dönemi, ABD’nin SSCB’nin Afganistan’ı işgal etmesine gösterdiği tepkiyle birlikte sona erdi. 1980’lerin ilk yarısı İkinci Soğuk Savaş olarak nitelendirilebilecek, bloklar arası yeni gerginliklere sahne olacaktır.

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra uluslararası sistemde en göze çarpan gelişme, önceki yüzyıllarda “dünyanın merkezi” konumundaki Avrupa’nın bu özelliğini yitirmiş olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: İlk olarak ABD Başkanı George Bush tarafından 1991’de dile getirilen yeni dünya düzeni kavramı siyasal olarak da tüm dünyanın yeniden şekillendirilmesine dayanmaktaydı. Özellikle insan hakları, hukukun üstünlüğü ve demokrasi kavramlarının uluslararası toplum açısından olmazsa olmaz hâle getirildiği yeni dönemde, tüm devletlere siyasal anlamda da liberalleşmeye gitmeleri vaaz edildi. ABD ve Batı Avrupalı müttefikleri tarafından yeni dünya düzeninin temel siyasal değerleri olarak görülen bu değerlerin dünyanın geri kalanına benimsetilmesi için gerektiğinde baskı hatta kuvvet kullanma gibi yollara bile başvurulacaktı.

Yanıt Açıklaması: 1985’te imzalanan Schengen Antlaşması ile topluluğa üye devletlerin çoğu arasında pasaport olmaksızın seyahat imkânın altyapısı hazırlandı.

Yanıt Açıklaması: Genel olarak bakıldığında Sovyet isteklerinin altında güvenlik kaygısının yattığı söylenebilir. Türkiye açısından sonucu ise Batı Bloku’na kayması oldu. Türkiye, Soğuk Savaş içerisinde izlediği katı blok politikasını “Sovyet tehdidi” üzerine inşa etti.

Yanıt Açıklaması: 7 Kasım 1921 yılında Mussolini, aşırı sağcı sokak hareketini Partito Nazionale Fascista adıyla partileştirdi.

Yanıt Açıklaması: 2001 yılında yapılan Laeken Zirvesi’nde ise 2004 yılında 10 ülkenin üyeliğe kabul edilmesi kararlaştırıldı. Böylece, AB Doğu Avrupa ülkelerinin çoğunun dönüşümlerini tamamladığını düşünerek Avrupa’nın tek bir yapı içerisinde birleştirilmesi yönünde en önemli adımını atmış oldu.

Yanıt Açıklaması: 1980’lerin sonralarına doğru Lübnan’daki iç karışıklara dair dış baskı artmaya başladı. Bu çerçevede, 22 Ekim 1989’da Arap Birliğinin öncülüğünde, ABD’nin desteği ile Suudi Arabistan’ın Taif şehrinde Taif Anlaşması yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Norveç’teki başarısızlık üzerine İngiltere başbakanı Chamberlain istifa etmiş ve 20. Yüzyıl İngiliz tarihine damgasının vuran Winston Churchill hükümeti kurmakla görevlendirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: ABD ve SSCB arasında bir savaş çıkma ihtimalini ortadan kaldıracak adımlar atılması çerçevesinde, Temmuz 1955’te ABD, Fransa, İngiltere ve SSCB yetkilileri Cenevre’de bir araya gelerek ilk defa görüşmüşlerdir.

Yanıt Açıklaması: 1991’deki Körfez Savaşı’ndan da ABD muzaffer bir şekilde ayrılarak, Vietnam utancı aşılmıştı.

Yanıt Açıklaması: Gorbaçov’a göre, SSCB ekonomisi düzeltilmeden ülke ne askerî gücünü koruyabilir ne de müttefiklere yönelik taahhütler yerine getirilebilirdi. SSCB’nin bir süper güç olarak kalması mümkün olmazdı. Ekonomik gelişme ve halkın refah seviyesinin yükseltilebilmesi için de yeniden yapılanma, olmazsa olmaz bir gereklilikti.

Yanıt Açıklaması: Suriye