Uygarlık Tarihi 1

Yanıt Açıklaması: I.Constantinus, Diocletianus’un başlattığı reformları sürdürmüş, en önemli icraatı imparatorluğun tek bir başkentten idare edilmesinin mümkün olmaması nedeniyle yeni bir başkent kurması olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Mısır kültürü, Nil Vadisi'nde gelişmiştir. Batı ve doğuda çöllerle, doğuda kıyıya paralel uzanan sıradağlarla, güneyi çağlayanlarla kuşatılmıştır. Bu bölgelerde bulunan kayalıklar geçişi zorlaştırmaktadır. Ülkenin bu şekilde dış dünyadan soyutlanmış olması ise homojen bir Mısır kültürünün oluşmasının ana nedenidir.

Yanıt Açıklaması: Tanrıların insanlarla olan maceralarını anlatan edebî eserlere mitos denir.

Yanıt Açıklaması: Esas olarak 12 Yunan tanrısı vardır. Bunların yanı sıra ikincil derecede önemli daha pek çok tanrı bulunur.

Yanıt Açıklaması: Bu büyük kıta beş büyük coğrafya ve uygarlık bölümüne ayrılır. Bunlardan Kuzey Asya aşağı yukarı bugünkü Sibirya topraklarını kapsarken Doğu Asya olarak adlandırılan bölüm başlıca, Japonya, Japon Adaları, Kore ve Mançurya’yı içine alır. Hindistan, Çin Hindi ve Doğu Hint Adaları Güney Asya’da yer alırken, İran, Afganistan, Ermenistan, Arabistan, Suriye ve Mezopotamya ise Ön Asya bloğunu oluşturur. Batı Asya ismi Asya'ya ilişkin bölümlendirmelerde geçmemektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sümerler

Yanıt Açıklaması: Hadrianus dönemi Roma imparatorluğu’nun her tarafı için en görkemli dönemidir. Hadrianus, yönetimi sırasında uzun gezilere çıkarak pek çok sorunu yerinde incelemiş ve çözmüştür. Bu gezilerin iki tanesi Anadolu içlerine kadar uzanır. Bu sayede pek çok Anadolu kenti gerek imparatoru karşılamak, gerekse belli imtiyazlar sağlamak sayesinde büyük imar hareketlerine girişmiştir.

Yanıt Açıklaması: Paleolitik ve Neolitik arasında Orta Taş Çağı da denen bir geçiş evresi yaşanmıştır. Avrupa’da yaşanan Orta Taş Çağı’na Mezolitik, Ortadoğu ve Doğu Akdeniz’dekine ise Epipaleolitik adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Yunanlı gençlerin düşünsel ve bedensel yönden eğitilip, öğrenim gördükleri ve spor etkinliklerinde bulundukları önemli bir sosyalleşme mekânı gymnasium' dur. İçinde hamam, giyinme odaları, derslikler ve benzeri mekânlar bulunur. Paleastra ise genelde gymnasiuma bağlı ve güreşlerin yapıldığı alandır. Sttadyum , sporla bağlantı bir diğer önemli mekândır. 183 metrelik bir uzunluk birimine ve bu uzunlukta koşu yapılan yere stadyum denir. Yunan toplum yaşamında son derece önemli rolü olan yapılardan bir diğeri tiyatrodur . Mimari olarak orkestra, theatron (oturma sıraları) ve skene (sahne)’den oluşur. Yunan tiyatrosu yamaca inşa edilmiş ve oturma sıraları yamacın eğimine oturtulmuştur. Günümüzde herhangi bir antik tiyatroyu gezen kişi genelde yanlış olarak yapıya amfitiyatro demektedir. Oysa amfitiyatrolarda oturma sıraları tam bir daire oluşturacak biçimde orkestrayı çevreler. Anadolu’daki tiyatroların büyük bölümünde oturma sıraları yarım daire biçimindeki alana yerleştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Dorların Yunanistan’ı işgali ile başlayan bu dönemde en büyük gelişme, polis adı verilen kent devletlerinin ortaya çıkmasıdır. Bu şehir devletlerinin en önemlileri Atina, Sparta, Thebai, Megara ve Korinthos’dur. Daha önceki dönemlerde kabileye dayalı, bir basileus (kral) yönetiminde kent devletleri vardı. Bu dönemde, günden güne ilerleyen sosyal ve siyasal yaşam sonucunda kral, yanına kendisine yardım edecek memurlar almak zorunda kalmıştır.

Yanıt Açıklaması: Savaş, Troyalı Paris’in Mikenai kralı Agamennon’un kardeşi Sparta kralı Menelaos’un karısı ve dünyanın en güzel kadını Helena’ya âşık olup, onu Troya’ya kaçırması yüzünden çıkmıştır. Bunun üzerine Menelaos ve Akaların baş kralı olan Agamemnon ile diğer Akalar Troya’ya sefere çıkarlar. Savaş bir türlü sonuçlanmayınca Akalar bir hileye başvururlar. Büyük tahta bir at hazırlayıp, içine askerlerini yerleştirir ve Troyalılara, savaştan geri çekildiklerini bildirerek bu hediyeyi kabul etmelerini rica ederler. Kale kapısını açarak tahta atı kabul eden Troyalıları gece kötü bir sürpriz beklemektedir. Tahta attan çıkan Akalı askerler tüm kenti yerle bir eder, erkekleri öldürür ve kadınları esir alırlar.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Plepler tarafından kurulan meclise Comitia Tributa, köken olarak alt tabakadan gelen ve sonradan Roma vatandaşlığına alınan yurttaşlara Plep, devleti yönetmek için her yıl seçilen iki üyeye Konsül, Roma kentinin yerel aristokrasisine ise Patricius denilmekteydi. Patriciusların oluşturduğu meclise "Comitia Curiata" denilmekteydi. Doğru cevap C seçeneğinde verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İlk Roma kanunları krallık döneminde ortaya çıkmıştır. Cumhuriyet Dönemi'nde Roma hukukunun  temel taşı olarak aile, borç, ceza, miras hukuklarını düzenleyen ve İ.Ö. 450 yıllarında çıkartılan 12 levha kanunu ile yazılı hale gelmeye başlayan Roma kanunları, Roma Cumhuriyeti'nin son yıllarında farklı kategorilerde konulara cevap verebilecek geniş bir hale ulaşmıştır, Bu dönemde kanun koyma yetkisi senatoda idi. Konsül yardımcısı olan praetorlar yargıçlık görevini üstlenerek kanunlarda belirtilen hukukun yorumlanmasını ve uygulamasını sağlamışlardır. Zanlıların kendilerini savunabilmesi için avukatlık mesleği ortaya çıkmıştır. Ünlü hatip Cicero, devlette çeşitli kademelerde hizmet vermiş olsa da ana mesleği avukatlıktı. İmparatorlık Dönemi'nde  senato kanun çıkartmaya devam etmiştir. Ancak imparator emirleri (Constitutio)de kanun hükmünde sayılmıştır. İmparator Diocletianus döneminde itibaren bütün kanun yapma yetkisi imparatorda toplanmıştır. İmparatorların emirnameleri Geç Roma Dönemi'nde bir araya getirilerek kodexler halinde yayınlanmışlardır. Bugün Batılı devletler ve Türkiye'nin kullandığı kanunlar, eski Roma hukukunun günümüz şartlarına uyarlanması ile kaleme alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Roma ordusu Cumhuriyet Dönemi'nde Yunan modeli (phalanks) terk edilerek tekrar düzenlendi. Lejyon adı verilen düzenli birlikler oluşturuldu. İlk Roma ordusu tamamen patriciuslardan oluşmaktaydı. Fakat zamanla plepler de orduya alınmıştır. Buna rağmen Roma Cumhuriyet Dönemi'nin sonlarına kadar ordu etnik köken olarak Romalılardan oluşan milli bir karakterdeydi. Ancak Cumhuriyet Dönemi'nin sonundan itibaren asker ihtiyaçlarını karşılamak için yabancılar da  lejyonlara alınmaya ve belirli sürelerle orduda hizmet vererek Roma vatandaşlık hakkı kazanmaya başlamışlardır. Bu nedenle Roma ordusu, Romalı olma fikrini ele geçirilen topraklarda yayılması için anahtar bir rol üstlenmiştir.Roma ordusu sadece askeri birliklerden oluşmaz. Roma lejyonlarında mühendisler, mimarlar, doktorlar, zanaatkârlar ve diğer mesleklerde uzmanlaşmış kişilerde bulunmaktaydı. Bu nedenle Roma ordusu görev yaptığı bölgelerde yol, köprü, su kemerleri gibi kamu inşaatlarını gerçekleştirmiş, bu bölgelerin ekonomik olarak kalkınmasında önemli rol oynamıştır. Ordu aynı zamanda madencilik ve maden işleme yöntemleri, seramik ve cam üretimi gibi zanaatların yaygınlaşmasında önemli rol oynamıştır. Aynı şekilde yiyecek ve erzak ihtiyacı için pek çok ürünün de büyük alıcısı olarak ordu önemli bir ekonomik pazar yaratıyordu. Roma ordusu aynı zamanda yollar üzerinde istasyonlar kurarak posta hizmetlerini gerçekleştirmiştir. Çeşitli kentlere yerleştirilen küçük askeri birlikler, vergilerin toplanması ve polislik görevlerini de yerine getirmiştir. Roma Cumhuriyet Dönemi'nin sonlarından itibaren emekli askerlerin devlet tarafından toprak verilerek yeni kurulan kolonilere yerleştirilmesi sayesinde, emekli olduktan sonra da problemli bölgelerde huzurun korunmasında anahtar rol oynamıştır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Roma kenti halkı ağırlıklı olarak Latinlerden oluşmuşsa da, burası Etrüsk egemenliği altındaydı ve Etrüsk kökenli krallar tarafından yönetilen bir şehir devletiydi. İÖ. 509 yılında Latinler, Etrüsk idaresine isyan ederek kraliyet ailesini Roma şehrinden kovmuş ve Roma Cumhuriyeti’ni kurmuşlardır.

Yanıt Açıklaması: İ.Ö. 133 yılında Pergamon Krallığı’nın son kralı III. Attalos öldüğünde, krallığını vasiyet yoluyla Roma Devleti’ne bıraktı. Böylece Batı Anadolu’yu ele geçiren Romalılar burada da Asia (Asya) Eyaletini kurdular. Bütün bu gelişmeler sonucunda İspanya’dan Doğu Akdeniz’e uzanan geniş bir alan Roma Devleti’ne bağlandı. Doğru cevap B seçeneği Pergamon Kralı III. Attalos'un ölümü'dür.

Yanıt Açıklaması: İ.S. 4. yüzyıl sonu - İ.S. 5. yüzyıl başında paganizm yasaklanmış, pagan tapınakları ve diğer mülkleri kiliseye devredilmiştir. Bu nedenle pek çok antik tapınak kiliseye dönüştürülmüştür. Örneğin Ankyra (Ankara)’daki Augustus Tapınağı ve Pergamon (Bergama)’daki Mısır kültlerine tapınılan Kızıl Avlu kiliseye dönüştürülen Anadolu’daki Roma tapınaklarının güzel örnekleridir. Doğru cevap D'dir.