Türkiye´nin Toplumsal Yapısı

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet yönetim biçimleri; Oligarşik Cumhuriyet, Demokratik Cumhuriyet, Teokratik Cumhuriyet, Sosyalist Cumhuriyet.

Yanıt Açıklaması: Yapısal fonksiyonalizmin başlıca temsilcileri arasında T. Parsons, R. K. Merton, W. Ogburn, W. Buckley, E. Tiryakian yer almaktadır. Doğru yanıt C.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap C dir. Pareh’e göre kültür, tarih içerisinde yaratılan bir anlam ve önem sistemi ya da başka bir deyimle, bir grup insanın bireysel ve toplu yaşamlarını anlamada, düzenlemede ve yapılandırmada kullandığı bir inançlar ve adetler sistemidir.

Yanıt Açıklaması: Çatışma yaklaşımı içinde en bilineni Marksist yaklaşımdır. Marx’a göre insanlık tarihi, bir şeylere sahip olanlarla olmayanlar arasındaki bir sınıf mücadelesidir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devleti’nde eğitim uzun yıllar kendi içinde kademelere ayrılan medreselerle yönetici zümrelerin yetiştirilmesinde kullanılan Enderun Mektebi aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Bu mektep dışında, devletin eğitimle olan bağı oldukça sınırlı olmuş, ülke içindeki okulların açılıp işletilmesi dinsel örgütlenmeler paralelinde gerçekleştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Çatışmacı yaklaşım, toplumun karşıt çıkarlara sahip toplumsal gruplar tarafından oluştuğunu; bu toplumsal gruplar arasındaki karşıtlığın esas olarak sınıfsal (ekonomik) karakterli bir çatışmanın ürünü olduğunu öne sürer. Eğitim sıralarında aktarılan tüm kültürel, bilişsel ve sosyal normlar egemen sınıfın değerlerinin izlerini taşımaktadır. Bununla birlikte, fırsat eşitliği kavramı ayrıcalıklı kesimlerin üstünlüklerini gizlemeye yaramaktadır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D dir. Türkistan ve Kırım’daki Türk Devletlerinde varlığını uzun süre devam ettiren ve 18. yüzyılda tamamıyla unutulan alfabe Arap alfabesi değil Uygur alfabesidir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal yapının parçaları; toplumsal statü, toplumsal rol, toplumsal gruplar, toplumsal sınıf, toplumsal ağ, toplumsal kurumlar ve kültürdür.

Yanıt Açıklaması: Büyüklüğü, uygarlık düzeyi, ekonomik uğraşısı, dili, dini, inandığı değerler ve uyduğu kurallar ne olursa olsun, ortak bir yaşayışa sahip her insan topluluğu bir toplum meydana getirir. Toplum bir araya gelen insanların basit bir toplamı değildir, toplumsal ve fonksiyonel olarak farklılaşmış kişiler arasında eş güdümlü eylemlerin yer aldığı bir örgüt biçimidir. Doğal olarak bu durum farklı toplumların ortaya çıkmasına olanak verir.

Yanıt Açıklaması: Bir toplumda egemen/ hâkim olan kültürle uyum içerisinde yaşayan ama kendilerine ait farklılıklarıyla da ayrışan gruplara alt kültür grupları denilmektedir. Bir toplumda binlerce farklı alt kültür grubu bulunmaktadır. Sanatçıların hayran grupları, kendilerine ait yemek, dans, evlenme ritüelleri. Olan Çerkezler, akademisyenler alt kültür gruplarına  örnek olarak verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Giddens (2000: 179) da Batı Avrupa ve A.B.D.’de çekirdek ailenin sanayileşmenin gelişiminden etkilenmiş olsa dahi daha önceleri güçlü bir şekilde yerleştiğini belirterek merkezi hükümetlerin gelişimi, kentlerle kasabaların genişlemesi ve aile dışında çalışma gibi etkenlerin aile kalıplarında değişmeleri ortaya çıkardığını anlatmaktadır. Sonuç olarak geniş aile yapısından çekirdek aile yapısına doğru sanayi öncesi dönemde başlayan dönüşümün kentleşme ve sanayileşme ile birlikte ivme kazandığını iddia etmek mümkün gözükmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kültür öğrenilir: Kültür, içgüdüsel ve kalıtımsal değil, her bireyin doğduktan sonraki yaşantısı içinde kazandığı alışkanlıklardır.

Yanıt Açıklaması: Tabloya bakıldığında 1968 yılında geniş aile % 32.1 iken bu rakam 2011 yılında % 12.3’e düşmüştür. Yüzdeleri birbirinden çıkardığımızda çıkan sonuç 32.1 – 12.3 = 19.8 olarak çıkmaktadır. Bu da % 20’yi işaret etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye kültürünü etkileyen 4 kültür; özgün Türk kültürü (Orta Asya), İslam kültürü (Arap, İran), Anadolu yerli kültürleri ve Batı (Avrupa) kültürüdür. Doğru cevap B dir.

Yanıt Açıklaması: Piyasa ekonomisi modern ulus devletlerin ortaya çıkması sürecinde en yaygın ekonomik sistemdir.

Yanıt Açıklaması: Niyazi Berkes, sosyoloji alanında Türkiye’de yayımlanan ilk monografiyi 1942 yılında “Bazı Ankara Köyleri Üzerine Araştırma” isimli çalışmasıyla yapmıştır.

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet Partisi’nin altı okunu oluşturan ve 1937 Anayasa’sına giren ilkeler şunlardır: • Cumhuriyetçilik, • Halkçılık, • Milliyetçilik, • Laiklik, • Devletçilik, • İnkılapçılık.

Yanıt Açıklaması: İşlevselci kuram, toplumu uyum içinde bir organizma olarak gördüğünden, eğitimi de bu toplumsal uyumu ve düzeni devam ettirip pekiştirecek kuralların ve değerlerin aktarılmasının hayati bir öneme sahip olduğu bir süreç olarak görür.

Yanıt Açıklaması: Türkiye'de bireycilikle ilgili bulunan değer 100 üzerinden 37'dir, dolayısıyla Türkiye'de toplulukçu değerlerin baskın olduğu söylenebilir.

Yanıt Açıklaması: Normlar, yaptırımı olan kurallar bütünüdür. Normlar, belli bir durumda insanların nasıl davranmaları gerektiği konusunda beklentileridir. Her toplumda bireylerin tutum ve davranışlarını belirleyen, nasıl giyineceğimizden, nasıl yemek yiyeceğimize, nerde nasıl davranmamız gerektiğine ilişkin normlar yer alır.