Orta Doğuda Siyaset

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet sistemleri safında yer alan ül­kelerde de bir standart yapının söz konusu olmadığı gözlenmektedir. Iran, Irak, Mısır ve Yemen gibi ülkelerde darbe veya devrim sonrasında cumhuriyet rejimine geçilmiştir. İsrail, Lübnan, Suriye ve Türkiye başından beri cumhuriyet şeklinde örgütlenen sistem­lere sahiptirler.

Yanıt Açıklaması: S. Hopkins ve S. E. İbrahim’in Arap toplumu üzerinde 1980’lerin başında gerçekleştirdikleri araştırmada vardıkları sonuçlar Orta Doğu toplumları için genelleştirilebilir. Buna göre Orta Doğu toplumlarının genel özellikleri şunlardır: Orta Doğu toplumlarında hızlı bir nüfus artışı gözlenmektedir. Orta Doğu toplumlarında çocuk ve gençlerin oranı yüksektir. Orta Doğu toplumlarının çeşitli sosyal sorunları bulunmaktadır. Orta Doğu’da nüfusun ülkeler arasında ve ülke içerisindeki dağılımında dengeli bir tablo söz konusu değildir. Bazı ülkelerde ve yerlerde nüfus yoğunluğu aşırı derecede seyrederken bazı ülke ve yerlerde son derece düşük yoğunluktadır. Orta Doğu toplumları hızla kentleşen toplumlar olup bu artış çeşitli sosyoekonomik problemlere yol açmaktadır. Ülkelerdeki nüfusun kompozisyonu monolitik bir yapı arz etmeyip heterojen bir yapıdadır.

Yanıt Açıklaması: National Geographic Society 1888 yılında kurulan, ABD merkezli, dünyanın en büyük kâr amacı gütmeyen eğitim ve bilim organizasyonlarından birisini oluşturmaktadır. Araştırmaları coğrafya ve doğal bilimleri üzerinedir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Soğuk savaş döneminin başlangıcında Irak, Kuveyt, Ürdün ve Mısır İngiliz etkisi altında olan ülkelerdir.

Yanıt Açıklaması: I, II, III,IV dır. Irak, Türkiye ile Bağdat Paktı’nın kurulmasına yol açan antlaşmayı imzalayarak söz konusu gelişmeye öncülük etmişlerdir. Bu sebeple Yemen’e ait bir özellik değildir.

Yanıt Açıklaması: 1968’de Irak Devlet Başkan Yardımcısı, 1979’da ise Irak Devlet Başkanı olan Saddam Hüseyin, 2003’teki müdahale ve Bağdat’ın işgalinden sonra yer altına çekilmiştir. 13 Aralık 2003’te Amerikan güçlerince yakalanan Saddam Hüseyin, işlemiş olduğu suçlar nedeniyle 30 Haziran 2004’te mahkeme karşısına çıkarılmıştır. Yapılan yargılama sonucunda 5 Kasım 2006’da idama mahkûm edilmiş ve 30 Aralık 2006’da da asılarak idam edilmiştir. Saddam Hüseyin’in oğulları Uday ve Kusay Hüseyin ise 22 Temmuz 2003’te Musul’da bir eve düzenlenen operasyonda öldürülmüşlerdir.

Yanıt Açıklaması: Sovyetlerin Afganistan’ı işgali ve İran’daki Şii devriminin ardından bölgedeki Körfez ülkelerini bu iki tehdide karşı korumak amacıyla Körfez İş birliği Konseyi kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Nusayriler; günümüzde Suriye ve Türkiye'nin bazı güney illerinde yaşayan İsmaililik, Dürzilik ve Hristiyanlık inançlarının şiilik çatısı altında harmanlanması neticesinde ortaya çıkan dinî inanç topluluğuna mensup olanlara verilen addır.

Yanıt Açıklaması: İngiltere 1 Ocak 1948’de Filistin Manda Yönetimi’ni 14Mayıs’ta sona erdireceğini ve bölgeden çekileceğini duyurdu. İngiltere’nin çekilmesine saatler kala, Yahudilerin İsrail devletinin kurulduğunu ilan etmesiyle Mısır, Suriye, Irak, Lübnan, Ürdün ve Suudi Arabistan ile İsrail arasındaki Birinci Arap-İsrail Savaşı başlamış oldu. Kuveyt bu savaşa katılmamıştır.

Yanıt Açıklaması: ABD, İngiltere ve Fransa tarafından 25 Mayıs 1950’de açıklanan Üçlü Deklarasyon, Orta Doğu’daki silahlanmayı ilk kontrol girişimidir. Deklarasyon, Orta Doğu ülkelerine yönelik bir silah ambargosundan ziyade kontrollü silah satmayı amaçlamaktaydı. Buna göre Orta Doğu’ya üç ülkenin onayı olmadan silah satışı yapılmayacaktı.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Ürdün’de bağımsızlıkla beraber, Prens Abdullah’ın unvanı kral olarak değişmiş­tir. Ancak onun 1951’de bir suikast sonucu öldürülmesiyle yerine geçen Talal’ın kı­sa süren iktidarından sonra 1952’de onun da yerini alan Talal’ın oğlu Kral Hüse­yin’in yaklaşık 37 yıllık iktidarı başlamıştır. Kral Hüseyin’in 1999’da ölümüyle be­raber yerine oğlu ikinci Abdullah geçmiştir.

Yanıt Açıklaması: Yahudilerin İsrail devleti­nin kurulduğunu ilan etmesiyle, Mısır, Suriye, Irak, Lübnan, Ür­dün ve Suudi Arabistan ile İsrail arasındaki Birinci Arap-Israil Sa­vaşı başlamış oldu.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Birleşik Milletler tarafından kimyasal silah uzmanları İran’a gönderilmiş ve hazırlanan rapor doğrultusunda Irak, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri tarafından resmen kınanmış ve kimyasal silahların kullanımı konusunda 1925 tarihli Cenevre Protokolü’ne uymaya davet etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Süveyş Savaşı sonrası döneminde Arap ülkeleri arasındaki ilişkilerde değişim yaşanmıştır. Mısır ile Suriye arasındaki birleşme girişimi, Irak’taki monarşinin bir darbeyle son bulması, Ürdün’deki monarşinin neredeyse yıkılmasına neden olan hareketler, Lübnan’daki karışıklıklar ve Yemen’deki çatışmalar, bölge içi dinamikleri etkilediği kadar bölge dışı güçlerle kurulan ilişkilerde de belirleyici olmuş olup, Arap ülkeleri bu değişimlere maruz kalmıştır.

Yanıt Açıklaması: İngiltere ve ABD’nin İsrail’e yardım etmesinin ardından petrol ambargosu uygulanmış ve İngiltere ve ABD diplomatik ilişkilerini kesmiştir. Bölgede Mısır ve Irak’ı tehdit olarak algılayan İran ise petrol üretimini arttırarak bu yaptırımı telafi etmeye çalışmıştır. Dolayısıyla petrol ambargosu girişimi başarısızlıkla sonuçlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Şiilik; Caferiler, Aleviler, İsmaililer, Oniki İmamcılar olarak 4’e ayrılır.