Açıklama:
Yanıt Açıklaması: İkinci Körfez Savaşı’nın çok farklı nedenleri bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, Irak’ın Kuveyt ile yaşadığı sorunlardır. Öncelikle Irak uzun süredir Kuveyt üzerinde egemenlik iddiasında bulunmaktadır. İran’la yaptığı uzun yıpratıcı savaş sırasında ekonomisi zayıflayan Irak, savaş sırasında kendisini destekleyen Kuveyt’in verdiği borçlardan feragat etmesi talebinde bulunmuştur. Kuveyt Irak’ın hem borç silme hem de Arap çıkarlarının savunulması karşılığında yapılan masrafları tazmin etme taleplerine olumsuz cevap vermiştir. Ayrıca Kuveyt, Irak’ın Körfez’e açılmasının ve rahat bir şekilde petrol ihracatı yapabilmesinde önemli bir yer tutmaktadır. İkinci olarak, Irak’ın İran’la girdiği bölgesel rekabet Kuveyt’in işgal edilmesi isteğini ve ihtiyacını arttırmıştır. Saddam 8 yıl boyunca İran’la yaptığı yıpratıcı savaştan oldukça yorgun ve herhangi bir kazanç elde edemeden çıkmıştır. Bir yıl sonar Humeyni’nin ölümüyle birlikte İran’daki İslami rejim gücünü konsolide ederek rejimi oturtunca Irak’ın doğu sınırlarında değişim yapma imkânı kalmamıştır. Öte yandan, devrimci İran’a karşı Arap dünyasının hamiliği üstlenme amacında olan Irak Kuveyt’i işgal ederek bu amacını gerçekleştirmek istemiştir. Arap-İsrail sorunundaki tıkanma da Arap dünyasına liderlik etme ihtiyacını ortaya çıkardığından İsrail sorununun doğurduğu konjonktür de Irak’ın işgal kararını etkilemiştir. Üçüncü neden, İran’la yaptığı uzun yıpratıcı savaş sırasında Irak’ın ekonomik durumu çok kötüleşmişti. 1970’li yıllardan ekonomik olarak çok iyi durumda bulunan Irak’ın, İran’la yaptığı savaşın sonunda yaklaşık 70 milyar dolar dış borcu bulunmaktaydı. Kuveyt’in petrol kuyularını, mali varlıklarını ve yatırımlarını ele geçirerek ekonomik krizden çıkmak istemiştir. Dördüncü neden, Kuveyt’in petrol politikasının Irak’a zarar verdiği iddiasıdır. Irak Yönetimine göre, Kuveyt Rumeyla petrol bölgesinden çok fazla ve haksızca petrol çıkardığını ileri sürmekteydi. Kuveyt’in üretim kotasını arttırarak da petrol fiyatlarının artmasına engel olduğu düşünülmekteydi. Irak, taleplerini Arap Birliği platformuna da taşımıştır. Irak Dışişleri Bakanı Tarık Aziz’in 1990 Temmuz’unda Kuveyt’e ve Arap Birliği Genel Sekreteri’ne verdiği rapora göre Körfez ülkelerinin 1981-1990 yılları arasında yapmış olduğu aşırı petrol üretimi petrolün varil fiyatının düşmesine neden olmuş ve Irak bu dönemde 90 milyar dolarlık bir zarara uğramıştı. Irak’ın diğer Arap ülkelerini savunmak için İran’la savaşa girdiğini belirten rapor, bu nedenle savaş esnasında Irak’a verilen borçların silinmesini istemekteydi (Tibi, 1998: 168). Ayrıca spesifik olarak Kuveyt’in, Irak’a ait olduğu iddia edilen tartışmalı el Rumeyla bölgesinde petrol üretiminde bulunarak Irak’ı 2.4 milyar dolarlık zarara uğrattığı belirtilmekteydi. Bu nedenle Irak hem Kuveyt’le tartışmalı sınır bölgesini yeniden düzenlemeyi istemekte hem de Kuveyt’in “çalmış” olduğu petrol nedeniyle kendisine tazminat ödemesini istemekteydi. Ayrıca, OPEC’in 1990 yazında petrol fiyatlarının arttırılmaması kararının arkasındaki devletin Kuveyt olduğu iddiası, İran’la savaşın yüksek maliyeti karşısında sorun yaşayan Irak’ı kızdırmıştır. Beşinci neden ise Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle birlikte Arap dünyasında ortaya çıkan demokratikleşme beklentisi Saddam’ı endişelendirmiştir. Özellikle ABD’nin demokratikleşme sürecinde kendi aleyhine harekete geçeğini düşünerek Amerikan karşıtı bir tavır takınmıştır.
